مسئله تطابق ذهن و عین نه تنها حکمای اسلامی را به خود مشغول ساخته، بلکه در میان فلاسفه غرب نیز معرکه آراء بوده است. از جمله نظریاتی که ذیل این بحث مطرح شده، نظریه وجود ذهنی بین فلاسفه متأخر و نظریه شبح در بین متکلمان است . طرح این نظریه، ثمره پرسش هایی است که متکلمان در ارتباط با چگونگی وجود ماهیات اشیا در ذهن مطرح میساختند. کنجکاوی متکلمان دراین زمینه، سبب پیدایش نظریه اضافه و نظریه شبح در بین ...

مسئله حکایت گری معلومات ذهنی از جهان خارجی و کیفیت آن، از موضوعات اساسی در فلسفه اسلامی به شمار می رود. یکی از نظریه هایی که در باب این حکایت گری بیان شده، نظریه شبح نام دارد، که بر اساس آن تنها شبح و تصویری از شیء خارجی به ذهن می آید. این نظریه در میان حکمای طراز اول اسلامی طرفداری نداشته و توسط ملاصدرا و شارحان او مورد نقد قرار گرفته است. مدعای نگارندگان در این نوشتار این است که صرف نظر از مس...

پژوهش حاضر به دنبال پاسخ­گویی به پرسش: «رابطۀ میان علم و نظریۀ شبح به خوانشِ ملاصدرا چیست؟» شکل گرفت؛ با نگاهی به شبکه واژگانی ملاصدرا و رویکرد وجودی خاص او، می­توان تحلیلِ خوانشِ او از نظریۀ شبح را در مراحل زیر خلاصه نمود: 1. بیان مفاد نظریۀ شبح و نفی هرگونه تطابق میان وجود خارجی و شبح ذهنی، پذیرش اثر وجودیِ شبح و معرفی شبح به عنوان علت معدۀ حصول علم با نگاه وجودی خاص خود. 2. بیان مفیدِ علم بودن شب...

از نظریه ی علم حصولی که معتقد است هنگام علم به اشیاء صورتی از آنها در نزد ذهن حاضر می شود دو قسم تفسیر ارائه شده است که با عناوین نظریه ی شبح و عینیت ماهوی شناخته می شود. بر نظریه ی عینیت ماهوی، اشکالاتی معنون به وجود ذهنی وارد شده است. علی رغم اینکه ملاصدرا معتقد است اشکالات وجود ذهنی صرفاً نظریه ی عینیت ماهوی را نشان گرفته است اما شیخ اشراق لااقل اشکال «کلی بودن جزئی» را وارد بر اصل نظریه ی عل...

یکی از مدل های انرژی تاریک، مدل انرژی تاریک گوست می باشد که انبساط تند شونده جهان را توضیح می دهد. . مزیت این مدل در مقایسه با مدل های دیگر این است که گوست ونزیانو به طور کامل در مدل استاندارد و نسبیت عام جاسازی شده است و این مدل نیازی به درجه آزادی جدید یا اصلاح نسبیت عام اینشتین ندارد. چگالی انرژی تاریک این مدل بصورت ?_d=?h+?h^"2" (که در آن? و ? ثابت های مدل و h پارامتر هابل می باشند) می باشد...

در این پایان نامه مدل انرژی تاریک شبح را برای انبساط شتابدار کیهان بررسی می کنیم. پارامترهای معادله حالت وکندشوندگی را برای مدل انرژی تاریک شبح وشبح اصلاح شده در کیهان شناسی استاندارد با گرانش انیشتینی در جهان غیر تخت در حضور برهم کنش با ماده تاریک استخراج می کنیم. بین مدل انرژی تاریک شبح وگازچاپلین و مدل انرژی تاریک شبح اصلاح شده و مدلهای میدان اسکالر تناظر برقرار می کنیم. سپس میدان اسکالر وپ...

در فلسفۀ اسلامی مشهور است که دو نظریّۀ شبحِ محاکی و وجود ذهنی در مسألۀ رابطه صورتِ ذهنی با واقعیّتِ خارجی، رقیب یکدیگرند. اگرچه اوّلی (نظریه شبح محاکی) براساسِ برخی عباراتِ طرفدارانِ آن ادّعا می‌کند صورتِ ذهنی با واقعیّتِ خارجی اینهمانی ندارد و بلکه تباین دارد، امّا بنابر برخی عباراتِ دیگر، ادّعای اینهمانی را می‌پذیرد. از سویی، دوّمی (نظریه وجود ذهنی) مدّعی است میانِ صورت ذهنی با واقعیت خارجی اینهمانیِ ماهوی است. ...

از آن‌جا که در بعد معرفت‌شناختی، محوریت با ذهن و فاعل شناسا است و قوام علم حصولی نیز به صورت ذهنی و شیء خارجی است، بر این اساس، بررسی معرفت‌شناسانه‌ی علم حصولی در سه بخش رابطه‌ی ذهن با صورت ذهنی و شیء خارجی به شکل توأمان، رابطه‌ی­ ذهن با صورت ذهنی و نسبت ذهن با شیء خارجی انجام می‌شود. با توجه به تقسیم اجمالی علم حصولی به دو نظریه‌ی شبح و عینیت ماهوی، تقسیم سه­گانه‌ی بالا در مورد هر یک از این دو...

مسئله وجود ذهنی از مباحث دیرپای حوزه‌های فلسفه و کلام اسلامی محسوب می‌شود که در باب نحوه تحقق و تبیین علم نقش برجسته‌ای دارد. در این مقاله ضمن تأکید بر این‌که این مسئله از مسایل ابداعی در فلسفه اسلامی است، به دلایل اثبات وجود ذهنی با تکیه بر اندیشه صدرالمتالهین پرداخته شده است که از منظر ایشان، هر مقوله‌ای که به ذهن می‌آید به حمل اولی ذاتی ـ نه به حمل شایع صناعی ـ همان مقوله است و آنچه به عنوان...

چکیده ندارد.