قرن هشتم هجری قمری، سرآغازی بر آشتی تصوف با تشیّع امامیه به شمار می رفت. اما این روابط در آستانۀ تأسیس سلسله صفوی، به حدی گسترش یافت که مفاهیمی چون ولایت، در آمیزه ای از مضامین شیعی صوفی، زمینه را برای کارکرد سیاسی آن مستعد ساخت. خانقاه نشینان صفوی برای نخستین بار، تشیّع امامیه را در ایران رسمیّت دادند؛ امّا اتکا به حمایت ترکمانان در کسب قدرت، گزیری جز برتری وجه صوفیانه غالی بر تشیع اعتدالی نمی نها...

حقوق بشردوستانه از ابتدای شکل گیری تلاش کرده است به عنوان حقوقی بی طرف و همگانی ظاهر شود تا بتواند به بهترین شکل به هدف خود که همانا حمایت از بشریت در جریان مخاصمات مسلحانه و تسکین درد و رنج و آلام بشری است دست یابد. اما گاه مقاومت برخی جریانهای فکری و فرهنگهای ملی، قومی و مذهبی در برابر این ایده - آل، یعنی جهانی و همگانی شدن حقوق بشردوستانه، باعث بروز مشکلات و تشدید مصائبی شده است. این مقاله د...

در تطبیق منطق قدیم و جدید، یکی از بزرگ ترین دشواری ها مربوط به «پیش فرض وجودی» (یا به زبان فلسفه اسلامی، «قاعده فرعیه») است. منطق جدید، با نفی این پیش فرض و قاعده، محصورات اربع را به گونه ای تحلیل کرده است که بسیاری از قواعد منطق قدیم، بر پایه آن، نامعتبر می گردد. در مواجهه با این پدیده، برخی قاعده فرعیه را نادرست شمرده اند و برخی دیگر، منطق جدید را در نادیده گرفتن این قاعده سرزنش کرده اند. گرو...

فاجعه گسستن رشته حیات موجودات زمینی ، خرابی نسل آدمی و نابودی کره زمین به مثابه کابوسی وحشتناک ، اذهان عمومی ساکنان این کره خاکی را به شدت نگران کرده است . پاره ای از دانشمندان ، جمعیت روزافزون آدمیان را مهمترین عامل این وضع ناهنجار می دانند. بعضی دیگر ، پیشرفت علم و فن آوری را عامل موثر در تخریب محیط زیست میدانند . لیکن با توجه به وحدت هستی و پیوندهای ناگسستنی که میان تمامی اجزا هستی و عناصر ...

از جمله ایده­هایی که در صد سال اخیر در دنیای اسلام رخنه کرده، تفکر و یا ایده روشنفکری است که ادعا دارد عقل خودبنیاد بشر، می­تواند مشکلات را در عرصه نظر و عمل حل نموده و انسان را از آموزه­های ماورایی و وحیانی مستغنی کند، این ایده در میان برخی از دانش آموختگان مسلمان و بعضاً حوزوی، نفوذ کرده و آنان نیز با تکیه بر عقل تجربی و مشاهدات علمی تلاش کردند تا آموزه­های دینی و حتی آیات و روایات را تفسیر و ...

در بین مورخان علم دو نظریة عمده دربارة جای گاه علم در فرهنگ اسلامی وجود دارد: برخی بر این باورند که علم در اسلام مسئله ای حاشیه ای است و اساساً در دستگاه تعلیم و تربیت اسلامی، پدیدة علم از جای گاه جدی و بااهمیتی برخوردار نبوده و در حاشیه قرار داشته است. طرف داران این نظریه آن را «نظریة حاشیه ای» می نامند. بنا بر این نظریه، دستاوردها و موفقیت های بزرگ و انکار ناپذیر علمیِ دانش مندان مسلمان و فیلسو...

چکیده هرچند بحث پیرامون روابط میان تجارت و محیط زیست از حدود هشت دهه­ی قبل آغاز گردیده، امّا نزدیک به سه دهه است که این بحث تبدیل به چالشی جدّی میان متخصصان هر دو حوزه شده است. در این بین نظرات و تئوری­های متعددی پیرامون روابط میان این دو حوزه از حقوق بین­الملل بیان شده است و از آن جایی که سازمان تجارت جهانی مؤثرترین و اصلی­ترین تنظیم کننده­ی روابط تجاری در سطح بین­المللی است، مقررات و نحوه­ی عمل...

اینکه هنر واجد حقیقت است یا نه، موضوعی است که پیشینه آن به دوران کهن رسیده، و امروزه نیز مناقشات متعددی پیرامون آن وجود دارد. در این میان، دیدگاه آگوستین، فیلسوف اواخر دوران باستان و اوایل قرون وسطی، در این باره هم پذیرش انسانی نسبت به هنرهای بازنمایانه و تجسمی را مدنظر قرار می دهد، و هم، راه را برای نقد و تفسیر آثار هنری بازمی کند. آگوستین هنرهای تجسمی را در پائین ترین درجه قرار داده، و آنها ر...

این مقاله نخستین مقاله ای است که با هدف آشتی دادن موسیقی دانان ایرانی با مفاهیم فیزیکی حاکم بر پدیده های موسیقایی می نویسم. در این مقاله به یک نغمه یا نت پرداخته می شود. نغمه کوچک ترین واحد تشکیل دهنده ی یک قطعه ی موسیقی است. نغمه ی بیش تر سازها نغمه های مرکبی هستند که می توان آن ها را متشکل از نغمه های ساده ای به نام هماهنگ ها تصور کرد. در این مقاله نشان داده خواهد شد که چگونه به کمک ریاضیات و...

پس از فروکش کردن آخرین مقاومت های وابسته به نظام ساسانی، کشور ایران جزئی از بخش شرقی سرزمین های خلافت گردید. در ابتدا برای اداره هربخش از سرزمین های شرقی خلافت، عاملانی از طرف خلیفه مسلمین اعزام می گردید. این عاملان به عنوان نمایندگان تام الاختیار خلیفه عمل می کردند. از زمان طاهریان رابطه خلیفه با امرای مستقل آغاز گردید و در دوران یعقوب لیث، امارت استکفاء تبدیل به امارت استیلا شد، و امرا از چنا...