استفاده از ظرفیت ها و بسترهای موجود و توسعه همکاری و مناسبات همه جانبه با کشورهای آسیای مرکزی همواره یکی از دغدغه های اصلی در تعاملات من طقه ای ایران بوده است . به گونه ای که در سیاست گذاری های کلان جمهوری اسلامی به ویژه در سال های اخیر، توسعه مناسبات با این کشورها اهمیت فراوانی یافته است . این مهم با طراحی و بهره برداری از راه آهن شرق دریای خزر یا همان راه آهن ایران - ترکمنستان - قزاقستان نمود...

با رویدادهای 11 سپتامبر 2001 برای نخستین بار آمریکاییان توانستند در جمهوری¬های آسیای مرکزی که نزدیک به دو سده زیر نفوذ و سلطه روس¬ها بودند، حضور مستقیم پیدا کنند. منطقه¬ای که روسیه آن را جزو منطقه¬ی نفوذ طبیعی خود قلمداد می¬کند. در این برهه روسیه درصدد به چالش کشیدن حضور آمریکا در آسیای مرکزی و در نتیجه حفظ نفوذ و منافع خود در این منطقه برآمد که این امر باعث دگرگونی در سیاست¬های امنیتی روسیه در...

پس از فروپاشی اتحاد  شوروی و پایان‌یافتن جنگ سرد، آسیای مرکزی به عرصۀ ‌رقابت بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شد و چین که از دیرباز پیوندهای سنتی و ارتباط‌های نزدیکی با کشورهای آسیای مرکزی داشت، توانست جایگاه درخور توجهی را در این منطقه از آن خود سازد. به‌گونه‌ای که به‌نظر بسیاری از تحلیلگران، امنیت و رونق اقتصادی چین در پیوند با این منطقه هویت خاصی یافت. در پی رویداد 11 سپتامبر، تحولات من...

ذخایر انرژی آسیای مرکزی توجه بازیگران مهم بین‌المللی را به سمت خود جلب کرده است. با این حال، ایجاد امنیت مسیرهای انتقال انرژی و تامین آن به منظور بهبود کارایی شریان صنعت و اقتصاد نیز از جمله مهم‌ترین دغدغه‌های این بازیگران محسوب می‌شود. نارکوتروریسم یا به عبارت دیگر تهدیدهای ناشی از فعالیت قاچاقچیان موادمخدر در آسیای مرکزی موجب شده تا امنیت این منطقه با مشکلات جدی مواجه شود. این پژوهش به روش تو...

هرچند کشورهای سوریه و عراق جولانگاه اصلی داعش به‌عنوان یک گروه بنیادگرای تروریستی بودند؛ اما اعضای این گروه، شهروندان کشورهای مختلف هستند. در واقع، داعش از مناطق مختلف جهان یارگیری می‌کند. یکی از این مناطق آسیای مرکزی است که از پنج کشور قرقیزستان، ترکمنستان، قزاقستان، ازبکستان و تاجیکستان تشکیل شده است. شواهد موجود نیز نشان می‌دهد که افراد متعددی از اتباع این کشورها در گروه داعش حضور دارند و در...

گسترش روابط امنیتی ایران و روسیه در سال‌‌‌‌های اخیر و به‌ویژه پس از تجربۀ همکاری موفق در بحران سوریه، مورد توجه صاحب‌‌‌‌نظران سیاسی است. با توجه به این مسئله و اهمیتی که وضعیت امنیتی آسیای مرکزی برای روسیه و ایران دارد، این پرسش مطرح می‌شود که همکاری امنیتی ایران و روسیه در این منطقه ادامۀ روند گذشته خواهد بود، یا اینکه می‌‌‌‌توانیم پیش‌‌‌‌بینی کنیم، شاهد دورۀ نوینی از این نوع همکاری باشیم؟ به ...

پایان جنگ سرد، سبب تحولات قابل توجهی در عرصه روابط بین­الملل شد که از مهم ترین نمونه آنها، ورود و قدرت­گیری روزافزون مجموعه­ای جدید از بازیگران بود. چین یکی از همین بازیگران است که روند قدرت­گیری آن، که از سال­های پیش از پایان جنگ سرد آغاز شده، توجه بسیاری از تحلیل­گران را به خود جلب کرده است. در این میان، منطقه آسیای مرکزی یکی از مناطقی است که چین به شکل سنتی ارتباط های نزدیکی با آن داشته و فر...

هدف غایی قدرت هنجاری (نرم یا مدنی)، تغییر رفتار بازیگران به شیوه ‏‏های غیراجبارآمیز است. از این رو، اثربخشی "قدرت هنجاری اروپا" در کشورهای پساشوروی را باید برحسب مفهوم "قدرت تحول‏ گرا" یعنی میزان تأثیر واقعی طرح ‏ها و تلاش ‏های بروکسل بر فرایند گذار در این کشورها مورد سنجش قرار داد. این بعد از قدرت اتحادیه اروپایی با "همبستگی داوطلبان</e...

موقعیت ژئواکونومیک و میزان ذخائر و تولید نفت و گاز منطقه آسیای مرکزی در دو دهه گذشته باعث اهمیت روزافزون این منطقه در معادلات بین المللی شده است. به علاوه، وقوع حوادث 11 سپتامبر و همسایگی کشورهای آسیای مرکزی با کانون بحران های جهانی نظیر تروریسم، کشت و قاچاق مواد مخدر و بنیادگرائی، اهمیت ژئوپلتیکی این منطقه را دوچندان و زمینه حضور قدرت های بزرگ را در این منطقه فراهم آورده است. مناقشات روسیه و ا...

چکیده آسیای باختری دربرگیرنده منطقه ژئوپلیتیک اوراسیا است. این منطقه در دیدگاه کلی در برگیرنده مفهومی جغرافیایی است که ایالات متحده آمریکا تلاش کرده است اصطلاح ساختگی و بی پایه خاورمیانه بزرگ را جانشین آن سازد. این مفهوم جغرافیایی شامل مجموعه ای از دو منطقه خلیج فارس و خزر- آسیای مرکزی است به اضافه آن بخش از جهان که خاور میانه عربی شناخته می شود. عربان و ایرانیان در سال های اخیر انبوهی از تبلی...