در این مقاله پس از بررسی و نقد دو دسته رویکرد عمده هرمنوتیکی برای تأویل متن‘روشی برای تأویل اشعار نمادین نیما یوشیج ارائه شده است. این دو دسته رویکرد عمده عبارتند از: الف: رویکردهایی که توجه خاصشان به فردیت و ذهنیت مؤلف است و به معنای نهایی‘اصلی و قطعی و نیز کشف ((معنای نهایی)) متن معتقدند ‘ ضمنأ دانسته ها و شرایط خواننده در حال حاضر را برای تأویل ‘ زیان آور میدانند. ب: رویکردهایی که اصالت را...

قاضی نعمان، از فقیهان معروف اسماعیلی، در آثار خود به مسئله تأویل به گونه ای خاص و متفاوت از دیگر اسماعیلیان پرداخته است. به رغم دیدگاه اسماعیلیان که به باطن و تأویل نگاه حداکثری دارند و در مواردی نیز دچار خطا می شوند، قاضی نعمان اعتقاد به تأویل را در کنار نص تبیین می کند و با ترسیم خط اعتدال می کوشد از خطا های دیگر اسماعیلیان در امان ماند. وی ظاهر قرآن را صامت و معجزه پیامبر(ص) و تأویل و باطن ر...

بررسی سبب نزول آیه ولایت - مائده، 55 - و اثبات نزول آن درباره علی (ع) است. نویسنده، با استناد به روایات، نزول آیه ولایت را در شأن علی (ع) بر می شمارد و زمینه هایی نزول آیه ولایت، داستان اعطاء خاتم، نظریات دیگر در خصوص سبب نزول این آیه، استشهاد به سیاق آیات، اشکالات و شبهات وارده بر نزول آیه ولایت درباره علی (ع) را به تفصیل مورد نقد و بررسی قرار داده و اثبات کرده است که آیه ولایت بر اساس روایات ...

در این مقاله پس از بررسی و نقد دو دسته رویکرد عمده هرمنوتیکی برای تأویل متن‘روشی برای تأویل اشعار نمادین نیما یوشیج ارائه شده است. این دو دسته رویکرد عمده عبارتند از: الف: رویکردهایی که توجه خاصشان به فردیت و ذهنیت مؤلف است و به معنای نهایی‘اصلی و قطعی و نیز کشف ((معنای نهایی)) متن معتقدند ‘ ضمنأ دانسته ها و شرایط خواننده در حال حاضر را برای تأویل ‘ زیان آور میدانند. ب: رویکردهایی که اصالت را...

 «تأویل» قرآن از دیدگاه اهل‌بیت(ع) شرح شده است.  نظرگاه مفسّران و قرآن پژوهان درباره اصطلاح تأویل گاه در خور جمع با یکدیگرند و گاه در کنار یکدیگر قرار نمى‌گیرند. برخى معتقدند که تأویل خبر دادن از حقیقت مراد است. علامه طباطبایى تمامى دیدگاه‌ها درباره تأویل را به دو دیدگاه، خلاصه مى‌کند: تأویل مرادف تفسیر است، تأویل خلاف ظاهر آیات متشابه است. علامه پس از نقد این دو دیدگاه، معتقد است تأویل در آیات...

تأویل یکی از مباحثی است که میان اندیشمندان مسلمان مورد بحث و نظر قرار گرفته است. ممکن است با بررسی دیدگاه‏های مرتبط با تأویل به نظر برسد دیدگاه ابن‏تیمیه و علامه طباطبایی در مورد تبیین تأویل یکسان است؛ اما با دقت در این دو دیدگاه تفاوت روشن می‌شود. در دیدگاه ابن‏تیمیه تأویل اخبار و انشاءهای قرآن از هم جدا هستند و تأویل اخبار را نفس واقعیت خارجی آنها و تأویل اوامر را تحقق مأموربه می‏داند؛ اما در...

دیدگاه های عمومی خوارج و فرقه های معروف آن درباره قرآن مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.  خوارج در نگاه اهل بیت عده ای حق طلب بودند که در مسیر ناحق گام برداشتند ایشان نه دین را می فهمیدند و نه تأویل آیات را می دانستند. عده ای خوارج را ظاهرگرا معرفی می کنند در صورتی که وجود برخی شواهد و مدارک نشان از نادرستی این نظرگاه دارد. خوارج با بهره گیری از روش های گوناگونی به اثبات باورها و اندیشه های خویش...

با در نظر گرفتن معناهایی که اهل لغت و مفسرین از معنای تأویل و تفسیر عرفانی ارائه داده اند و همچنین با نگاه اجمالی به چگونگی روند شکل گیری زبان استعاری در تفسیر آیات قرآن، به معرفی تفسیر کشف الأسرار و عقاید کلامی و فقهی نویسنده آن پرداخته ایم و با توجه به نوبت سوم تفسیر او که تأویلات را در برگرفته و مطابق با بر داشتهای صوفیانه و ذوقی ای وی از آیات مربوط به زندگی پیامبران است، به گزارش تأویلات می...

این پژوهش با استناد به آیات قرآن و روایات معصومین علیهم السلام، مفهوم و معیارهای تأویل قرآن کریم و تاریخچه آن را از زمان صدر اسلام تاکنون مطرح نموده و دیدگاه های برخی از مفسران و متفکران شیعه و اهل سنت در این زمینه ارائه شده است. نویسنده در سه فصل ابعاد مختلف تأویل را در فرهنگ قرآن و سنت بررسی نموده است. در فصل اول ضمن بیان مفهوم تأویل در لغت و اصطلاح، مراحل تاریخی آن ذکر شده است. نگارنده در هم...

مثنوی به عنوان یکی از مهم ترین آثار عرفانی منظوم زبان فارسی از جنبه های مختلف شایست? بررسی است. مولانا در مثنوی بسیار از آیات قرآن بهره گرفته است و یکی از شگردهای مهمّ مولانا در برخورد با آیات قرآن کریم تأویل و تفسیر ذوقی و عاشقان? آن هاست. تأویل در فرهنگ اسلامی و به خصوص در ادب عرفانی، اصطلاحی معروف است که تحت عنوان تفسیر باطنی و یا از ظاهر به باطن رفتن به کار برده می شود. اصولاً اعتقاد به باطن ...