در مکتب سازه‎انگاری، دولت‎ها کنش‏گران اقتصادی نیستند که بر اساس منطق پیامد، رفتار و تصمیم‎گیری می‎کنند، بلکه کنش‏گرانی اجتماعی به شمار می‏آیند که بر اساس منطق تناسب (متناسب با هویت خود) عمل می‎کنند. بنابراین، برای شناسایی یا تبیین سیاست‎ خارجی آنها در نظام بین‎الملل، بایستی ابتدا به منابع بیناذهنی شکل‎دهنده به هویتشان توجه کنیم، منابعی که می‎تواند در دو سطح ملی و بین‎المللی بر شکل‎گیری هویت دول...

پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی در سال 1373 در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی) دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به منظور تحقیق و پژوهش در زمینه علوم و اندیشه سیاسی اسلام کار خود را آغاز کرد و در طول سال های گذشته با استفاده از تجارب و توان علمی اندیشمندان حوزه و دانشگاه، گام های مؤثر و مفیدی را در احیا و بازسازی دانش سیاسی اسلام برداشت و در حال حاضر با تلاش در جهت پاس...

در سده نهم هجری جنبش صوفیان به صورت یک قدرت سیاسی نیرومند در ایران  ظهور کرد و حکومت جدیدی به نام پادشاهی صفویه تأسیس نمود. در این مقطع صوفیان با سیاسی ساختن مذهب تشیع، از آن به عنوان دال برتر گفتمان ملی­گرایی بهره بردند. تلاقی مذهب و ملیت در گفتمان صفوی باعث شد تا بعد از حدود نهصد سال –پس از ساسانیان-  وحدت دینی مبنای وحدت سیاسی قرار گرفته و هویت ملی در ایران سربرآورد. در این شرایط گفتمان تشیع...

در طی قرن هفتم هجری، مغولان بخش بزرگی از سرزمین های شرق اسلامی را تحت سیطره خودگرفته در صحنه سیاسی و اجتماعی این سرزمین ها حضوری مسلط یافتند. آنان اقوامی بودند با زبان،فرهنگ، تعلقات آب وهوایی، سنت های کو چرویی و ذهنیت های معماری متفاوت؛ از این رو درشهرک هایی که در کنار شهر پایتخت های خود بنا کردند، پرده منقوش فرهنگی خود را بر روی آنکشیدند، ولی باز اقلیت های قومی کوچکی بودند. اما این تمایز قومی ...

تأثیر منصب‌داران ایرانی مهاجر به هند در تحول نظام دیوانی و سیاسی دولت گورکانیان[1] احمدرضا بهنیافر* چکیده ایرانیان مسلمان با پی‌ریزی تمدن ایرانی ـ اسلامی و انتقال آن به سایر جوامع، از جمله شبه‌قارۀ هند، در پیشرفت‌های فرهنگی و تمدنی نقشی مؤثری ایفا کردند. نخبگان ایرانی ـ که با توجه به وجود عوامل دافعه در ایران و عوامل جاذبه در هندوستان به دربار گورکانیان مهاجرت کردند ـ به دلیل شایستگی‌های فراوا...

تغییرهای عمیق، ساختاری و چندبعدی که در پی فتح ایران رخ نمود، برخی از مهم‌ترین عنصرهای تشکیل‌دهندۀ هویت ایرانی در عهد باستان را دگرگون کرد یا به نابودی کشاند. با از میان رفتن برخی از این عوامل مانند سرزمین‌‌/جغرافیا و دولت ایرانی و در پی آنها تغییر یکی از مهم‌ترین پایه‌های هویت ایرانی در عهد باستان یعنی دین، هویت ایرانی دچار بحران شد. ایرانیان را با توجه به پاسخی که به بحران پیش رو دادند می‌توان...

این پژوهش با هدف بررسی هویت ملی در دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهر یاسوج انجام پذیرفته است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی(پیمایشی) بوده و جامعه آماری آن را کلیه معلمان و دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهر یاسوج در سال تحصیلی 1392-1391 که بر اساس آخرین آمار 1743 نفر بوده است (تعداد73 نفر معلم و تعداد 1670 نفر دانش آموز)تشکیل داده است حجم نمونه در این تحقیق 368 نفر (تعداد 62 نفر معلم و تعدا...

جهان فرهنگی، شبکه ای از پیش فرض هایی است که به گونه ای شهودی حاضر هستند و مانند پیش زمینه ای بحث ناپذیر، تحلیل ناپذیر و کلی در پسِ آگاهی اندیشه‌گران ایرانی قرار می گیرد. این شبکه قواعد سازنده گفتارهای سیاسی جدید ایران را در بردارد. مقاله حاضر در صدد است گفتارهای سیاسی جهان فرهنگی جدید ایران را در سه گفتار سیاسی پیشرفت گرا، هویت طلب و معاصر معرفی کند. هر یک از گفتارهای سیاسی فوق دارای چالش اساس...

هویت به عنوان یک پدیده سیّال و چند وجهی، حاصل یک فرآیند مستمر تاریخی است که تحت تأثیر شرایط محیطی، همواره در حال تغییر است. این که عناصر تشکیل دهنده هویت چیست، موضوع مطالعات گسترده ‏ای است که در باب شناسایی ملت‏ها صورت می ‏گیرد. در این رهگذر هویت ملی ایرانیان از دو آیین مایه گرفته است: آیینی از گذشته باستان ی‏اش که آمیزه‏ای از ادبیات و فرهنگ و روح ایرانی بود و دین جدید که دگرگونی ژرفی را در فکر...

چکیده انقلاب اسلامی و در پی آن، تأسیس نظام جمهوری اسلامی مناسبات جدیدی را در روابط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و گفتمان نو پدید آورد که هدف آن، نوسازی جامعه بر اساس احکام شریعت بود. در گفتمان جدید، سازه‏های هویت از طریق الهیات سیاسی مبتنی بر اسلام شیعی ترسیم قدرتمندی از هویت شهروند مسلمان  را فراهم آورد که مورد پذیرش داوطلبانه بسیاری واقع گردید. این منطق ارزشی یک نظام معن...