حکومت در اندیشه سیاسی بازرگان برایندی از مبانی دینی و فکری اندیشه او و متاثر از تحولات حوزه اجتماعی و سیاسی دورانش بوده است. در بررسی آرا و اندیشه های بازرگان به دو نوع حکومت: دموکراسی مبتنی بر دین و دموکراسی مبتنی بر قانون اساسی بر می خوریم که در عین دارا بودن اشتراکات فراوان، تفاوت هایی هم با یکدیگر دارند. بازرگان در چارچوب ایدیولوژی اسلامی و متاثر از تحولات سیاسی و اجتماعی دهه های 40 و 50- ح...

در این نوشتار نظریه ای با عنوان الگوی آونگی برای تحلیل مطالبات و تحوّلات سیاسی ایران ابداع گردیده تا در مقاله ای دیگر برای تشرّیح علل و نتایج انتخابات سال 1388 در متن سه دهه عمر جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد. این تلاش می تواند برای مدیریت سیاسی آینده مفید باشد. مفروضات این الگو حاکی از ان است که امنیّت و آزادی دو خواسته اساسی مردم هستند. امنیّت مستلزم یک دولت متمرکز و حداکثری است. ...

در این نوشتار نظریه ای با عنوان الگوی آونگی برای تحلیل مطالبات و تحوّلات سیاسی ایران ابداع گردیده تا در مقاله ای دیگر برای تشرّیح علل و نتایج انتخابات سال 1388 در متن سه دهه عمر جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد. این تلاش می تواند برای مدیریت سیاسی آینده مفید باشد. مفروضات این الگو حاکی از ان است که امنیّت و آزادی دو خواسته اساسی مردم هستند. امنیّت مستلزم یک دولت متمرکز و حداکثری است. اگر ...

یکی از مراحل مهم هر انقلاب، انتقال قدرت و تثبیت نظام سیاسی جدید است. در دوره ­ی گذار انقلاب اسلامی، تثبیت نظام جدید، بر دوش دولت موقت گذاشته شد. ناتمام ماندن کار دولت موقت، این سؤال را مطرح می کند که مناسبات دولت موقت با نهادها و نیروها سیاسی اجتماعی، چگونه بود؟ در این مقاله با رویکرد تاریخی و روش اسنادی، در پی آن است که به مناسبات دولت مهندس بازرگان با نیروهای سیاسی در عرصه­ های انتخاب اعضای ک...

دیدگاه های قرآن و لیبرالیسم غربی در مورد »حق آزادی« به صورت تطبیقی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. دست یابی به آزادی و رهایی از قیدها و محدودیّت ها، یکی از پرشورترین آرمانهای بشر به شمار می آید. از این رو، در مکاتب مختلف تعاریف گوناگونی را بهع دنبال داشته است. لیبرالیسم غربی - مکتب رهایی - در تعریف آزادی با تأکید بر دیدگاه های »رفتارگرایانه«، دچار محدود نگری شده و دو بعد آزادی را »ارتباط انسان ...

آزادی از مفاهیم مهمی است که در بسیاری از آموز ههای دینی و غیردینی مطرح شده و هر مکتب با توجه به دیدگاه خود، تعریف خاصی از آزادی بیان کرده است. در فقه اسلامی با توجه به تأکید قرآن بر آزاد بودن انسان، مفهوم آزادی در قالب اصول فقهی درآمده است. هدف این مقاله بررسی مبانی فقهی اسلام در زمینه آزاد یهای سیاسی واجتماعی است و با مطالعه آرای فقهی، دیدگاه های مختلف در زمینه آزادی بررسی شده است. از آنجا که ...

این مقاله به بررسی سیر تحول گفتمان توسعه سیاسی در تاریخ معاصر ایران از پیروزی انقلاب مشروطه تا پایان دهه دوم انقلاب اسلامی می پردازد. یافته های حاصل از یک پژوهش کیفی بر اساس روش تحلیل گفتمان و با استفاده از الگوی ترکیبی نورمن فرکلاف و تئون ای ون دایک دست مایه این بررسی است که هشت دوره تاریخی را در بر می گیرد. مقاله حاضر نشان می دهد که شاخص های توسعه سیاسی از قبیل آزادی، قانون گرایی، جامعه مدنی،...

در سنت فلسفه سیاسی غرب ، آزادی یا در قالب سنت فلسفی مابعد الطبیعی وضد سیاسی و یا در سنت مذهبی مطرح شده است و به همین علت ، ویژگی اصلی و سیاسی خود را که به عمل در عرصه حیات عمومی مربوط می شود ، از دست داده است . برای مقابله با این وضع ، هانا آرنت مفهوم آزادی مثبت را مطرح نموده است که به معنی امکان عمل در حوزه عمومی است . علت پیدایی سیاست از دیرباز تامین حوزه ای عمومی برای سیاسی آزاد بوده است درا...

با ملاحظات تاریخ زندگی اجتماعی انسان و نحوه شکل گیری دولت ها در عرصه جوامع انسانی؛ به نظر می رسد که تحقق عدالت اجتماعی؛ مبنای توجیه حیات دولت و سنگ پایه مشروعیت اقدام آن در عرصه های سیاسی اقتصادی و فرهنگی جامعه است. تلاش نوع بشر در تمنای عدالت در چالش دنباله دار صاحبنظران برای مفهوم پرداز آن انعکاس یافته و در سیر تاریخ روایت های گوناگونی از عدل را فرا روی مشتاقان عدالت قرار داد هاست به طوری که...

گرچه آزادی مطلوب همه آدمیان است و همه به نوعی علاقه دارند در زندگی فردی و جمعی خویش از آن بهره مند باشند، اما با همه مباحث انجام گرفته درباره آزادی، هنوز این مفهوم بار معنایی مبهمی دارد؛ به دیگر سخن، جامعه ما در طول یکصد سال اخیر نتوانسته است تکلیف خود را با مفاهیمی از قبیل آزادی روشن سازد. در واقع ابهام در مفاهیم و برداشت های خاصی که از آنها شده، در جامعه سر در گمی ای را به وجود آورده و مبنای ...