بسیاری از ادبا و شاعران معاصرعراق از جمله شاگردان مکتب سیدجمال الدین به شمار می آمدند که یکی پس از دیگری نغمه های ادبی خود را با شور و نشاطی اسلام گرایانه و ملی زینت می دادند. یکی از طلایه داران این نوع شعر اصلاح طلب «معروف رصافی» بود که به شدت تحت تأثیر اندیشه های اسلامی سیدجمال الدین قرار گرفت و در سرزمینی که واپس گرایی دینی برآن حاکم بود و طغیان می کرد در آتش اصلاح گرایی اسلامی دمید و آن را ...

در دنیای امروز، کشورها در سیاست خارجی خود، اغلب همسو با نظریهٴ نوواقع گرایی،  برای افزایش قدرت و منافع، تلاش می کنند. آن ها در شرایط حاکمیت هرج و مرج و جدایی اخلاق از سیاست، در عرصهٴ بین الملل، اقدام و عمل می کنند. برخلاف این رویهٴ حاکم، در اسلام، اخلاق اساس سیاست را تشکیل می دهد. به همین دلیل، هدف اصلی سیاست خارجی ایران بر اساس قانون اساسی آن، فقط کسب منافع ملی نیست، بلکه تحقق منافع بشریت است؛...

سودان به عنوان سرزمین گسترده ای از تنوع فرهنگی و اجتماعی، تجلیات اسلامی غنی و گوناگونی از خود بروز داده است؛ مدعیان مهدویت، محافل صوفیانه، گرایش های سلفی گرایانه، پیروان اهل البیت(ع) و مهم تر از همه اسلام گرایان منتسب به اخوان المسلمین. جنبش اسلامی سودان توانست با تکیه بر جریان عمده اسلام گرایی سنی اخوان المسلمین، در سال 1989 میلادی اولین دولت اسلامی عرب قرن بیستم را تاسیس کند. نوشتار حاضر، جنب...

از برآمدن جنبش مشروطه خواهی مردم ایران تا روزگار ما، بحث های مداوم و چالش برانگیز بر سرِ مفهوم های نوین همانند ملت، ناسیونالیسم، آزادی و قانون ، در سپهر فکری و اجتماعی- سیاسی ایرانیان، از اختلاف های عمیق و نبود اجماع نظر در میان اندیشه وران حکایت می کند. در میان این مفهوم ها، ناسیونالیسم و نسبتِ آن با اسلام (با قرائت های گوناگون) در کانون بحث های پردامنه و جدی قرار گرفته است. علی شریعتی به عنوان ...

پدیدة اسلام هراسی حاکی از نوعی تصور بدبینانه و نفرت از اسلام و مسلمانان است که به بروز رفتارهای تبعیض آمیز و آزاردهنده علیه آن ها منجر می شود. اگرچه این پدیده در گذشته های دور ریشه دارد، با گذشت زمان و به خصوص طی سده های اخیر با مسائل و موضوعات تازه ای همراه شده است. طی سال های پس از 11 سپتامبر 2001 مصادیق اسلام هراسی و اسلام ستیزی در جهان غرب افزایش محسوسی داشته است. بسیاری از فعالان سیاسی و ر...

بحث و بررسی پژوهشگران و تحلیلگران مسائل سیاسی در خصوص جریان های مختلف اسلام گرا در دهه های اخیر و خصوصاً به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی، همواره رو به افزایش بوده است، اما حادثة یازده سپتامبر 2001 در آمریکا، نقطة عطفی در این مطالعات و جهت گیری های آن محسوب می شود. به اعتقاد بسیاری از محققان، از این مقطع به بعد، کلیشه ها و برچسب های ستیزه جویانه از اسلام و مسلمانان در دنیای غرب به شدت افزایش یافته،...

رویارویارویی امریکا و اسلام گرایی در خاورمیانه که بواسطه حوادث 11 سپتامبر 2001 به اوج رسید، این پرسش را مطرح ساخت که ریشه این همه تنفر و خشونت در چیست؟ برای یافتن پاسخ صرفا نمی توان بر اساس دیدگاه های خرد گرا به نقش عوامل مادی بسنده کرد، بلکه به خاطر نقش پررنگ عناصر فرهنگی- هویتی در این رویارویی تئوری سازه انگاری می تواند به نحو بهتری این رویارویی را تبیین کند. در چارچوب چنین دیدگاهی آنچه اقدام...

این پژوهش در پی آن است که نشان دهد عبدالکریم سروش چگونه حکومت دموکراتیک را نه تنها موافق ارزش های اسلامی نشان می دهد بلکه آن را ملازم با دین و دینداری مومنان معرفی می نماید. لذا سعی بر آن است با بهره گری از برخی نظریات عبدالکریم سروش که زمینه ساز نظریه حکومت دموکراتیک می باشند، مشخص شود وی چگونه بین آرای دینی خود و نظریه مذکور آشتی و ارتباط برقرار می نماید. سروش تلاش دارد با نظریه حکومت دموکرات...

منطقه خاورمیانه به دلیل اهمیت ژئوپلتیک برتر و به واسطه ی موقعیت استراتژیکی، ژئو اکونومیکی و وضعیت سیاسی حاکم بر آن عنصر مهم تأثیرگذار بر معادلات بین المللی محسوب می گردد. عنصر دیگری که بر اهمیت خاورمیانه افزوده و آن را به یکی از کانون های فرهنگی مهم تبدیل نموده است، وجود زادگاه های مختلف از جمله تمدن اسلامی در این منطقه است. در این راستا روابط دو کشور جمهوری اسلامی ایران و ترکیه به عنوان دو کشو...