در سخنان صوفیان و مکتوبات عرفانی آنان همواره پرهیز از امور دنیوی، ترغیب به جوع و انزوا­طلبی و گریز از سیاست و اجتماع از امور مستحسن به شمار آمده است. علی­رغم آشنایی امام خمینی با مبانی و فلسفۀ عرفان و امّهات متون صوفیانه و تدریس کتب عرفانی، به نظر می­رسد که سلوک عرفانی ایشان متمایز از سنّت­های عرفانی متقدمین و حتی گاه در تعارض با آن است.      این نوشتار با روش توصیفی و تحلیل محتوا نشان می­دهد که...

در این مقاله با نگاهی به ادبیات و آموزه های عرفانی عارفان مسلمان در سده های پیشین، با اشارۀ اجمالی به دغدغه های اجتماعی عارفان، این مسئله مورد بررسی قرار گرفته است که آیا اخلاق عرفانی صرفاً یک اخلاق فردی فارغ و بی اعتنا به زندگی اجتماعی است، یا اینکه به زندگی اجتماعی و نهادهای اجتماعی توجه و اعتنا دارد. در این راستا، پس از تبیین مفهوم اخلاق اجتماعی و برشمردن معانی آن، به عوامل و آموزه های تحذیرد...

با توجه به رشد فزاینده انگیزه های عرفانی در جوانان، که سبب رشد مسلک ها و دیدگاه های نابخردانه گردیده است، این تحقیق به دنبال بررسی دیدگاه های عرفانی بر آمده است. بدین لحاظ دیدگاه عرفانی سهروری را به لحاظ غنای فلسفی آموزه های عرفانی، مورد بررسی قرار می دهیم، تا از منظر او به بررسی مبانی فلسفی، مراحل و شرایط سلوک عرفانی و شناخت دلالت های تربیتی دیدگاه وی مبادرت نماییم. در این پژوهش از روش توصیفی-...

باحمد وسپاس خدای خالق و مربّی ، دراین تحقیق با اعتقاد به نقش معرفت در کیفیت وکمال عبادت ، وفضیلت "معرفه الله" ، به عنوان " اعلی المعارف "، در مسیرعبودیت سبحان ، به تحقیق درحوزه ی تربیت عرفانی ، پرداخته شده است . ازآنجا که " تربیت " امری ربّانی ، و تربیت عرفانی ، دائر بر شناخت ذات و صفات پروردگار متعال است ، برای دریافت تعریف الگوی عملی تربیت عرفانی ، این تحقیق ، به دنبال نسخه ی عرفانی مبتنی برتعا...

ادبیات عرفانی، در گذر زمان، سرشار از خاطره ی کسانی است که تجربه های عرفانی خویش را با تعبیرهایی هم گون، به یادگار نهاده اند تا گواهی بر هم گونی اندیشه و نزدیکی تجربه شان باشد، اما در میان این تعابیر، گاه یک عارف، چنان به اندیشه ی نظام مند یا طرز بیان خاص عارفی دیگر نزدیک می شود که محقق را در گامی فراتر از مطابقت، با تأثیر پذیری مواجه می کند. از جمله ی این عارفان، شمس الدین محمد شیرین مغربی، ش...

به نوشته ی دکتر فولادی طنز عبارت است از نوعی خلاف عرف مقرون به هزل مثبت؛ می توان گفت شوخ طبعی به دو گروه طنز و هجو تقسیم می شود وهزل را باید زیربنا و اساس شوخ طبعی دانست. نکته ی دیگر اینکه عرفا به منظور تعلیم و تهذیب، خوشوقتی و تفریح و اصلاح جامعه به طنز روی آورده اند، چرا که مخاطبشان عوام بوده اند و برای راهنمایی و نصیحت آ ن ها سخن گفته اند پس زبان همان هارا نیز انتخاب کرده و به صورت ساده منظو...

قاسم انوار شاعر صوفی قرن نهم هجری واز شیوخ مطرح زمان خود می باشد.. دیوان غزلیات شاعر پراست از ابیات عاشقانه وعارفانه به همراه آرایه های بدیع ادبی،. از اصطلاحات وتعبیرات عرفان نظری ابن عربی. درواقع غزلیات عارف، حلقه ی درسی است که درآن می توان دو واحد درسی را گذرانید: اول، یادگیری مباحث وتجربه های عرفانی ذیل اصطلاحات نظری وعملی و دوم، رسیدن به درک وشهود ملموسی از عشق وسیر الی الله. همین چاشنی عشق...

دعای عرفه، دعایی است که در صحرای عرفات بر زبان امام حسین (علیه السّلام) جاری گشت. امام (علیه السّلام) در این دعا مضامین بلند عرفانی را به منظور بیان خواسته خویش از خداوند، با الفاظ فصیح و بلیغ درمی آمیزد. دعای عرفه میدان وسیعی از بلاغت را در برگرفته است. بلاغت علم سخنوری و سخن پردازی می باشد و به معانی، بیان و بدیع تقسیم می گردد که این علوم به طور چشمگیری در دعا دیده می شود؛ همچنین این دعا نمونه ...

یکی از عناصر بنیادین سلوک در عرفان اسلامی نفی خواطر است که به معنای پاکسازی ضمیر و ذهن از هر گونه اندیشه‏ها، واردات و صورت‏هاست. نفی خواطر از آموزه‏هایی است که سالک از ابتدای سیر سلوکی خویش تا آخرین منازل آن- که فنای فی الله است- ملزم به کوشش برای تحقق آن خواهد بود و تنها در صورت تحقق کامل نفی خواطر و تخلیة باطن است که وجود سالک شایستة پذیرش انوار و تجلیات الهی، و سزاوار رسیدن به منزل جانان خوا...

در طیّ وادی های مختلف سلوک است که آدمی با سیر در آفاق و انفس تجربه های روحانی خود را به مدد می طلبد تا از عالم ظاهر و صورت طبیعت به مرحله وحی و الهام درونی برسد. اصل تکامل انسان مربوط به چنین سیرو سلوکی دانسته شده است، بدین معنی که آدمی در یک سیر باطنی و مهاجرت روحانی بر آن می شود تا از جایی به جایی رود و در خود سفر کند و تحوّل پذیرد. در این تغییر و تحول است که ماهیت انسانی ظهور پیدا می کند و هر ...