بدون شک یکی از مهم ترین شخصیت هایی که در کشف وسپس معرفی ترانه های محلی هرمزگان گام برداشته، ابراهیم منصفی است. منصفی با صدایی گرم و تسلط فنی قابل توجه، نغمه هایی ساده و باب طبع مردم را همراه با اشعاری که بنابر باورهای رایج، "سادگی روستایی" داشتند، اجرا کرد و خیلی زود به شهرت ومحبوبیت در بین مردم هرمزگان رسید. ترانه های رامی در بین مردم با اینکه نزدیک به پانزده سال از مرگ او می گذرد(1324-1376) ب...

گیلکی از گویش­های شمال غربی ایران است که در کرانه‌های جنوب غربی دریای خزر در استان گیلان صحبت می‌‌شود و به همراه تالشی، مازندرانی و سمنانی گروه گویش­های خزر را تشکیل می‌دهد. این گویش گونه­های مختلفی در رشت، لاهیجان و لنگرود دارد، اما گونۀ کهن­تر و اصیل­تر آن؛ گالشی، گویش برخی کوه­نشینان شرق گیلان است. این گویش از زبان فارسی تأثیر زیادی گرفته‌است. تأثیر فارسی بر واژگان و ساخت آوایی گیلکی چنان اس...

تالشی و گیلکی از گویش هایی کنارة دریای خزرند، هرچند تالشی بیرون از گیلان هم گویش ورانی دارد. تالشی فقط از جهاتی به گیلکی شباهت دارد و به لحاظ تاریخی، از جهتی با لهجه های مرکزی ایران و لهجه های تاتی نزدیک است. با این حال، آن گویش های تالشی که در گیلان به آنها تکلم می شود، به لحاظ آوایی و واژگانی و دستوری، در ضمن تفاوت ها، شباهت هایی با گیلکی - مخصوصاً گویش های غربی گیلان- دارد. در این نوشته تفاوت...

شعر گیلکی که شاخهای ادبی و بازتابی اندیشهگرا از زبان گیلکی است، از قرن هشتم ه.ق به بعد نمود مکتوب یافته و پیش از این تاریخ، اشعار ثبت شدهی گیلکی بهدست نیامده است. ظهور جلوههای پایداری در شعر گیلکی، عموماً به سدهی اخیر و شکلگیری جنبشهای آزادی خواهانه، بهویژه نهضت مشروطه، نهضت جنگل، نهضت اسلامی و پس از آن، دفاع مقدّس برمیگردد. اشعار گیلکی در موضوعات پایداری، از نظر زبانی دارای بسندگیها و کژتابیهایی...

از پیشینه ی آثار مکتوب به گویش گیلکی، چندان اتلاع دقیقی در دست نیست. بیشتر آثار گیلکی از دوره ی مشروته به بدد نوشته شده است. گویا دانشمندان زیادی در قرون سوم و چهارم هجری به زبان های گیلکی و تبری بر قرآن تفاسیری نوشته اند. در عهد دیالمه نیز ن ر دیلمی متداوی بود و قدیمی ترین شاعران گیلکی زبان در عهد آی بویه بوده اند. پیر شرفشاه دولائی، قاسم انوار، قدیمی ترین شاعرانی هستند که به گویش گیلکی شدر سر...

این مقاله واکاوی نوشتاری است دربارة گیلکی که در جلد دهم دانشنامة ایرانیکا[1] زیر مدخل «گیلان ـ زبان ها»[2] آمده است. در این مقاله سعی شده است ضمن بازخوانی، نقد و بررسی آنچه در ایرانیکا آمده است، برخی از ویژگی های دستوری گیلکی ـ آن گونه که شایسته است ـ توصیف شود. برآمد این واکاوی نشان می دهد که توصیف عرضه شده از گیلکی در دانشنامة ایرانیکا آن گونه که باید از عهدة تبیین برخی از ویژگی های دستوری ...

در بسیاری از انیمیشن‌های بلند دیزنی یک یا چند ترانه اجرا می‌شود که در نگاه نخست، نقش سرگرم‏ کنندگی در روایت اصلی دارند. این مقاله بر آن است که نشان دهد ترانه‌‌ها کارکردی فراتر از میان‌پرده یا حتی انتقال صرف اطلاعات دارند. پرسش اصلی مقاله این است که «در صحنه‌های ترانه، چه گسست‌هایی از اسلوب و قواعد حاکم بر صحنه‌های دیگر رخ می‌دهد؟». در پاسخ به این پرسش نشان داده می‌شود که صحنه‌های ترانه تا انداز...

گویش گیلکی از گویش­های ایرانی نو است که در ناحیۀ وسیعی از استان گیلان در حاشیۀ دریای خزر و نیز بخش­هایی از استان مازندران رواج دارد. این جستار اختصاص دارد به بررسی ریشه شناختی چند واژه از گویش گیلکی شرق گیلان. در هر مدخل، ابتدا ریشۀ ایرانی باستان و هندواروپایی واژه یا فعل مورد نظر و برابرهای آن در دیگر زبان­های ایرانی را آورده ایم، سپس به بررسی ساخت اشتقاقی آنها در گویش گیلکی، فرایندهای واجی و ...

فعل، مرکز ثقل جمله است و از این جهت که در مبحث صرف به شکل مستقل می­ توان به فعل پرداخت، در صرف، بیش از مبحث نحو مورد تأکید است. در این پژوهش، به بررسی ساخت فعل ماضی در گویش گیکلی شرق گیلان (با محوریّت شهرستان­ های لاهیجان و سیاهکل) پرداخته می­ شود و  تلفّظ و شیوۀ گویش گویشوران این منطقه مورد توجّه است. هدف از انجام این پژوهش، شناخت و توصیف دقیق ساختار فعل ماضی در گویش گیلکی شرق گیلان است؛ لذا تلاش...