این مسأله که آیا حکومت نهادی دینی یا عرفی است از مهم ترین پرسش ها در اندیشه سیاسی اسلام است. دینی بودن این نهاد به این معنا است که حکومت ها فقط با داشتن مشروعیت دینی از حق اعمال قدرت سیاسی برخوردارند و با نگاه به شرایط و ضوابط شریعت، به دو گونه واجد مشروعیت و فاقد مشروعیت تقسیم می شوند. بدون تردید فرد معصوم از حق حاکمیت الهی برخوردار است و با حضور وی، هیچ فرد دیگری حق شرعی برای در اختیار گرفتن ...

جایگاه حکومت بر اساس فقه شیعه در دو دوره مورد بحث قرار میگیرد: نخست، زمان حضور معصوم، که در این دوره حق حاکمیت برای معصوم(ع) ثابت است؛ دوم، زمان غیبت معصوم، که در این دوره درباره حق حاکمیت میان فقیهان شیعه اختلاف نظر است. در دوران غیبت برای فقیهان شئونی وجود دارد که عبارت است از: شأن افتا و مرجعیت میان فقیهان « افتا و قضا » دینی، شأن قضاوت و شأن ولایت. در مورد ثبوت دو شأن اختلافی نیست؛ اما در ...

ولایت فقیه یکی از مباحث کلامی و فقهی در اندیشه سیاسی شیعه می‌باشد که از دوران غیبت موردتوجه بوده و در اصل‌ آن بین فقها اختلافی وجود نداشته ‌است، بلکه در نحوه حدود و اختیارات ‌آن اختلاف نظر وجود دارد. بر این اساس فقهای زیادی از به بررسی دلایل ولایت فقیه پرداخته‌اند. یکی از فقهایی که بحث ولایت فقها را به صورت مبسوط مطرح و آن را استنباط نمود، آیت‌الله‌ عبدالفتاح ‌...

جایگاه حکومت بر اساس فقه شیعه در دو دوره مورد بحث قرار میگیرد: نخست، زمان حضور معصوم، که در این دوره حق حاکمیت برای معصوم(ع) ثابت است؛ دوم، زمان غیبت معصوم، که در این دوره درباره حق حاکمیت میان فقیهان شیعه اختلاف نظر است. در دوران غیبت برای فقیهان شئونی وجود دارد که عبارت است از: شأن افتا و مرجعیت میان فقیهان « افتا و قضا » دینی، شأن قضاوت و شأن ولایت. در مورد ثبوت دو شأن اختلافی نیست؛ اما در ...

چکیده: نگاه تاریخی به اندیشۀ سیاسی امام خمینی(ره) در بستر تحولات یک صد سالۀ ایران جدید که با خواست حکومت قانون آغاز شده، نشانگر تداوم خط سیر متفکرین شیعی¬ای، چون خراسانی و نائینی در آراء سیاسی ایشان است؛ نظریۀ حکومت ایشان مبتنی بر ولایت مطلقۀ فقیه، نه چنان که بدواَ از مفهوم مطلقه درک می¬شود، فراقانونی، بلکه گونه¬ای از حکومت قانون اسلامی است. ولایت فقیه مورد نظر امام خمینی(ره) مطلقه است، در این م...

ولایت، یکی از محورهای مهم بحث های قرآن است که به تمامی مراتب، مفاهیم و اقسام آن پرداخته شده است. گاهی ولایت، تصدی و سرپرستی را در شعاع محدود مطرح می کند و گاهی دایره ای وسیع و گسترده را شامل می شود مانند ولایت تکوینی خداوند بر هستی و یا ولایت تشریعی خداوند و پیامبر و امامان معصوم در قانون گذاری و فرمان روایی بر جامعه، در جایی مسلمانان را از پذیرفتن ولایت و سرپرستی غیر مسلمانان بر حذر می دارد و ...

محسن ایزدی* ایرج قبادیان** ولایت تکوینی و تشریعیِ، از سرچشمه ربوبی به عالم انسانی افاضه می‎شوند. یکی از نتایج ولایت تکوینی، تصرف آدمی در ماسوی به اذن الهی می‎باشد که از آثار عبودیت و ریاضات شرعیه است. ولایت تشریعی به معنای خاص آن، ویژه خداوند است که با اراده او به پیامبران و پیامبر گرامی اسلام و فرزندان معصوم ایشان اعطا شده است، تا ایشان نیز نسبت به ابلاغ احکام شرعیه و حکومت بر روابط مردم اعمال ...

فقه و سیاست یا فقه سیاست، عمری به درازای ادیان الهی و، به طور مشخص، اسلام دارد (تاریخچه)، اما رابطه فقه و سیاست، به ویژه در دیدگاه عالمان دینی معاصر، بر جامعه علمی مبهم است (مسئله)، البته، درباره این موضوع مباحث فراوان ولی ناکافی، ارائه شده است (پیشینه)؛ درنتیجه اکنون با این پرسش روبه روایم: که فقهای معاصر(شیخ انصاری،آیت الله نائینی و امام خمینیŠ) از موضوع فقه سیاست چه خوانش هایی داشته اند؟ (سؤ...

در این اثر، مبانی عقلی و نَقلی ولایت فقیه و برخی شبهه ها و ایرادهای نصب یا انتخاب ولّی فقیه در عصر غیبت مطرح و پاسخ داده شده و امکان وقوع ولایت فقیه در عصر حاضر و مراحل و مراتب اثبات ولایت برای فقیه از دیدگاه فقهای امامیّه واکاوی گردیده است. این پژوهش در نه فصل سامان گرفته است. نویسنده در فصّل اول مفهوم لغوی و اصطلاحی ولایت و فقیه را بیان کرده است. در فصل دوم به بحث درباره خلافت الهی، معنای لغوی و ...

چکیده: مسأله ولایت و امامتِ امام یکی از مهم ترین مباحث کلام اسلامیِ شیعه و از اعتقادات مذهب شیعه می باشد، که بعد از رحلت پیامبرگرامی ِ اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) دچار اختلاف و انحراف شد، در این پایان نامه به بررسیِ جایگاه و شأن مقام ولایتِ امامِ معصوم از دیدگا هِ حضرت امام رضا (علیه السلام) خواهیم پرداخت. مقام ولایتِ امام از منظر امام هشتم (علیه السلام) مقامی خدادای است، و آن مقام جانشینیِ پیامبرا...