چکیده یکی از پرمخاطره ترین مسائل در تاریخ اندیشه های کلامی مسئله کلام خداوند است. متکلمان مسلمان، نخست تحت تاثیر آیات قرآن و احادیث پیامبر و سپس در مواجهه با اندیشه های مسیحی درباره تثلیث و فلسفه یونان، مسئله صفات را عرضه کردند. پس از آن برمبنای تلقی های متفاوت از صفات الهی، اختلافات و مشاجراتی درباره متکلم بودن خدا بوجود آمد. به اعتقاد معتزله، کلام از صفات فعل خدا و حادث و مخلوق در محل است. م...

هدف:آرمان پژوهش بر این مطلب استوار است که با معرفی چند کانی و بررسی آن در متون ایران باستان و سده های نخستین اسلامی به نقش این کانی ها در زندگی مردم آن دوره از تاریخ ونیزکاربرد های آن ها وهمچنین عقاید و بعضاً خرافات احتمالی بوجود آمده در مورد آن کانی نگاهی اجمالی داشته باشیم . روش تحقیق: در نگارش این رساله از روش تحقیق کتابخانه ای استفاده شده است .برخی از کتاب های مربوط به سده های نخستین اسلامی...

مسأله فکاهه در ادبیات عربی از دوران جاهلی به صورت های مختلف مطرح بوده و پیشرفت آن ارتباط تنگاتنگی با تحوّلات سیاسی و اجتماعی ایجاد شده در جامعه داشته است. در ادبیات عرب از زمان‌های بسیار دور تحت عنوان فکاهه کتاب‌های مختلفی نگاشته شده است که حکایت از وجود این نوع ادبی در زبان عربی دارد. اما اینکه این فن ادبی چه جایگاهی در ادبیات عربی دارد و تحولات آن چگونه و تحت تأثیر چه عواملی است نیاز به بررسی ...

ایهام یکی از مهم­ترین صنایع معنوی بدیع در ادبیات فارسی است، اما علی رغم اهمیتش در تعریف و انواع آن در کتب بدیع و بلاغت دقت کافی نشده است. یکی از اهداف مقالۀ   حاضر بازتعریف ایهام است. در این مقاله با بررسی تعریف ایهام در کتب گوناگون قدیم و جدید، سعی می­شود تعریف دقیق­تری از ایهام به دست داده شود. همچنین انواع ایهام در     کتاب­های قدیم و جدید بلاغی فارسی و عربی- مانند ایهام مجرده، ایهام مرشحه، ...

شعر فارسی در نتیجۀ آشنایی با ادبیات غرب، هم از لحاظ مضمون و محتوا، و هم از لحاظ فرم متحول شد. از گونه‌‌های تحول در شعر فارسیِ عصر مشروطه به‌کارگیری تعدادی قافیۀ جدید است که به شعر غرب تعلق داشت و در ادبیات کلاسیک ما بی‌‌سابقه بود. شعرای مشروطه از رهگذر شعر ترک، که پیش از ادبیات ایران به سبب ارتباط با دنیای غرب وارد عصر تجدد شده بود، با این نوع قوافی آشنا شدند و آن‌ها را در شعر خود به کار بردند. ...

ادبیات عامیانه هر قوم و ملّتی بخش عظیمی از فرهنگ معنوی آن ملت است که سینه به سینه از نسل های قدیم تا به امروز نقل شده و در گذر زمان حافظ هویت فرهنگی ملّت ها بوده است؛ این نوع ادبی شامل عادات، سنن، افسانه ها، قصه ها، باورها، آیین ها، ترانه ها، آداب و رسوم و ... می شود. بخش قابل توجهی از اصطلاحات عامیانه ایران، ضرب المثل هایی است که بر زبان عوام جاری است؛ این کاربردها در نثر فارسی و به خصوص در نوع ...

سابقه و هدف: طب قدیم ایران- قبل و بعد از اسلام- یکی از غنی ترین مکاتب طبی در هر مقطع زمانی بشمار می رفته و مورخین مشهوری همچون صاعد اندلسی (462-420 هـ.ق) بر این امر تاکید داشته اند. یکی از رشته های مهم مرتبط با پزشکی، دانش نظری و عملی دندانپزشکی بوده که مورد توجه و علاقه اطبای قدیم قرار داشته است. این مطالعه با هدف ارزیابی دیدگاه اطبای برجسته و پیشکسوت ایران قدیم در ارتباط با موضوعات مختلف دندا...

همه مسلمانان به پیروی از قرآن و سنت متفق اند که یکی از صفات خداوند متکلم بودن او است و اما این که حقیقت کلام الهی چیست و آیا کلام خداوند حادث است یا قدیم اختلاف دارند. نخستین کسانی که از ماهیت کلامِ خدا و کیفیت هم سخنیِ او با پیامبران سخن گفتند متکلمانِ معتزلی بودند که از دیدی فلسفی، خداوند را عاری از صفات ثبوتی دانستند و با نفی صفت کلام از ذات باری، قرآن را آفریده ی وی قلمداد نمودند. اما حنبل...

منطق قدیم در بعضی موارد نتیجه گیری هایی می شود که در همه حال صحیح تلقی می گردند در حالی که با کمی دقت متوجه خواهیم شد که این نتیجه گیری ها در شرایطی خاص نمی تواند درست باشد. این نتیجه گیری ها، هم در استنتاج های بی واسطه می تواند رخ دهد و هم در اشکال اربعۀ قیاس اقترانی امکان دارد اتفاق افتد. پیش از پرداختن به خطای وجودی ابتدا به نتیجه گیری منطق قدیم در شرایط فوق می پردازیم و سپس خطای آن را در شر...

در سبک شناسی نوین، بین روانشناسی و مختصات سبکی شاعر یا نویسنده رابطه وجود دارد. یونگ معتقد بود که یک ناخود آگاه جمعی میان همه انسان ها مشترک است. ضمیمه ناخودآگاه جمعی خود در بردارنده کهن نمونه هایی است که انسان از نیاکان به یادگار دارد. هنر و ادبیات از طریق آرکی تایپ به تاریخ قدیم همه افراد بشر می پیوندد و هر خواننده ای به نوعی خود را ناخودآگاه در آن باز می یابد. بین اندیشه هـای ناب حافـظ و مقو...