تا قبل از انقلاب سال 1357 در ایران بیشتر انقلاب‌هایی که در کشورهای جهان سوم اتفاق می‌افتاد، متأثر از انقلاب کمونیستی روسیه 1917 بود؛ اما انقلاب ایران برخلاف انقلاب‌های قبل و بعد از انقلاب کمونیستی روسیه، به نام «اسلام» و با شعار «جدایی ناپذیری دین از سیاست» به وقوع پیوست، و همانند اکثر انقلاب‌های بزرگ جهان، انقلاب ایران نیز پس از پیروزی درگیر جنگ خارجی شد. لذا در این مقاله در پی پاسخ به این...

عملیات بیت المقدس در تاریخ دهم اردیبهشت ماه سال 1361 آغاز و در روز سوم خرداد ماه همان سال با فتح خرمشهر به دست رزمندگان ایرانی به پایان رسید. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در این عملیات قصد ورود به خاک عراق را داشتند که بنا به دلایل نظامی این امر تحقق نیافت و طرح عبور از مرز به عملیات بعدی یعنی عملیات رمضان موکول شد. در این شرایط سه راهکار اساسی بر روی میز مسئولان وقت برای تصمیم گیری در مورد...

در جنگ‏هایی که اتفاق می‏افتد، کشورهای همسایه و کشورهای منطقه و فرامنطقه براساس منافعی که از آن جنگ‏ها ممکن است داشته باشند یا منافعی از آنها که در نتیجه آن جنگ ممکن است مورد تهدید قرار بگیرند به موضع‏گیری می‏پردازند. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز از این قاعده مشتثنی نیست. در مقاله حاضر تلاش شده فراز و فرود روابط ج.ا.ایران با لیبی در خلال دوره جنگ مورد بررسی قرار بگیرد. مطمئناً بازنگری در نوع رو...

با بروز پدیده انقلاب اسلامی در ایران و فروپاشی نظم سیاسی حاکم بر منطقه خلیج فارس و تأثیر آن بر خاورمیانه، موج جدیدی از منازعات سیاسی و نظامی در منطقه آغاز شد و به تدریج، دولت های منطقه را به نوعی به این منازعات وارد کرد. هر چند شکل ورود دولت ها به منازعات مزبور تا حدی از نظام دو قطبی حاکم بر روابط بین الملل متأثر بود، اما استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، توانست عنصر جدیدی را به معادلات سیاس...

استدلال اصلی این نوشتار تاثیر نفوذ ابرقدرت ها و نظام بین المللی بر شروع، تطویل و پایان جنگ ایران و عراق است. بدون شک تمامی ابرجنگ‌ها، متاثر از نوع گفتمان حاکم بر نظام بین الملل و نوع سیاست کشورهای بزرگ است. بالطبع جنگ ایران وعراق از این مورد مستثنی نیست. شروع تهاجم ویرانگر عراق علیه خاک میهمان تا حد زیاد بر عناصر و مولفه های خارجی و اصول و قواعد نظام بین الملل آن زمان بستگی داشت. به عبار...

کشور عراق در آغاز قرن بیستم میلادی بخشی از امپراتوری عثمانی و متشکل از سه ایالت بغداد، بصره و موصل بود. مهم‌ترین حادثه در آن دوره پیدایش جنبش ملی‌گرایی عرب، نهضتی فراگیر و منادی وحدت اعراب بود. در عراق جنبش ملی عرب بر اثر عواملی چند شکل گرفت. این پژوهش با روش تحقیـق توصیفی‌ تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از راه منابع کتابخانه‌ای سامان یافته است و به دنبال پاسخ به این سؤالات است که جنبش ملی عرب د...

هدف: از آنجا که در زمان انجام مطالعه، مطالعه جامعی در خصوص تأثیرانفجار ناشی از مین برروی کیفیت زندگی قربانیان انجام نشده بود، بر آن شدیم تا به بررسی مقایسه ای کیفیت زندگی قربانیان مین، مردم عادی ساکن همان مناطق و نیز مردم عادی با شرایط سنی و جنسی مشابه ساکن مناطق مشابه اقتصادی - اجتماعی که خطر مین و مهمات عمل نکرده در آنجا وجود نداشت بپردازیم.   مواد و روش ها: در این مطالعه مورد شاهدی به بررسی ...

مسئله مرگ، عنصری فرهنگی است که معنایِ خود را از تجربیات تاریخی و اجتماعی یک جامعه، از جمله، جنگ کسب می کند. این پژوهش، برایِ بررسیِ معنایِ مرگ در فرهنگ ایران، به آثار ادبیات جنگ ایران و عراق محدود شده است و برای این منظور، نظریات نشانه شناسی را برگزیده است؛ علمی که به دنبالِ یافتنِ فرایند تولید و دریافتِ معنا، در تحلیل متون است. این رساله، بر مبنایِ نظریات مکتب نشانه شناسیِ پاریس –به ویژه نظریات آلژیردا...

در خصوص جنگ عراق، بین دو نظریه رقیب در سیاست بین‏الملل، یعنی رئالیسم و نومحافظه‏کاری، نزاعی در گرفته است. از نگاه نومحافظه‏کاران، دموکراسی نیرومندترین ایدئولوژی سیاسی جهان است. بر این اساس، اگر ایالات متحده به ساختن جهانی متشکل از دموکراسی‏ها بپردازد، صلح گسترش خواهد یافت. آنها بر اهمیت گسترش دموکراسی در خاورمیانه، از طریق نظامی، تأکید می‏کردند و اشغال عراق، اولین گام در این جهت بود. در مقابل، ...

اهداف: مطالعه حاضر با هدف بررسی تاریخی شکل­گیری بهداری رزمی در ایران در دوران جنگ عراق با ایران طراحی شد. روش ها: مطالعه حاضر با روش کیفی و رویکرد تاریخ­نگاری انجام شد. نمونه­گیری به روش در دسترس و مبتنی بر هدف از منابع اولیه و ثانویه تاریخی انجام شد. در نهایت 11 کتاب، 6 مقاله و پنج مشارکت­کننده برای مصاحبه انتخاب شدند. از شرکت­کنندگان خواسته شد تجارب خود از بهداری رزمی را توصیف کنند. همه مصاحب...