عصر آهن یکی از دوره های پرتحول در تاریخ و تمدن سرزمین ایران و کشورهای مجاور آن بشمار می آید که ابهامات زیادی را به همراه دارد، به گونه ای که بسیاری از محققان عبارت عصر تاریک را برای این عصر بکار می برند. واژه های عصر آهن و فرهنگ سفال خاکستری در ذهن محققین و باستان شناسان تداعی کننده موضوعاتی مانند: وجود فرهنگ قبرستان، کمبود بقایای استقراری، مسأله ی مهاجرت ها، به وجود آمدن حکومت هایی چون اورارتو...

مجموعه معماری دست کند زیرزمینی سامن در فاصله ی 15 کیلومتری شهر ملایر و 100 کیلومتری جنوب شهر همدان واقع است. این مجموعه که در زیر بافت مسکونی شهر سامن است، شامل بیش از 50 فضای معماری دست کند زیرزمینی است که با پوشش های قوسی شکل در بستر سنگ های گرانیتی (گرانیت گل پنبه ای) و در عمق 2 تا 8 متری از سطح زمین ایجاد شده است. مهمترین پرسش مطرح در این مجموعه همانند سایر آثار دست کند ایران، موضوع تاریخ گ...

کانون توجه این مقاله، ترکیب ویژه‎ای از مرگ‎اندیشی و فرهنگ‎شناسی در آثار داستانی صادق هدایت ا‎ست. بازپردازی شیوه‎های مختلف تدفین و سازه‎های گورستانی، به یاری دانش باستان شناسی و مردم شناسی و برحسب فرهنگ، تمدن، سنن، آیین‎ها و مناسک مختلف، نشان دهندۀ درنگ شایستۀ او در این‎گونه باورهاست. هدایت در داستان پدران آدم، روایتگر مرگ یک انسان ـ میمون و در داستان‎های تاریک‎خانه، بوف کور، تخت ابونصر، آفرین...

یکی از مهم¬ترین منابعی که می¬تواند در دوران پیش از تاریخ به منظور شناخت فرهنگ، اعتقادات و عملکردهای جوامع مختلف اطلاعاتی را در اختیار ما قرار دهد، مطالعه قبور است. متأسفانه به علت عدم مطالعه صحیح و روش¬های مناسب، مسائل و ابعاد تدفین به درستی شناخته نشده اند. از نظر مطالعات متعارف باستان شناسی، داده¬های تدفین مردگان و آداب و سنت¬های مرتبط با آن اطلاعات ارزشمندی را در زمینه جنبه¬های غیر مادی (معن...

سکاها به عنوان یکی از مهم‌ترین اقوام، در هزاره اول قبل از میلاد، در مطالعات تاریخی و باستان‌شناسی ایران اهمیت بسزایی دارند. این قوم در برهه‌ای از تاریخ ایران، یعنی دورۀ مادها، وارد ایران شدند و برای مدتی کوتاه، قسمت‌هایی از شمال غرب ایران را تحت تسلط خود درآوردند. مطالعات میدانی باستان‌شناختی، در مطالعات سکا­شناسی دنیا، نقش مهمی ایفا می‌کنند. چندی پیش یکی از اولین مدارک متقن از حضور تاریخی اقوا...

در منطقه کشکسرای شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی تا دو دهه پیش، تدفین مردگان به شیوه منحصر به فردی بنام تدفین ”امانتی“ انجام می شد. محققان این مقاله با تکیه بر مشاهده مشارکتی و گفتگو با عاملان مناسک ”امانت“ داده­های مربوط را جمع آوری کرده اند. در مناسک امانت، مرده به طور موقتی در اتاقکی در قبرستان قرار می­ گیرد و چندین سال مورد مراقبت است. سپس در فصل پاییز، استخوان­ های باقی­مانده برای تدف...

کاوشهای باستان شناسی که از سال 1965 به این طرف در پشت کوه لرستان انجام یافته است ، موجودیت قبرستان هایی را از دوره قدیم عصر مفرغ تا عصر آهن iii روشن نموده و از میان دوران های فوق ، فرهنگ عصر آهن iii بهتر از دوران های دیگر شناخته شده و این کاوش ها ، مطالعه بیش از 600 گور را ، به ویژه از دوره عصر آهن iii فراهم نموده است . به همین لحاظ در این پژوهش ، برای روشن شدن گورستان ها ، ساختار گورها و اشیاء...

سازند بایندور به سن پرکامبرین پسین در برش نمونه واقع در جنوب‌غرب زنجان 402 متر ضخامت دارد و از شیل و ماسه‌سنگ با میان‌لایه‌های دولومیتی (با ضخامت حدود 2 تا 8 متر) تشکیل شده است. بر اساس مطالعه‌های صحرایی، رخساره‌های سنگی مربوط به پهنۀ ساحلی و دریای کم‌عمق در سازند بایندور شناسایی شده‌اند. گسترش و تشکیل دولومیت‌ها در سازند بایندور به موازات لایه‌های رسوبی است و لایه‌های دولومیتی گسترش جانبی درخو...

ز نظر مطالعات باستان شناختی ‘ داده های تدفین مردگان و آداب مرتبط با آن ‘ اطلاعات ارزشمندی را در زمینه جنبه های غیر مادی فرهنکهای پیش از تاریخ فراهم می آورد . در این مقاله آداب تدفین دوره فرهنگی عصر آهن ایران در نیمه غربی فلات ایران مورد تحلیل قرار گرفته است . به نظر می رسد در این دوره پایه های اولیه اعتقادات جدید مذهبی مردمان ساکن در ایران پایه ریزی شده است . بازتاب این تحول در همگونی نسبی شواه...

هدف از این بررسی، مطالعه تاریخچه تدفین سنگهای منشاء حوضه رسوبی و بلوغ حرارتی یکی از میادین دشت آبادان با استفاده از روش مدلسازی میباشد که یکی از تکنیکهای غیرمستقیم در ارزیابی سنگهای منشاء است. مدلسازی تاریخچه تدفین و مهاجرت هیدروکربن ها توسط پارامتر-هایی از قبیل اطلاعات چینهشناسی منطقه و دادههای دستگاه آنالیز راک ایول و ضریب انعکاس ویترینایت انجام میشود.