«درۀ نادره» از مهم­ترین آثار میرزا مهدی خان منشی به شمار می­آید که دربارۀ رخدادهای زمان نادرشاه به نثر مصنوع نوشته شده است. میرزا مهدی در نگارش این کتاب بیش از آن که به فکر روایت تاریخ و بازگویی کشاکش­های سیاسی و نظامی نادرشاه باشد، همّ خود را متوجه فضیلت­مآبی و خودنمایی­های ادبی کرده است. وی در پرداخت کتاب از واژه­ها و ترکیبات دشوار تازی و پارسی، آیات، احادیث، امثال و اشعار عرب و صنایع لفظی و م...

درقرن هفتم هجری، شاعران بزرگی در عرصه ی ادبیات ظهور کرده اند که از هر کدام آثار ارزشمندی به یادگار مانده است. یکی از این شاعران،عراقی است که از مقام والایی برخوردار بوده وبا توجه به اینکه بسیاری از صناعات ادبی از جمله امثال وحکم ، تمثیل، ضرب المثل و ...در دیوان این شاعر آمده است، دراین پایان نامه،سعی گردیده «امثال وحکم در دیوان فخر الدین عراقی» مورد بررسی قرار گیرد. امثال وحکم نمایانگر ارزش ها...

از آنجا که امثال و حکم، درگوش هوش مردمان، در بلندای زمان و دوران، زبان گویای حقائق روزگارانند. نگارنده بر آن شد که سلسله مقالاتی درباره امثال و حکم، در دیوان حکیم ابوالفتح بستی، شاعر توانا و ذولسانین دوران غزنوی، نگارد و بدست زمانه سپارد. تا به حول و قؤه مفیض دقایق وجود و ملهم رقائق خلود، تعلیم حقائق را به دو زبان عربی و فارسی، در پهنه ادب تطبیقی، بکار آید. از این رو، از آغاز دیوان آغازکارکرد و...

هدف پژوهش حاضر، مقایسة تطبیقی امثال، در دو زبان کردی و فارسی است. کمک به شناخت اشتراکات فرهنگی دو زبان یاد شده، از دیگر اهداف این پژوهش است و این امر به نوبة خود می‌تواند زمینة بهبود ارتباطات انسانی را در دو زبان یادشده فراهم کند؛ زیرا شناخت اشتراکات فرهنگی اقوام ازجمله امثال و حکم‏، زمینة تفهیم و تفاهم بهتر را فراهم می‌سازد و درنتیجه می‌تواند به همبستگی بیشتر و وفاق ملی کمک کند. در این راستا س...

امثال از دیرباز در میان جوامع بشری از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و آئینه تمام نمای فرهنگ و ادب یک ملت است و از مباحث مهم در حوزه علوم قرآنی نیز بشمار می رود. رساله حاضر، تلاشی است جهت شناسایی و درک هر چه بهتر مفاهیم قرآنی و وعده و وعیدها و پند و اندرزها و اشاره به بلاغت قرآن با بهره گیری از تعاریفی چون تشبیه، استعاره، کنایه و سپس مختصراً به تاریخچه مثل پرداخته و اشاره ای به وجود امثال در دیگر ...

در پژوهش حاضر با روش تحلیلی تلاش شده است تا علاوه بر بررسی میزان خردورزی ومنطق گرایی در امثال وحکم فارسی، تأثیرپذیری آنها از آموزه های علم منطق وبازتاب مفاهیم و اصول این علم در آنها مورد بحث قرار گیرد .یافته های این تحقیق نشان می دهد که مثل سازان نکته سنج وخردمند نسبت به اصول منطقی بی توجه و ناآگاه نبوده اند.گرچه این آگاهی ممکن است فطری و به دلیل تیزبینی وهوش خدادادی آنها باشد.به علاوه برخی از ...

امثال و حکم دهخدا، آیات قرآن، احادیث، امثال، عبارات پندآموز و ابیات عربی فراوانی را در بر دارد؛ بسیاری از این عبارات، بدون حرکت گذاری صحیح، ضبط درست، برگردان فارسی و نام سراینده و مأخذ به کار رفته و در مواردی بین امثال فارسی و معادل عربی آن ها تناسبی وجود ندارد. در این رساله بیت ها و نیم بیت های بخش عربی امثال و حکم (از آغاز جلد اول تا صفحه 768 جلد دوم ـ که نزدیک به دویست و سی (230) بیت و نیم ...

گنجینۀ بزرگ و ماندگار امثال و حکم فارسی، سرشار از اصول و مبانی معرفتی، دینی، اخلاقی وفلسفی همچنین مشتمل بر برخی از نظریه های علومی چون روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، منطق، سیاست و غیره است. از این رو نباید آنها را تنها در حوزۀ ادبیات بررسی کرد. بررسی جنبه‌های گوناگون مثل‌ها می‌تواند افق‌های جدید و ابعاد تازه‌تری را برروی پژوهشگران بگشاید و موجب شود تا به این ثروت عظیم ملی تنها به چشم آثار ادبی نگریست...

مراد از مثل در این پژوهش، خلاصه‌شدۀ داستان در قالب تشبیه است. درحقیقت مثل، نوعی استدلال در خدمت اثبات موضوعی است که عموماً ذهنی و عقلی است. مثل، ترسیم خیال است که در وهم حالت تجسد پیدا می‌کند؛ به‌گونه‌ای‌که شنونده شخصاً در معرکه حضور دارد. حوادث را از نزدیک مشاهده می‌کند. بدون تردید خداوند از پنهانی‌های روان بشری آگاه و مطلع است؛ به همین دلیل مثل‌های دینی به مراتب بهتر از دیگر امثال بیان‌کنندۀ حق...

ابعاد زیبایی شناسی امثال فارسی بسیار گسترده است و همین جنبه‌های بلاغی و ادبی آن باعث شده است تا محققان، امثال را یکی از گونه­های ادبی به شمار آورند.در این مقاله، به سه بُعد زیبایی شناسانه پرداخته می­شود: 1.وزن وآهنگ ضرب­المثل­های فارسی؛ 2.ابعاد بلاغی در حوزه­ی معانی، بیان و بدیع؛ 3. زبان وبیان طنزآمیز مثل­ها. در حوزه­ی وزن وآهنگ ضرب­المثل­ها، برای مستندکردن مقاله از میان پنج منبع مهم، هزار...