مولوی، معمار یا نظریه پرداز معماری نبوده است؛ اما در مثنوی به سبب های گوناگون، به تصریح یا به تلویح، به عمد یا غیرعمد، به معماری توجه کرده است. این را می شود در چند مرتبه مشاهده کرد: خبر دادن از عالم معماری که در آن می زیسته است؛ به کار بردن صورت های معماریانۀ خیال در سخن؛ برقرار کردن نسبت میان معماری و هستی؛ پیش نهادن نظرهای کلی، که به معماری هم قابل تعمیم است؛ دعوت به ذکر خدا به واسطۀ معماری....

بیان مسئله: فقدان خوانش نظام‌مند آثار معماری در جامعۀ معماری منجر شده است تا شاهد نقدهای مستدلی که منجر به ارتقای کیفی آگاهی طراحی شوند نباشیم. این پژوهش با تکیه بر خوانش بینامتنی آثار معماری، روابط میان عناصر درون‌متن و برون‌متن و تأثیر آن‌ها در شکل‌گیری معنای کلی اثر معماری را بررسی می‌کند. در این پژوهش پس از تبیین مبانی نظریۀ بینامتنیت به‌عنوان ابزار نقد، مدل نقد بینامتنی معماری تدوین شده اس...

این مقاله در پی آن است که، به میزان تغییر جایگاه انسان درنظریه های معماری، که به ویژه در قرن نوزدهم و بیستم مطرح شده اند، بپردازد.از آنجاییکه، فضا در نظریه های معماری با تعبیرهای مختلف و گسترده ای همراه است، در این مقاله به تجزیه و تحلیل اندیشه های مهم ترین نمایندگان و متفکران در طی دو قرن ذکر شده پرداخته خواهد شد. بنا بر این در چهار بخش اصلی، نخست به تعریف فضای معماری از نقطه نظر معنای واژه و ...

معماری معاصر ایران، به باور بسیاری، با معضلات و چالش­هایی روبرو است. تبیین دلایل این معضلات،  علیرغم حضور معماری در زندگی اجتماعی، کمتر از منظر جامعه­شناسی بررسی شده است. نظریۀ «میدان» بوردیو از  نظریاتی است که در حوزه جامعه­شناسی هنر مطرح شده و امکان تحلیل حوزه­های مختلف هنری را مهیا کرده است. واکاوی و تلاش برای صورت­بندی میدان معماری معاصر ایران مطابق با این نظریه، موضوع مطالعه این پژوهش است....

اگر چه پدیدارشناسی تعبیری فلسفی است که از سوی فیلسوفان شرح و بسط یافته است. اما، "پدیدارشناسی چونان روش" از سوی نظریه پردازان و معماران، مورد توجهی ویژه قرار گرفته است. تا جایی که می توان به "ادبیات پدیدارشناسی معماری" اشاره کرد. مجموعۀ وسیعی از تحلیل ها، نظریه پردازی ها، و تفسیرهای پدیدارشناختی، از سوی معماران و نظریه پردازان معماری در پنجاه سال اخیر نگاشته شده است. در این میان، یکی از پرسش ها...

«فضا» از اواخر قرن نوزدهم و تا پیش از دهۀ 1960 در معماری کلیدواژۀ اصلی بود اما به تدریج اهمیت نظری خود را در دانش معماری از کف داد. این تحول عمدتاً به سبب فراگیرشدن نشانه شناسی پسامدرن و نظریات «مکان» در معماری بود. دانش اجتماعی اما مسیر  برعکسی را طی نمود، در قرن نوزدهم، در آگاهی مدرن و به واسطه تاریخی گری، فضا یک سره در انقیاد زمان درآمد، «مراحل» زمانی توسعه موردتوجه قرار گرفت، زمان خطی بود و ...