شعر گفتار شعری است که از زبان فاخر و ادیبانۀ گذشته فاصله می‏گیرد و به عنوان یکی از مشخصه‏های اصلی خود، زبان محاوره و عامیانه را وارد زبان شعر می‏کند. پیشینۀ مشخصی برای شعر گفتار نمی‏توان قائل شد، اما این شیوه در دورۀ معاصر در اشعار نیما، فروغ و شاملو نمود بیشتری دارد. سید علی صالحی در سال 1364 این جریان را "جنبش شعر گفتار" نامید. قیصر امین‏پور نیز با درک ملال‏آوری و کسالت شعر اواخر دهۀ پنجاه و ...

پژوهش حاضر به بررسی و مقایسۀ دو غزل در زمینۀ دفاع مقدس، یکی از قیصر امین‌پور با نام «تقویم‌ها» و دیگری غزل «قسمت» از علیرضا قزوه، در چهارچوب سبک‌شناسی ساختاری پرداخته است. سبک‌شناسی ساختاری از رویکرد‌های جدید در سبک‌شناسی است که همگام با پیشرفت‌های زبان‌شناسی نوین ظهور یافت؛ این رویکرد متأثر از دیدگاه‌های ساختارگرای قرن بیستم و مبتنی بر این اصل است که برای دریافت سبک‌شناسانۀ یک اثر، باید اجزای ...

صور خیال در اشعار شاعران دستاورد آگاهی و تجربه ایشان است. ادیبان با بهره‌گیری از محیطی که در آن زیست می‌کنند حال و احوال درونی خویش در آثارشان منعکس می‌سازند. بدین سبب صور خیال ایشان دریچه‌ای برای شناخت بهتر و بیش‌تر ایشان و شعرشان است. قیصر امین‌پور و محمدمهدی الجواهری هر دو از شاعران معاصر ایران و جهان عرب هستند. آرایه مجاز از جمله آرایه‌هایی است که به عنوان عاملی درونی بر ت...

براساس نظریات روان­شناس سوییسی، کارل گوستاو یونگ، ضمیر ناخودآگاه جمعی، میراثی است بازمانده از دوره­ های نخستین نیاکان بشر که در ذهن هر انسانی وجود دارد. در این ناخودآگاه جمعی، تصاویر ازلی و مفاهیم مشترک جهانی وجود دارند که یونگ، آنها را «کهن­ الگو» می­نامد. مهم­ترین کهن­ الگوها از نظر او، سایه، نقاب، آنیما و آنیموس هستند. آنیما شاید مهم ­ترین این کهن ­الگوها باشد که به شخصیت زن پنهان در وجود هر...

شاعران با توجه به شرایط ویژهی خویش، به برخی واژهها دلبستگی بیشتری دارند. این واژهها که کلیدواژه نامیده می شوند، جهت شناخت اندیشه ی صاحبان اثر موثرند. در این تحقیق برای دست یابی به دگرگونی های فکری قیصر امین پور کلیدواژه های اشعار وی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به شیوهی برخورد شاعر با آن ها، دوران شاعری وی به سه دوره تقسیم و نشان داده شده است که در این دوره ها، همگام با تغییرات اجتماعی، طرز ...

تأثیر تحولات سریع و دگرگونی های اقتصادی و فرهنگی ـ اجتماعی در ادبیات قرون اخیر امری انکارناپذیر است. مکتب ادبی «رمانتیسیسم» با گرایش به طبیعت و پناه جویی به آن و رویکرد عاشقانه به عناصر سادة طبیعی، که با فطرت انسانی هم خوانی دارد، در حقیقت کوششی برای رخنه به ماورای واقعیت است. در میان عناصر این مکتب «روستا»، به منزلة رمز بازگشت به فطرت و ارزش های اصیل انسانی و رجوع به دنیای پاک کودکی، و «شهر»، ...

شعر انقلاب و بیداری اسلامی، آیینه­ ای است که دغدغه­ ها، تحولات و رویکردهای شاعران انقلابی را که متأثر از اندیشه و نهضت اسلامی امام خمینی(ره) است، در خود بازتاب داده است. همین نهضت است که منجر به خلق مفاهیم و تصاویر اشعار انقلابیِ دینی به­ طور فراگیر و عالم­ گیر می­ شود. در این مقاله کوشش شده است، بازتاب اندیشه­ ی انقلابی و بیداری اسلامی امام خمینی(ره) در ایران  و سایر مناطق، همچون  «رهبری و هدای...

صورخیال در شعر شاعران به فراخور موقعیت ها و حوادث گوناگون اجتماعی، سیاسی و فرهنگی که رخ می دهد نمود متفاوتی دارد؛ بدون شک هر یک از عوامل مذکور می تواند در نوع رویکرد شاعر به این صورخیال موثر واقع شود. تشبیه که یکی از مهم ترین عناصر بلاغی است، همواره به عنوان اولین و ساده ترین صورت خیالی به شکل های گوناگون در آفرینش ادبی کاربرد داشته است. رویکرد هر شاعری به این عنصر در دوره های مختلف، متفاوت است...

پژوهش حاضر بر آن است تا با روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر نظریۀ ادبیّات تطبیقی اسلامی به بررسی نمادهای همسان و مشترک در شعر مقاومت فدوی طوقان و قیصر امین­پور به عنوان دو نماینده از ادبیّات پایداری ایران و فلسطین بپردازد تا گوشه­ای از زوایای ناشناختۀ میراث ادبی دو کشور مقاوم را به ادبیّات جهانی بشناساند. اطّلاعات لازم برای سنجش نمونه­ها به شیوۀ کتابخانه­ای و بررسی مستقیم متون، حاصل شده است. یافته­...