از قرن هشتم هجری، آثار گچ بری نفیسی برجای مانده است که تعدادی از آ نها دارای رقم هنرمند سازنده و تاریخ ساخت نیز هستند. این گچ بری ها در محراب های نفیس، لوح ها و کتیبه های گچی مساجد، آرامگاه ها و ... بیشترین کاربرد را دارند. ازجمله این نمونه های شاخص می توان به دو محراب و یک محراب نمای گچ بری در مجموعه آرامگاهی شیخ احمد جامی در تربت جام اشاره نمود. لذا هدف این پژوهش ارائه مستندات تصویری (به اختص...

در این پژوهش به بررسی مواد و مصالح به کار رفته در اجرای تزئینات گچ�بری خانه�ی شهشان پرداخته شده است. خانه�ی شهشهان در خیابان ابن�سینا واقع در اصفهان، یکی از ابنیه�ی ارزشمند برجای مانده از دوره�ی قاجار است. پس از معرفی بنا و تزئینات گچ�بری آن، به شناسایی مصالح به کار رفته در اجرای تزئینات مذکور پرداخته شده که این مهم با استناد به آزمایش�های دستگاهی و شیمی تر انجام شده است. لایه�های زیرین با استن...

تزیینات گچ بری، یکی از شاخص ترین تزیینات وابسته به معماری ایران می باشد . بنابراین شناسایی و بررسی این تزیینات و نیز حفاظت و مرمت صحیح و اصولی آنها امری لازم و ضروری به شمار می رود . در این پژوهش اطلاعات مربوط به دو شیوه مرمت علمی و مرمت سنتی گچ بری های تاریخی – فرهنگی گردآوری و تدوین گردیده است و نگارنده سعی نموده که با قوت بخشیدن به نقاط مثبت دو شیوه مرمت علمی و مرمت سنتی گچ بری ها، ارتباطی ر...

نقوش گچبری امامزاده عبدالله اراک، از نقش مایه های ایرانی ـ اسلامی رایج در دوران سلجوقی و متأثر از دوره ساسانی است. این پژوهش به روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی و اطلاعات آن از مطالعات کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. سوال های پژوهش عبارتند از اینکه، چه میزان هنر گچ بری اسلامی وامدار دوره ساسانی بوده و تغییرات ایجاد شده بر سطوح گچ بری های اسلامی چگونه قابل تبیین است؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که بنی...

معماری کرمان در سه دهه ی آخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم، یعنی با آغاز دوره حاکمیت اسماعیل خان وکیل الملک دستخوش تغییر می شود. بنیاد عمارت های نو و مرمت عمارت های کهنه از جمله آستانه شاه نعمت الله ولی در همین دوره رخ می دهد. مهم ترین عمارت های این دوره را باغ ها تشکیل می دهند. بنابراین رویکرد تزیینی جدید متناسب با تزیینات ویژه این گونه عمارت ها است. به همان نسبت که معماری این دوران در خانه س...

ارزش تزیینات گچی روی پارچه ی موسوم به پته در گنبد سلطانیه به قدمت، سبک و فن اجرای مبتکرانه-ی آن است. در حال حاضر از این تزیینات آثار اندکی به جای مانده است. با استناد به شواهد ارائه شده در این نوشتار، ساختار تزیینات مذکور لایه ای است. این تزیینات به صورت الحاقی در فضای زیر کاسه ی گنبد و همچنین مقرنس های ایوان شمال غربی و جنوب شرقی در طبقه ی اول اجرا شده اند. ترتیب قرارگیری لایه-ها ی تزیینات عبا...

در ایران مطالعات مدون و سازمان یافته ای در رابطه با شناخت فنی تزیینات گچ بری دوره ایلخانی صورت نگرفته است ولی می توان برخی از پژوهش های عمده در زمینه های مشابه را سرمشقی برای این هدف در نظر گرفت. از جمله مطالعات فنی انجام شده توسط م.میش مست نهی بر روی گچ بری های کوه خواجه سیستان را می توان نام برد که در آن عمده فرسایش قابل ملاحظه در نمونه ها یعنی پودری شدن لایه های گچ و خاک و انیدریته شدن این ل...

مسجد جامع نایین در حومهی بافت تاریخی شهر نایین و در ضلع شمال غربی آن واقع شده، بنا بر اعتقاد اکثر محقّقان، این مسجد در قرن چهارم هجری و بهدست دیلمیان بنا شده است. از وجوه متمایز این مسجد، گچبریهای نفیس شبستان جنوبی و محراب آن است که از نظر تکنیک و نقوش در مرتبهای متعالی جای دارد. طرحهای بهکار رفته بر مبنای نقوش گیاهی شکل گرفتهاند که با کمی تأمل، به اهمیت نقش برگ مو و خوشهی انگور در میا...

مجموعه تاریخی بسطام شامل بناهای سردر ورودی و دالان اولجایتو، ایوان مقابل ورودی به صحن (ایوان غازان خان)، گنبد غازان خان، حرم امامزاده محمد (ع) و گنبد قرینه آن، مسجد جنب حرم، آرامگاه بایزید، توحید خانه خانقاه (صومعه بایزید)، مسجد بایزید، منار سلجوقی (منارجنبان)، مسجد جامع، برج کاشانه، و مدرسه شاهرخیه می باشد. این مجموعه تاریخی، حاوی میراث گرانبهایی از چند دوره هنر ایرانی- اسلامی است که تا کنون ب...

با توجه به خصوصیات منحصر به فرد تزیینات وابسته به معماری دوره ایلخانی و اهمیت این مجموعه در تاریخ هنر ایران اهمیت تحقیق درباره باقیمانده این گچبری ها مشخص می شود. در فصل اول این پروژه، به مطالعه و بررسی های تاریخی و معرفی جامع بنا پرداخته شده است. در فصل دوم معرفی، فن شناسی و بررسی تکنیک های خلق تزیینات گچبری این بنا مورد مطالعه قرار گرفته است. در فصل سوم مطالعات آزمایشگاهی با کمک آزمایش های شی...