آزادانگاری 3 نظریهای است که از یک سو ارادهی آزاد را ناسازگار با موجبیتگرایی میداند و از سویدیگر معتقد به وجود ارادهی آزاد و امکان تحقق آن در شرایط ناموجبیتی است. با تعریف فوقچالشهای آزادانگاری، ابتدا نشان دادن ناسازگارگرایی ارادهی آزاد با موجبیتگرایی و سپس توضیحچگونگی معقولیت و وجود ارادهی آزاد در شرایط ناموجبیتی است. چالش دوم آزادانگاران بسیاردشوارتر از چالش اول آنها است. زیرا در شرایط ناموجبی...

آزادانگاری 3 نظریهای است که از یک سو ارادهی آزاد را ناسازگار با موجبیتگرایی میداند و از سویدیگر معتقد به وجود ارادهی آزاد و امکان تحقق آن در شرایط ناموجبیتی است. با تعریف فوقچالشهای آزادانگاری، ابتدا نشان دادن ناسازگارگرایی ارادهی آزاد با موجبیتگرایی و سپس توضیحچگونگی معقولیت و وجود ارادهی آزاد در شرایط ناموجبیتی است. چالش دوم آزادانگاران بسیاردشوارتر از چالش اول آنها است. زیرا در شرایط ناموجبی...

دعا و نیایش وسیله ی اظهار عجز و نیاز بنده به خالق و زیباترین جلوه ی سرسپردگی و عبودیت در آستان قدس ربوبی است. ابعاد معنوی دعا متفکران را از تحلیل و بررسی های نظری بی نیاز نساخته است؛ بلکه در خصوص رابطه ی آن با قضا و قدر الاهی، نظام علی و معلولی، علم و اراده ی خدا و این که آیا تأثیر دعا سبب انفعال در ذات خدا می گردد یا نه، فیلسوفان اسلامی را به تأمل فراخوانده است. در این جستار، از نگاه سه فیلسوف...

رسال? حاضر از چهار بخش تشکیل شده است. در بخش اول (بخش حاضر)، برخی مباحث مقدماتی از قبیل تقریرهای مختلف نظری? امر الاهی، تاریخچ? این بحث در غرب و اسلام، و نکاتی در معرفی آدامز ارائه شده‎اند. بخش دوم به توصیف دیدگاه‎های آدامز دربار? ارزش، لزوم و به طور خاص نظری? امر الاهی او می‎پردازد. در این بخش، ابتدا برخی نکات روش شناختی را بیان خواهیم کرد که دیدگاه آدامز را درباره روش پژوهش در اخلاق روشن می...

در این نوشتار با هدف بررسی تطبیقی عشق الاهی در عرفان مولوی و آگوستین پس از بررسی مقایسه‏ای آرای آنها با روش توصیفی و کتابخانه‏ای در یافتیم که هسته اصلی افکار هر دو، مسئله عشق الاهی است و مشترکات بسیاری در نگاشته‏های آن دو در مسئله عشق الاهی وجود دارد. هر دو عشق را علت آفرینش و فراگیر در تمام هستی دانسته، آغاز آن را از سوی خداوند می‏دانند؛ همچنان‏که رسیدن به آرامش، شادی و لذت حقیقی را در پرتو عش...

متکلمان اسلامی بر جنبه الاهی بودن وحی اتفاق نظر دارند، اختلاف آنان در خصوص چگونگی کلام خدا و حدوث و قدم کلام الاهی است. شیخ مفید معتقد به الاهی بودن وحی است. به نظر او، خداوند الفاظ وحیانی را خلق می‌کند و پیامبر به طور مستقیم یا باواسطه این الفاظ وحیانی را شنیده و بیان می‌کند. شیخ مفید منکر نزول معارف کلی وحیانی به طور دفعی و جمعی است. علاوه بر تصریح شیخ مفید بر اینکه وحی کلام خداست، اعتقاد وی ...

شناخت خداوند یا همان مبدأ هستی همواره یکی از دغدغه‌های اصلی بشر بوده است. از این‌رو بخش عمده‌ای از آموزه‌های ادیان آسمانی نیز در پاسخ به این دغدغه، به توصیف او اختصاص یافته است. اما از آن جهت که شناخت ذات او به دلایل عقلی و نقلی امکان‌پذیر نیست، حکمای الاهی و متکلمان و آموزه‌های وحیانی شناخت خداوند را در قلمرو صفات دانسته‌ و صفات الاهی را به صفات معرِّف ذات و صفات مفسر فعل الاهی تقسیم نموده‌اند. ...

در جهان اسلام اشاعره‌ی متقدم و به‌ویژه امام الحرمین جوینی در شمار حامیان تقریر علّی از نظریه‌ی امر الاهی یا نظریه‌ی حسن و قبح شرعی محسوب می‌شوند. از منظر جوینی، خوبی و بدی امور براساس امر و نهی الاهی قابل تبیین هستند و در واقع، خوبی و بدی امور چیزی جز امر و نهی الاهی نیست. گرچه نظریه‌ی امر الاهی به طور عام، و تقریر علّی آن به طور خاص، حاوی بصیرت‌های قابل توجهی است؛ اما کاستی‌های فراوان آن، پذیرش ...

از نگاه محمدحسین طباطبایی، حقیقت عدل همان مساوات و موازنه بین امور است، به طوری که هر چیزی در جایگاهی که استحقاق آن را دارد، یعنی در جایگاه شایسته‌اش، قرار گیرد. ایشان عدل را مساوق و ملازم با حسن می‌دانند و از طرفی در تفسیر المیزان افعال الاهی را مبتنی بر حسن و قبح عقلی قرار داده‌اند. پس از نگاه ایشان اوامر و نواهی الاهی مبتنی بر عدل نیز هست. برای اثبات عدل الاهی در کتب فلسفی و کلامی به براهین ...