نویسندگانِ زن بر این باورند که در ادبیات مردان، نقشی که به زنان داده می­شود، نقشی فرعی است و زن در بیشتر آثار ادبی، عبارت از «دیگری» مرد است و به همین دلیل در ادبیات مردمحور، موضوع تجربۀ زنان مورد توجه قرار نمی­گیرد. این موضوع باعث شد که نویسندگان زن بر این نکته تأکید کنند که زنان به دلیل برخورداری از امتیازات خاص بیولوژیکی، معنی خاصی از تجربۀ زنانه به خواننده نشان می­دهند که ادبیات مردانه قادر ...

در عصر مشروطه، شعر فارسی، درکنار حفظ درون مایه های قدیمی خود، با مضامینی جدید آشنا شد که در دوره های قبل آن ها را تجربه نکرده بود. به همین دلیل، این دوره را عصر تغییر و تحول های بنیادین در درون مایه ها و مضامین قدیمی شعر فارسی می نامند. آشنایی با ادبیات غرب، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران، انقلاب فرانسه، جریان موسوم به روشن فکری، استبداد داخلی و استعمار خارجی از مسائلی است که در این زمینه نقش بسز...

همه ما از نظر زیست‌شناختی، به میزان چشمگیری ظرفیت‌های جنس دیگر را داریم؛ از این‌رو، واجد صفات مردانه و زنانه به طور توأم هستیم. اما فشارهای اجتماعی به تفاوت‌های جنسی جنبة اغراق‌آمیز می‌دهد: زنان را مجبور می‌کند وجه زنانه خود را رشد بیشتری دهند و مردان را وادار به تأکید بیشتر بر طبیعت مردانه خود می‌کند. نتیجه آنکه «جنبه دیگر»، واپس‌زده و ضعیف می‌شود. با وجود این، «زنِ درون» یا آنیما در مردان و «م...

اسطوره های زنانه در ادبیات و هنر ایرانی حضوری کم رنگ دارد که بیانگر گذشته ای تک صداست. امروزه، در جهان چند صدایی معاصر و با حضور زنان، اسطوره های زنانه اهمیت یافته و بخش قابل توجهی از هنر و ادبیات را به خود اختصاص داده اند. یکی از مهم ترین این اسطوره ها در ادبیات و هنر ایرانی اسطوره «شیرین» است. که به تنهایی و یا گاه با خسرو و فرهاد سه گانه ای را شکل می دهند که موضوع آفرینش آثار متعدد ادبی و هن...

شعر یکی از پهناورترین عرصه های تجلّی اسطوره ها و نمادهای زنانه است. در ادبیات معاصر، طاهره صفارزاده در راستای برآورده شدن آرمان های آزادی خواهانه ی خود، از وجود زن برای بارور ساختن سروده هایش بهره برده است. وی زن را نمادی از زایندگی و پرورندگی انسان ها دانسته است؛ به همین دلیل در بیش تر شعرهایش برای او، بُعد اسطوره ای و الهه وار قائل شده است. در این پژوهش مفاهیم آفرینش زن، زنانگی، عشق و احساسات ز...

چکیده نظریات لکان پیرامون تفاوت جنسی احتمالاً از پیچیده ترین و بحث برانگیزترین حیطه تفکراتش است که به حوزه نظریه اجتماعی، فمینیسم، مطالعات زنان، مطالعات ادبی و سینمایی نیز راه یافته است. این رساله تلاش دارد تا نظریه تفاوت جنسی لکان، که دربردارنده مفاهیمی بنیادین چون ساختارهای جنسیت یابی، سوژه زنانه، سوژه مردانه، نقاب، میل، ژوئیسانس، که در دوران پایانی تدریس او (1973-1972) مطرح شده است و نسبت به...

ادبیات مهاجرت ایران با تلفیق روایت­های سنّتی ادب فارسی و غرب در فضایی بینابینی و دو فرهنگی و با بهره­گیری از تکنیک­هایی مانند ضد روایت، مقابله با هژمونی فرهنگی و گفتمان قدرت، برخی ارزشهای غالب فرهنگی جامعۀ سنّتی را، و یا آنچه که میشل فوکو «رژیم حقیقت» می­خواند به چالش کشیده و توانسته روایت­هایی با مؤلفه­هایی منحصراً زنانه خلق نماید. در این آثار، زن به مثابۀ سوژه­ای سرکوب شده و اُبژه­ای درگفتمان قدر...

گرایش‌های زنانه در حوزه‌های گوناگون اجتماعی، فلسفی، و ادبی از پدیده‌های دنیای مدرن، به‌ویژه پس از انقلاب صنعتی، به‌شمار می‌آید. این رویکرد بعدها، بر ‌اثر تسهیل و گسترش ارتباطات بین فرهنگی‌، از دنیای غرب به جهان عرب‌زبان و ایران نیز سرایت کرد و البته تأثیرات متفاوتی بر‌جای نهاد. تحقیق حاضر بر این فرض استوار است که اندیشه‌های زنانه در هر دو حوزة فرهنگی و ادبی ویژگی‌ها و تمایلات مشترکی دارد. همچنی...

اسطوره‌های زنانه در ادبیات و هنر ایرانی حضوری کم‌رنگ دارد که بیانگر گذشته‌ای تک‌صداست. امروزه، در جهان چند‌صدایی معاصر و با حضور زنان، اسطوره‌های زنانه اهمیت یافته‌ و بخش قابل توجهی از هنر و ادبیات را به خود اختصاص داده اند. یکی از مهم‌ترین این اسطوره‌ها در ادبیات و هنر ایرانی اسطوره «شیرین» است. که به تنهایی و یا گاه با خسرو و فرهاد سه‌گانه‌ای را شکل می‌دهند که موضوع آفرینش آثار متعدد ادبی و ه...

در جامعه‌شناسی زبان، متغیر «جنسیت» در کنار مؤلفه‌های دیگر، به‌عنوان یک عامل مؤثر بر زبان تعریف شده است؛ اما فمینیست‌ها اول بار آن را به‌عنوان یک مؤلفۀ اساسی تمایز، بین زنان و مردان قلمداد کردند و زبان‌شناسانی چون لیکاف، الگو و تئوری برای آن نوشتند که بر مبنای آن زبانِ زنانه و مردانه از هم جدا شد و ادبیات تعلیمی که نمایشگر زندگی و مبیّن ارزش‌ها و معیارهای یک جامعۀ زبانی است به‌طور گسترده‌ای در میا...