در علوم جامعه شناسی و جغرافیای انسانی، سخن از ملاک‌های شهری و روستایی، بسیار رفته است؛ هر دانشمند و کارشناسی از زاویه‌ای بر آن نگریسته و متناسب با داده‌های خود تعریفی ارائه کرده است. در آن تعاریف، توسعه فیزیکی، میزان جمعیت، وجود نهادهای مدنی و اقتصادی و صنعتی از مهمترین شاخص‌های تمیز دهنده شهر از روستایند؛ اما قرآن، جدای از این ملاک‌ها، ملاک فرهنگ دینی و اجتماعی را مطرح می‌نماید که بسیار آموزند...

آنچه که در این تحقیق مورد نظر است ، شناخت و بررسی روستاهای دهستان اسفرجان، به نحوی که با توجه به زیرساختهای طبیعی و ساختارهای اقتصادی - اجتماعی بتوان الگوهای مختلف و انعطاف پذیر توسعه روستایی را پیشنهاد کرده و راهگشای بهبود وضعیت زندگی گروههای وسیع جمعیت روستایی گردید. عمده ترین کارکردهایی که در سطح دهستان می توان در جهت توسعه روستایی مطرح کرد، بهره وری بهینه از عوامل تولید، بویژه آب و خاک می ب...

در این مقاله پس از معرفی جغرافیای اقتصادی منطقه مورد مطالعه (دهستان زرینه رود جنوبی) و شرح مختصر ویژگی های بخش های مختلف اقتصادی آن (کشاورزی، صنعت و معدن، خدمات)، نقش مرفودینامیک رودخانه‌ای (از نظر مرفوژنز و پدوژنز و نیز مواد رسوبی و آبرفتی بستر رود) در رونق اقتصاد روستایی مورد مطالعه قرار گرفته است. در این خصوص با انجام بررسی‌های گرانولومتری بر روی آبرفت های رودخانه‌های زرینه‌رود و سیمینه‌رود ...

مسکن به عنوان یکی از نیازهای اساسی انسان دارای ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که چند بعدی بودن مسکن، آن را به عنوان یک عامل بنیادی زندگی جوامع بشری مطرح ساخته است. در این بین توسعه جامعه شهری تا حدودی پایه های زندگی روستایی را در خود نهفته دارد. بافت مسکونی روستایی با توجه به نقش و کارکردی که در رابطه با فعالیت های موجود در روستاها ایفا می نماید از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مقاله ...

معماری روستایی ایران با توجه به قدمت چندهزار ساله آن مجموعه ای همگن و متناسب را تشکیل می دهد که در آن ارتباطات و کارکردها و نقش چندعملکردی فضاها در مسکن همواره به نحوی بوده است که به وضوح، نظام اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی روستا را به همراه مقتضیات جغرافیایی دربرگرفته است. گونه های موجود مسکن روستایی، از جمله ناحیة انتخاب شده در این پژوهش، از مصادیق بارز این ویژگی محسوب می شوند. در این مقاله، معم...

ده سیف که امروزه با مزرعه شفیع آباد مجموعا در حدود 180 نفر جمعیت دارد‘ دارای سابقه تاریخی قابل توجهی است. ظاهرا در سابق این ده بزرگترین ده کناره غربی لوت و دارای مزارع متعدد و وابسته بخود بوده است . بعدها قنات ده سیف خشک شده و این منطقه پرجمعیت به ده کوچک و فقیر امروزی تبدیل شده است. که از نظر آب وابسته به مزرعه شفیع آباد است. ازنظر موقعیت جغرافیایی این ده در 30 درجهو 32 دقیقه عرض شمالی و 57 د...

بازارهای ادواری هفتگی از قدیم در شهرهای مختلف رواج داشته و یکی از مشخصه‌های اصلی شهرها شناخته می‌شده است. در چند دهة اخیر این بازارها که یکی از پدیده‌های نوظهور در جغرافیای اقتصادی و اجتماعی است، به‌سرعت در نقاط روستایی نیز برپامی‌شوند. با توجه به جایگاه مهم این بازارها در زندگی روستاییان، شناخت تحولات و روابط بین آن‌ها و نواحی روستایی پیرامونی، همچنین میزان انطباق آن با طرح‌های فرادست بسیار ضر...

هدف مطالعات جغرافیای طبیعی یا شناخت محیط، شناخت پایه­ ای از محیط یا سرزمین است که بستر و میدان عمل کلیه فعالیت­ های انسانی و پدیده ­های موجود در طبیعت است و این پدیده­ها از قانون­ های یکسانی تبعیت نمی­ کنند (دکتر رهنمایی-1371) در نتیجه وضعیت موجود حاصل تبادل کنش و واکنش بر یکدیگر در طول سالیان دراز می ­باشد که شناخت وضعیت جدید در شرایط ایده ­آل زمانی، از اهمیت فوق ­العاده­ ای برخوردار می­ باشد....

هدف تحقیق بررسی نقش شاخص های جغرافیای پزشکی در توسعه پایدار مناطق روستایی شهرستان تیران و کرون بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دو قسمت جامعه انسانی و داده¬های محیطی می¬باشد که جامعه انسانی پژوهش در دو بخش، بخش اول مربوط به مدارک پزشکی و پرونده¬های موجود در مراکز بهداشت و خانه¬های بهداشت روستاهای شهرستان تیران و کرون و بخش دوم شامل جامعه روستاهای شهرستان تیران و کرون بوده و داده¬های محیطی، شامل ...

نقطه آغاز اقتصاد در روستاها را باید شکل گیری فعالیت کشاورزی دانست و در واقع این فعالیت بیشترین نقش را در بافت اقتصادی آنها داشته و دارد. اگرچه جوامع روستایی صرفاً به این نوع فعالیت نمی پردازند لیکن نقش کشاورزی در استقرار انسان، نظام تولید اقتصادی، الگوی تغذیه و بسیاری از جنبه های متعارف انسان ساکن در روستا غیرقابل انکار  است.در این تحقیق که به اهمیت کشاورزی در نظام اقتصادی و معیشت جوامع روستایی ...