چکیده: کاربرد ناسیونالیسم از اواخر قرن 18 م آغاز و از سال 1789 استعمال شد با گذر زمان در قرن 19 به شکل جنبشی سیاسی در غرب به مرحله ظهور رسید. در کشور ایران در طول این قرن نیز شاهد گفتمان ناسیو نالیستی در عرصه اندیشه و عمل هستیم. البته سیر تحولات ایران با آنچه که در غرب رخ داده است، چه ازمنظر ماهیت و چه منشا، روندی متفاوت دارد و مباحثی تحت عنوان رابطه دین و ملیت مطرح می شود. اگرچه در دوران مشر...

گسترش روابط ایران با کشورهای بلوک غرب، به ویژه آمریکا، بین سال های 1332-1342 یکی از ویژگی های روابط خارجی ایران در دوره پهلوی دوم است. در این مقاله تلاش بر آن است که تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران طی این سال ها بررسی شود. فرضیه ای که در پاسخ به سؤال اصلی مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد، عبارت است از: فرهنگ سیاسی برآمده از گفتمان پهلویسم متشکل از عناصر شاه محوری، اقتدارگرایی، عدم امنیت و...

گسترش روابط ایران با کشورهای بلوک غرب، به ویژه آمریکا، بین سال های 1332-1342 یکی از ویژگی های روابط خارجی ایران در دوره پهلوی دوم است. در این مقاله تلاش بر آن است که تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران طی این سال ها بررسی شود. فرضیه ای که در پاسخ به سؤال اصلی مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد، عبارت است از: فرهنگ سیاسی برآمده از گفتمان پهلویسم متشکل از عناصر شاه محوری، اقتدارگرایی، عدم امنیت و...

این نوشتار به دنبال نمایاندن ریشه های گفتمان رضاشاه، به ویژه در سال های 1300 تا 1305، در اندیشۀ تجددگرایان عصر مشروطه است. از دید نویسندگان، غرب گرایی، سکولاریسم، گرایش به دولت قوی و ناسیونالیسم برجسته‎ترین بسترهای همسان میان گفتمان متجددین (از پیش از انقلاب تا روی‎کار‎آمدن پهلوی یکم) و گفتمان رضاشاه می باشد. اقدامات این متجددین زمینه های نخبگی و اجتماعی را برای پذیرش گفتمان پهلوی یکم فراهم‎آور...

ناسیونالیسم از مفاهیمی است که بر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران اثر گذاشته‌است. در تاریخ معاصر ایران، از مشروطه به بعد، شاهد ظهور آن در قالب‌های اندیشه و عمل هستیم. یکی از روش‌های بررسی و مطالعة رخدادهای سیاسی‌ـ اجتماعی، روش «تحلیل گفتمان» است. این پژوهش بر مبنای نظریة تحلیل گفتمانی لاکلا و موفه به دنبال یافتن پاسخ این پرسش است: مفصل‌بندی، مفاهیم، فرایند هویت‌یابی و سوژة «گفتمان ناسیونالیسم» از پ...

این نوشتار به دنبال نمایاندن ریشه‌‌‌های گفتمان رضاشاه، به‌‌‌ویژه در سال‌‌‌های 1300 تا 1305، در اندیشۀ تجددگرایان عصر مشروطه است. از دید نویسندگان، غرب‌‌‌گرایی، سکولاریسم، گرایش به دولت قوی و ناسیونالیسم برجسته‎ترین بسترهای همسان میان گفتمان متجددین (از پیش از انقلاب تا روی‎کار‎آمدن پهلوی یکم) و گفتمان رضاشاه می‌باشد. اقدامات این متجددین زمینه‌‌‌های نخبگی و اجتماعی را برای پذیرش گفتمان پهلوی یکم...

هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل ایدئولوژی دولت در عصر پهلوی دوم است، این که این ایدئولوژی از کدام بنیادها و عناصر اساسی شکل گرفت و کارکردهای بنیادین آن تا چه حد در زمینۀ بازآفرینی مشروعیت حکومت از توفیق برخوردار بود. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانه‌ای، موضوع را مورد بررسی قرار داده است. یافته‌ها و نتایج: یافته‌ها نشان می‌دهد که در دهۀ چهل و پنجاه، حکومت، ...

هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل ایدئولوژی دولت در عصر پهلوی دوم است، این که این ایدئولوژی از کدام بنیادها و عناصر اساسی شکل گرفت و کارکردهای بنیادین آن تا چه حد در زمینۀ بازآفرینی مشروعیت حکومت از توفیق برخوردار بود. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایۀ منابع کتابخانه ای، موضوع را مورد بررسی قرار داده است. یافته ها و نتایج: یافته ها نشان می دهد که در دهۀ چهل و پنجاه، حکومت، ...

انقلاب­ها را می­توان در سطوح ریشه­ها و دلایل؛ روندها ؛ پیامدها و نتایج تحلیل کرداین مقاله بر موضوع ریشه­های گفتمانی شکل گیری انقلاب و  نیز روند گذار به نظام پساپهلوی  متمرکز شده­است. انقلاب اسلامی حاصل رقابت گفتمان­های چپ، پهلویسم، اسلام سیاسی فقاهتی و ملی گرایی است که برای رسیدن به مقام هژمونی چندین دهه با هم منازعه داشتند.  رقابت و منازعات گفتمانی دهه­های1340تا 1360 بازه زمانی این مقا...

پژوهش حاضر در یک مقدمه و سه فصل تنظیم شده است. در فصل اول طی سه گفتار به تعریف و تبیین مفاهیمی خواهد پرداخت که در فصول بعدی مورد استفاده بوده است. در گفتار اول اروپامداری و وجوه گوناگون آن(استعمار، جهان گرایی یا جهانی شدن و کمالیسم یا پهلویسم) مورد بررسی قرار می گیرد و در گفتار دوم اسلامگرایی مورد کنکاش قرار می گیرد، که البته در این مورد بیشتر تحت عنوان خمینی گرایی نام برده و بحث را با آن پایان...