امام حسین(ع)، سبط نبی اکرم(ص)، سومین پیشوای شیعیان، خالق حماسه‌ای بی‌نظیر در تاریخ بشریت است. حماسه‌ای که خاستگاه مکتبی تربیتی است، مکتبی فراتاریخی و فراجغرافیایی. عزت و عزت‌مداری در این مکتب از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، به گونه‌ای که می‌توان آن را احیا‌کنندة عزت اسلامی و انسانی دانست. بر این اساس و با هدف تبیین جایگاه عزت و عزت‌مداری در نهضت تربیتی عاشورا، نویسندگان مقاله به شیوة تحلیلی به ...

در این مقاله سخن از ضرورت ها و بایدهاى مطالعاتى قیام امام حسین(ع) است; و این که بنا بر کدام بینش ها و روش هاى پژوهشى اى باید قیام امام(ع) را بررسى نمود؟ بر این اساس، نخست دو دیدگاه الهى (مابعدالطبیعى)، و انسانى ـ تاریخى از یکدیگر تفکیک و ملاحظات مربوط به هریک به اختصار بررسى شده است. در دیدگاه انسانى ـ تاریخى نیز هشت بینش و روش مطالعاتى به اهل تحقیق و نظر پیشنهاد شده است. در بررسى پیامدهاى قیام...

جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم شاهد تغییرات اجتماعی گسترده ای به ویژه در زمینة ارزشها بود که در عصر معاویه (41 ـ 60 ق.) به نقطه اوج خود رسید. این رویداد را از منظرهای مختلفی می توان مورد بررسی قرار داد. نوشتار حاضر کوشیده است از منظر جامعه شناختی و مستند به داده های تاریخی که با روش اسنادی ـ کتابخانه ای گردآوری شده است به بررسی این موضوع بپردازد. یافته های این پژو...

استحباب و سنت بودن روزه عاشورا، همواره مورد توجه اهل سنت بوده است و بر آن تأکید می شود. از طرفی این روز در نزد شیعیان اهمیت ویژه ای دارد و روزه آن را نه تنها سنت و مستحب نمی دانند بلکه آن را بدعت و مکروه می شمارند. بررسی های تاریخی و روایی چنین می نمایند که روزه عاشورای صدر اسلام نه در ماه محرم، بلکه در روز دهم ماه تشری بوده است که روزه یهود با نام «کیپور» و «عاسور» در آن واقع می شود. علت اشتبا...

برخی از آداب و رسوم مردم کنونی ایران، مانند جشن نوروز و چیدن سفرة هفت سین،چهارشنبه سوری و آیین های شب عرفه/ علفه در آخر سال، شب یلدا و برخی آیی نهای دیگر،بازماندة آداب و رسوم ایرانیان پیش از اسلام است. بخش مهمی از آیین های ایران باستان را جامعةزرتشتیان ایران حفظ کرده اند. بنابراین، بررسی آیین های ایشان به درک و تحلیل آیین های کهنبازمانده از ایران باستان بسیار کمک خواهد کرد. آداب و رسومی که زرتش...

آیین یارسان به عنوان یکی از نحله‌های مذهبی در ایران دارای پیروانی است. اکثر پیروان این آیین در منطقة غرب کشور، کردها و لک‌ها بوده و شهر کرند مرکز آیین یاری است. عقاید این آیین به صورت التقاطی است و درباره­ی این نحله شناخت کافی در جوامع علمی و مردمی وجود ندارد. تحقیقات انجام گرفته‌شده در این حوزه به اندازه­ی لازم گویای ماهیت این آیین نیست و به صورت‌های گوناگون دربارة چگونگی پیدایش و دوره‌های تجل...

چکیده ندارد.

آیین میتراآیینی با نفوذ و مؤثر در تاریخ ادیان و آیین های جهان بوده است. آیین ایزدی نیز آیینی محلّی در منطقه ای کوچک از کردستان است که تحت تأثیر آیین های مختلف، از جمله آیین میترا قرار گرفته است. پرسش اصلی این مقاله این است که آیین میترا بیشتر بر چه بخش هایی از آیین ایزدی تأثیر نهاده است. به منظور پاسخ گفتن به این پرسش با روش اسنادی و با بررسی نظریّات محققان در بارة دو آیین، جنبه های تشابه آنها اس...

عاشورا، عرصۀ نمایش ­عبودیّت، وفا، ایثار، عشق، وصال، آب، عطش، رجز، نبرد، دفاع، جوانمردی، عطوفت، شهادت، اسارت و همۀ­ زیبایی­ها از یک­سو و همۀ کینه­ها و زشتی و پلشتی­ها از سوی دیگر است. عرصه­هایی که می­توان، هر کدام از آن­ها را به طور­عمیق، مورد بررسی قرار داد. این مقاله به موضوع رجز می­پردازد. ابزاری که در زمان ­قدیم، در میدان جنگ، برای تضعیف ­نیروی ­دشمن، مورد استفاده قرار می­گرفت. توجّه به رجز، ا...

حماسة عاشورا در سال 61 هجری قمری، برشی فاخر، مانا، مقدس و رهایی‌بخش بوده که هیچ رخدادی در تاریخ انسان از زوایای گوناگون قابل قیاس با آن نیست. مظلومیت، پاکی و پیراستگی، حقانیت، خدایی بودن، اخلاص، آزادگی، دلیری، فداکاری، شوریدگی و شرایط عطش و آتش و قحط آب و محرومیت کودکان و اندک بودن یاران امام حسین7 از سویی و وارونة این ویژگی­ها در جبهة مقابل از دیگر سو، نمایه­ای زیبا و پرجاذبه از عاشورا نمایان ...