شعر و ادبیات عاشورایی موضوعات و زمینه‌های متنوع و متعددی را دربرمی‌گیرد و در دوران معاصر از چنان گستره و عمقی برخوردار شده که همت مضاعف پژوهشگران را برای بررسی می‌طلبد. در میان قهرمانان عاشورایی، دخت خردسال امام حسین(ع) نیز حجم قابل توجهی از اشعار شاعران معاصر فارسی و عربی را به خود اختصاص داده که در پژوهش‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در مقاله حاضر سعی شده با جستاری در اشعار شاعران معاصر ع...

بررسی تطبیقی مراثی و اشعار عاشورایی شاعران عرب­زبان و فارسی ­زبان، در میان پژوهشگران و ادیبان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در این زمینه، عمده‌ ترین‌ ویژگی‌ محتوایی‌ مراثی عاشورایی، بیان ‌مظلومیت‌ امام حسینع، سختی­ها و مصیبت‌های‌ کربلا و گریه‌­محوربودن‌ آن‌ است‌. شریف رضی، شاعر عرب­زبان قرن چهارم هجری (359ـ406) و محتشم کاشانی، شاعر فارسی­ زبان قرن دهم هجری (905ـ996)، هر دو از شاعران شیعی و دا...

کودکان هر جامعه سرمایه های ارزشمندی هستند که باروری مذهبی آن ها در بزرگسالی، ریشه در سال های کودکی شان دارد. ادبیات دینی کودک نقش موثری در شکل گیری باورها و اعتقادات کودکان ایفا می کند. پژوهش حاضر در بررسی ساختاری و محتوایی کتب برگزیده عاشورایی کودک و نوجوان در فاصله سال های 90-70 تدوین شده است. هدف این پژوهش، نشان دادن آسیب های ساختاری، محتوایی و تصویری کتب عاشورایی است که برای گروه سنی ب و ج ...

در این پژوهش که بنای کار آن بر توصیف و تحلیل سروده ها ازلحاظ درون مایه و محتواست، به بررسی مفهوم عام صبر؛ به عنوان یکی از اساسی ترین و تأثیرگذارترین عناصر واقع? عاشورا، جلوه ها، مصادیق و تصاویر مرتبط با این موضوع ارزشمند در شعر عاشورایی فارسی پرداخته است. سرسلسل? کاروان عشق و ایثار، اباعبدالله الحسین (ع) و قهرمان بانوی پیام آور نهضت عاشورا، حضرت زینب کبری (س)، به عنوان تجلّی و نماد صبر در شعر ...

خوشبختانه ادب فارسی از دیرباز تا امروز ناب ترین، بلندترین و زیباترین مضامین را در حوزه های مختلف به تصویر کشیده و همواره بر غنای فرهنگی سرزمین ما افزوده است. یکی از مضامینی که به طور گسترده در ادب فارسی بدان توجه شده، قیام عاشورا و نهضت امام حسین(ع) است که در دوره های مختلف با رویکردهای متفاوت به آن پرداخته شده است. توجه به این موضوع به اندازه ای بوده که بعد از انقلاب اسلامی جریان مستقلی با عنو...

چکیده بدون تردید واقعۀ عاشورا حماسه‌ای بزرگ و بی‌بدیل در تاریخ بشر است؛ و بدین سبب است که همواره شاعرانی از ملّت‌ها و اقوام‌ مختلف به تبیین جنبه‌های گوناگون آن پرداخته و احساسات درونی خود را بیان کرده‌اند؛ از زمرة این شاعران در ادبیات عربی می‌توان شریف رضی را نام برد؛ از بین شاعران فارسی‌زبان نیز می‌توان به ادیب الممالک فراهانی اشاره کرد که با ترجیع‌بند غرّای عاشورایی خود به هنرنمایی پرداخته‌است؛...

موقوفات و نذورات در گسترش آیین‌های عاشورایی در ایران نقش بسزایی داشته است. مشارکت طبقات سیاسی و عامه مردم در فعالیت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی موجب شد با گذشت زمان این حضور پررنگ و محسوس‌تر شود. از زمان آل بویه تا آغاز عصر صفویه (334-907 ه.ق.) نمونه‌هایی از اختصاص موقوفات و نذورات برای تبلیغ و اجرای آیین‌های عاشورایی می‌توان جست‌وجو کرد. از جمله اقدامات شیعیان و علاقه‌مندان به خاندان عصمت و ...

هدف از نگارش این پایاننامه، بررسی، جمعآوری و معرفی نمادهای مذهبی و سمبلهای دینی و نقد آثار هنری هنرمندان معاصر ایران با مضامین مذهبی و به ویژه عاشورایی از منظر فرم، رنگ و شعار و همچنین بررسی هنر مذهبی ایران از دوران آلبویه تاکنون و معرفی هنرهای دینی شاخص آن دوران میباشد. محقق، با طبقهبندی پُسترهای عاشورایی براساس رنگهای غالب، یک جامعه آماری از جهت نمادها، رنگها، فرمها و در نهایت شعارهای به کار ر...

درحوزه­ی شعر انقلاب اسلامی، شاعران بسیاری بالیده و نام آورشده­اند که بی­گمان «قیصرامین پور» یکی از برجستگان ادبیات انقلاب اسلامی است. در میان شاعران معاصر فارسی، قیصر امین پور هم به لحاظ ((مضامین عرفانی، انسانی)) و هم به لحاظ ((مضامین اجتماعی)) شاعر موفقی است. او را می توان نماینده و پایه گذار ادبیات عاشورایی و ادبیات آیینی غزل نو دانست. غزل نو از تأثیر شعر نو بر غزل سنتی شکل گرفت. این نوع غزل ...

علامه شهید، آیت‌الله مرتضی مطهری، از معدود اندیشمندانی بوده که التفات ویژه‌ای به بررسی و رد تحریفات عاشورایی داشته است. توجه ویژه وی در این مباحث، بررسی تطبیقی و در نتیجه آن، تردید جدی در قبول اخباری است که اصل پیام‌های عاشورایی را لوث کرده و اصالت حرکت عظیم اصلاحی سیدالشهداء را زیر سؤال می‌برد. بنابراین، مقاله حاضر درصدد یافتن پاسخ این مسئله است که ممیزه یا ممیزه‌های اصلی مبانی تحریف‌ستیزی در ...