رنگ‌ها از جمله نمودهای طبیعت‌اند که از دیر باز توجه دانشمندان را به خود جلب کرده‌اند. در این مقاله سرچشمه‌های دانش رنگ‌شناسی را در سده‌های آغازین تمدن اسلامی معرفی می‌کنیم. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که مسلمانان اندیشه‌های یونانیان را در این باره از طریق متون ترجم? شد? آنها به دست آورده و در بار? آنها تأمل کرده‌اند. در میان دانشمندان مسلمان تا پایان سد? ششم هجری، نظریه‌های متفکرانی همچون کِ...

فلسفه رابرت گروستست 1(1232-1170) حول تصور نورمتمرکز است که برای ذهنی اگوستینی بسی ارجمند است . او نظریه خود را دردانشگاه آکسفورد مطرح کرد و درآنجا گرایش عمومی در مابعدالطبیعه و علم النفس تحت تأثیر آراء اگوستین قدیس بود و درهمان زمان علاقه به مطالعات تجربی نیز در حال گسترش بود ‘گروستست که برای دوره ای ریاست آن دانشگاه را به عهده داشت کوشید تا این دو عامل را به هم بیامیزد و مابعدالطبیعه نور او ز...

آثار هیئت از مهم ترین آثار نجومی نوشته شده در دوران اسلامی هستند. بسیاریِ این آثار، همچنین مشابهت موضوعاتی که در آنها عنوان می شود دلیلی بر این مدعاست که می توان آنها را در قالب یک سنت نگارشی از دیگر آثار نجوم متمایز کرد. هر چند درباره اینکه هیئت نویسی از چه زمانی نزد دانشمندان اسلامی آغاز شده است نمی توان به طور قطع سخن گفت اما با تکیه بر دو اثر گیهان شناخت نوشته قطان مروزی (به زبان فارسی) که ا...

چکیده در فصل اول سعی بر آن داریم تا به مطالعه تاریخ علم جبر در تمدن اسلامی و تمدن هایی که دستاوردهایی در این زمینه از ریاضیات داشتند بپردازیم و مهم ترین کارهای صورت گرفته مشهورترین ریاضیدانان تمدن هایی مانند مصر، بابل، یونان، هند، و چین را بررسی اجمالی کنیم. در فصل بعدی پس از معرفی خوارزمی، مبتکر علم جبر، به بیان آثار و ترجمه های آن پرداخته و دستاورد های این ریاضی دان بزرگ که شامل حل اصولی مع...

تمدن اسلامی ـ ایرانی، نه تنها ارثیه یونان را از انهدام و فراموشی نجات داد و آن را اسلوب و نظم بخشید و به اروپا داد، بلکه پایه گذار بسیاری از علوم گردید که البته آن نیز مدیون ترجمه هایی بود که توسط دانشمندانی چون حنین بن اسحق و ابن ماسویه و دیگران انجام شد. یکی از شاخه های این علوم، فرایند بینایی است که افتخار بسط و توجیه علمی و سپس تکامل آن از آنِ دانشمندان دورۀ اسلامی، بالاخص ابن هیثم است. دانش...

یکی از آثار مهم ابن نفیس و به عبارتی تنها اثر او در چشم پزشکی، کتاب المهذّب فی الکحل المجرّب است. این کتاب در یک مقدمه و دو بخش شامل قواعد نظری و عملی چشم پزشکی، فروع این فن و داروهای مفرده و مرکبه امراض چشم و طریقه‌ی ساختن آن‌ها است. ابن نفیس در این کتاب به مباحث علمی بینایی (ابصار) وارد شده و ضمن طرح و ردّ نظریه‌ی دانشمندان پیش از خود، نظریه‌های جدیدی مطرح نموده که در زمان خود بدیع و از هر حیث ع...

رنگ ها از جمله نمودهای طبیعت اند که از دیر باز توجه دانشمندان را به خود جلب کرده اند. در این مقاله سرچشمه های دانش رنگ شناسی را در سده های آغازین تمدن اسلامی معرفی می کنیم. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مسلمانان اندیشه های یونانیان را در این باره از طریق متون ترجم? شد? آنها به دست آورده و در بار? آنها تأمل کرده اند. در میان دانشمندان مسلمان تا پایان سد? ششم هجری، نظریه های متفکرانی همچون کِ...

یکی از آثار مهم ابن نفیس و به عبارتی تنها اثر او در چشم پزشکی، کتاب المهذّب فی الکحل المجرّب است. این کتاب در یک مقدمه و دو بخش شامل قواعد نظری و عملی چشم پزشکی، فروع این فن و داروهای مفرده و مرکبه امراض چشم و طریقه ی ساختن آن ها است. ابن نفیس در این کتاب به مباحث علمی بینایی (ابصار) وارد شده و ضمن طرح و ردّ نظریه ی دانشمندان پیش از خود، نظریه های جدیدی مطرح نموده که در زمان خود بدیع و از هر حیث ع...

برخی از پژوهشگران قطب‌الدین شیرازی را صاحب دستاوردهایی مهم در علم اپتیک یا مناظر دانسته‌اند. تحقیق حاضر که بر اساس سه کتاب مهم قطب الدین شیرازی در علم هیئت با نام‌های نهایة الإدراک فی درایة الافلاک و اختیارات مظفری و التحفة الشاهیة انجام شده است، نشان می‌دهد قطب الدین شیرازی در هیچ بخشی از آثار مذکور به بحث رنگین کمان نپرداخته است. نتیجه این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که با اینکه شیرازی در زمینۀ ...