لحاظ جمهوریت و اسلامیت به‏عنوان دو پایۀ مشروعیت و تلقی نقش همسان یا پلکانی برای اقبال عمومی، نظریۀ مشروعیت مجموعی (دوگانه) را با ابهام‏هایی روبه‏رو کرده است. نوشتار حاضر ضمن توجه به این نظریه در سه مرحلۀ تعریف، توجیه و پیامدها، کوشیده است با موشکافی، دقت و ارائۀ دیدگاهی خاص، ابهام‏های پیش رو را در هر یک از مراحل تبیین و حل کند. بر اساس مبانی کلامی، قدر متیقن نظریه های سه گانه درحوزۀ مشروعیت (ان...

علامه شوشتری در قاموس الرجال روش نسبتاً نو و متفاوت برای رفع ابهام های رجالی بکار گرفته است. وی درکشف و تصحیح تحریفات و تصحیفات، توحید مختلفات و تمییز مشترکات از روش مقابله و مقایسه نسخه ها وکتاب های متعدد رجالی و غیر رجالی، بهره برده است. وی همچنین پیوندی متقابل بین این سه مبحث برقرار کرده، به گونه ای که گاه توحید عناوین مختلف را عاملی جهت کشف تحریف قرار می دهد، گاه پس از اصلاح تحریفات و تصحیفا...

در کتاب های تاریخ قرآن روایاتی بیان گردیده است که قرآن در زمان عثمان بن عفان در یک مجموعه نگاشته شد تا اختلاف قرائات را از بین ببرد، از اقدام وی با عنوان« توحید مصاحف» یاد می شود. مسأله توحید مصاحف یکی از مسائل تاریخ قرآن کریم است، بنابراین در این پژوهش تلاش بر آن است که با مطالعه اسناد و شواهد تاریخی نشان داده شود که قرائت مسلمین پیش از عثمان بن عفان یک قرائت واحد و متواتر بوده است و مسلمانان ...

یکی‌ از مسائل‌ علم‌ کلام‌ که‌ به‌ طور استطرادی‌ در علم‌ اصول‌ مورد بحث‌ قرار می‌گیرد «کلمة‌ توحید» یا «لا اله‌ الا الله» است‌. در این‌ مقاله‌، پس‌ از توضیح‌ کوتاهی‌ در مورد مفهوم‌ استثناء، در خصوص‌ معانی‌ مختلف‌ حرف‌ «لا» و همچنین‌ امکان‌ حذف‌ خبر آن‌ بحثی‌ مطرح‌ می‌شود تا محلّ نزاع‌ و اشکال‌ در مورد کلمة‌ توحید مشخص‌ گردد.  در وهلة‌ بعد، نگارنده‌ دیدگاه‌ علمای‌ مختلف، بویژه امام ...

در این مقاله پس از مفهوم‌شناسی وحدت، توحید و اشاره به اقسام واحد، دیدگاه فیلسوفان اسلامی و مفاد متون دینی دربارۀ توحید ذاتی را تبیین خواهیم کرد. همۀ فیلسوفان اسلامی واجب بالذات را منحصر در یک مصداق می‌دانند و معتقدند مصداق دیگری برای واجب‌الوجود ممکن نیست. اما دیدگاه ایشان دربارۀ مصادیق فرضی واجب تطور داشته و از وحدت عددی واجب به وحدت حقۀ حقیقیه رسیده‌اند و به این‌ترتیب به وحدت شخصی عرفانی نزدی...

این پایان نامه در صدد تبیین آرای محمد بن عبدالوهاب ـ پایه گذار فرق? وهابیت ـ در بار? معیارهای توحید و شرک و سپس نقد آن توسط ادل? عقلی و نقلی (قرآن و روایات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم) است. از این رو ابتدا مفاهیم توحید و شرک و اقسام هریک از آن ها از نظر ابن عبدالوهاب معرفی شده، سپس مورد نقد و بررسی و قرار گرفته، پس از آن به طرح معیارها و مصادیق توحید و شرک از نگاه او پرداخته شده است. ...

در عصر حاضر، انقلاب اسلامی ایران مفاهیم اسلام ناب را احیاء و ارائه نمود و بر اساس توحید که اعتقاد راسخ به حاکمیت الله و پذیرش آن و نفی حاکمیت طواغیت است در چالشی تمام عیار با مستکبران وارد شد.و بدیهی است که جبهه عظیم استکبار برای نابودی انقلاب اسلامی و ممانعت از صدور آن، از هیچ عملی فرونگذارند و طیفی از اقدامات سخت تا نرم را برای مقابله با جریان انقلاب اسلامی انجام دهند.چنین جامعه ای علاوه بر و...

یکی از تحولات مهم در منطقه خاورمیانه، پیدایش و رشد بی رویه گروه های تندرو سلفی و تکفیریِ به ظاهر مسلمان، با نام وهابیت یا داعش است. یکی از مهم ترین اعتقادات این گروه ها، تکفیر و شرک دانستن عبادت در کنار مقابر می باشد. آنها براساس این اعتقاد غلط، به تخریب مقابر بزرگان دین و اولیای الهی می پردازند و نمازگزاران در مقبره ها را مشرک می خوانند. این مقاله با مطالعه ای اسنادی ـ تحلیلی در منابع معتبر اهل...

در میان صوفیانی که به نقد و بازتعریف مبانی و مفاهیم تصوف پرداخته­اند، شیخ احمد سرهندی          (971- 1034) از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. او بی­آنکه به طعن و رد صوفیان بپردازد، بر این باور بود که ایشان نتوانسته­اند مقامات سلوک را تا به انتها سپری کنند و لذا از متوسطان هستند و نه منتهیان. شیخ احمد به مدد علوم کشفی منحصر به فرد خود، که به ادعای وی ورای علوم علما و معارف اولیا بود، تعریف­هایی جدی...

در این تحقیق سعی گردیده تا با تحلیل توحید و توحید افعالی در مکتب اشاعره به تفسیرهایی که اشاعره از موضوع توحید بر اساس آیات و روایات به¬دست داده¬اند، پرداخته شود. بدین منظور، با بیان استدلال های آن¬ها به مبانی¬ای که دیگر فرقه¬های متکلمان هم چون معتزله و امامیه برخلاف دیدگاه آن¬ها آورده¬اند، توجه گردیده و سپس این موضوع بر اساس نظریات شهید مطهری مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته شده است. بر همین اساس،...