رشد شتابان و بی­رویة شهرها، بر بسیاری از جنبه­ های اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی در داخل و اطراف شهرها تأثیر گذاشته است. به­همین­دلیل، باید در آینده، دیدگاهی جامعه­نگر به توسعة کالبدی- فضایی شهرها ایجاد شود. از این­رو، شناخت و مکان یابی اراضی مناسب برای گسترش آیندة شهر، از تصمیم­های مهم برنامه­ریزان شهری است. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی و مکان یابی بهینة جهت­های توسعة کالبدی- فضایی شهر بوکان اس...

شهر اهواز از جمله کلان شهرهایی است که حاشیه نشینی یکی از مسائل مهم آن به شمار می آید. پژوهش حاضر بر آن است تا جهت گسترش محله های حاشیه نشین شهر اهواز را در چند دهه اخیر مورد ارزیابی قرار دهد. برای این کار سه نوع دادة مختلف جمع آوری و تهیه گردید: نقشة حریم قانونی شهر، نقشة کاربری اراضی حاصل از طبقه بندی تصاویر ماهواره ای، و نقشة کاربری اراضی شهری (طرح جامع و تفصیلی). ابتدا مساحت اختصاص یافته به ...

مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی، از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و همواره برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن تلاش کرده است؛ بنابراین، مسکن یک نیاز است، اما نه هر مسکنی. آنچه ایده آل آدمی است، دسترسی به مسکنی با کیفیت مناسب است. حدود نیمی از جمعیت جهان فقیرند و تقریباً 600 تا 800 میلیون نفر در خانه های غیر استاندارد زندگی می کنند؛ زیرا محل ...

خزش و گسترش اراضی شهری بر عرصه‌های روستایی، از پیامدهای افزایش جمعیت شهرها به‌شمار می‌آید. الحاق روستا به شهر یکی از نتایج خزش شهری است که آثار اجتماعی، اقتصادی و کالبدی گوناگون مطلوب یا نامطلوب را بر عرصه‌های روستایی ادغام‌شده در شهر برجای می‌گذارد. شهر شیراز از جمله کلان‌شهرهای کشور است که در سال‌های اخیر، از نظر فیزیکی گسترش یافته است. توجه به جوانب مختلف خزش شهری و الحاق روستا به شهر می‌توا...

شهر تبریز ‌در جلگة وسیع و نسبتاً همواری در کنارة شرقی دریاچة ارومیه واقع شده است و به‌وسیله واحدهای توپوگرافی، لیتولوژی و ژئومورفولوژیک مختلفی محدود شده است. در دهه‌های اخیر، توسعة فیزیکی و کالبدی شهر، تعریض و ترمیم شبکه‌های حمل ونقل قدیمی و ساخت شبکه‌های ارتباطی جدید (بزرگراه‌ها) را ضروری ساخته است. متأسفانه، اجرای شتاب‌زدة برنامه‌های توسعه افزون بر تخریب قابل توجه محیط طبیعی، سبب تشدید سیستم‌ه...

طی سالهای اخیر، توسعة جهانگردی با تکیه بر پتانسیلهای تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی کشور، مورد توجه مسئولان قرار گرفته است؛ لیکن مشکلات فراوانی در این راه بچشم می خورد. بنظر می رسد قبل از هر موضوع دیگر، روشن نبودن اهداف و استراتژی جهانگردی کشور بطور شفاف و عدم دیدگاه واحد و مورد اتفاق همگان در این زمینه، سبب عدم تمرکز فعالیتها و عدم هماهنگی در توسعة این بخش گردیده است. در این مقاله، اهم دیدگاههای م...

هم اکنون تقریباً بیش از نیمی از مردم جهان در شهرها بسر می‌برند، پیش بینی‏ها نشان می‏دهد که با نرخ رشد فعلی، جمعیت کشور در سال 1400 به 130 میلیون نفر خواهد رسید که حداقل به 2 برابر مساحت کنونی برای گسترش شهرها نیاز است . شهر سقز یکی از شهرهای شمالی استان کردستان نیز از این قاعده مستثنی نیست، میزان رشد جمعیت و توسعه فیزیکی این شهر در جهت افقی و نیز گسترش مداوم ساخت و سازهای شهری سبب از بین رفتن مز...

توسعة گردشگری اثرات گوناگونی به‌همراه دارد؛ به‌طورکلی می‌توان آن‌ها را به اثرات و پیامدهای اقتصادی، محیطی و اجتماعی ـ فرهنگی تقسیم کرد که البته بسته‌ به بافت و شرایط جامعه می‌تواند مثبت یا منفی باشد. در همین زمینه، ازجمله اثرهایی که توسعة گردشگری شهری به‌دنبال دارد، اثری است که بر کیفیت زندگی شهروندان می‌گذارد. در این پژوهش، سعی بر این شده است که ضمن برآورد سطح زندگی در شهر یاسوج، با تأکید بر ف...

در ایران یکی از موارد مهم توسعه شهرنشینی، گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر است که سبب ادغام سکونتگاه های روستایی درشهر می شود. ادغام روستا در شهر، پیامدهای مثبت و منفی زیادی در روستای ادغامی و شهر بر جای می گذارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پیامدهای ادغام روستا در شهر با روش توصیفی - تحلیلی به تبیین آثار و پیامدهای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی حاصل از ادغام روستاهای مورد مطالعه در...

شهر محصول روابط و مناسبات پیچیدة اقتصادی و اجتماعی است و ناهمگونی­های فضایی آن بازتاب فرایندهای درهم­بافتة فرهنگی- اجتماعی و سیاسی- اقتصادی در طی تاریخ در بستر طبیعت بوده است. هدف این مقاله، بررسی چگونگی ناهمگونی­های فضایی بین مناطق 22 گانة کلان شهر تهران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای شناخت سطوح توسعة مناطق شهر تهران از 31 شاخص در قالب 7 معیار اصلی استفاده شد. با بهره گیری از مدل ahp ...