در برخی از آثار افلاطون، همچون دفاعیه، کریتون و فایدون، موضوع مرگ ملموس‌تر از زندگی است؛ ولی آنجا که زندگی مطرح است، غایت سعادتمند ‌شدن انسان را در بطن خود دارد؛ سعادتی که آدمی از طریق کسب فضائل بدان نائل می‌آید. منظور افلاطون از «فضیلت» که به «سعادتمندی انسان» در زندگانی و پس از مرگ منجر می‌شود، چیست؟ مقاله بخشی از پاسخ این پرسش را در رسالة آلکیبیادس و بخش د...

چکیده : در این مقاله به تبیین نگرش افلاطون در خصوص چگونگی شناخت مثال خیر از طریق فرایند دیالکتیک پرداخته شده است. روش نگارنده جهت رسیدن به این امر، تحلیل آثار افلاطون و مفسران او در خصوص چگونگی ارتباط دیالکتیک و مثال خیر و نقش دیالکتیک در فرایند معرفت‌شناختی انسان به مثال خیر بوده است. دستاورد تحقیق نشانگر آن است که از نظر افلاطون شناخت انسان دارای مراتبی است که با هر مرتبه‌ای از آن مرحله...

یکی از مهم ترین جلوه های عرفان در میان ادیان و مکاتب مختلف معرفتی، «حقیقت جویی» عارفانه سالکاان طریقت و ناتوانی انسان جست وجوگر از درک ذات آفریدگار دو عالم است؛ موضوعی که از دیرباز در تاریخ عرفان و فلسفه، به ویژه در مقوله ی معرفت سنجی (اپیستومولوژی) و هستی شناسی (اُنتولوژی) جایگاهی مهم و بحث انگیز داشته و ذهن و زبان بسیاری از اهل تحقیق و معرفت را به خود مشغول داشته است. بر همین اساس، برآنیم این ...

چکیده: تمامی فیلسوفان به دنبال این بوده اند که حقیقت به چه معنا است اینکه حقیقت در زندگی چه طور معنا می شود هایدگر به فیلسوفان بعد از سقراط انتقاد کرده است . زیرا که آنها حقیقت را انطباق ذهن و عین می دانستند در حالیکه هایدگر حقیقت را دازاین می داند حقیقت را گشودگی و آشکارگی می داند او معتقد است که دازاین آشکار است ظهور دارد و وجودش ناپوشیده می باشد. حقیقت بودن دازاین معنا ندارد دازاین در حقی...

با توجه به اهمیت انسان شناسی در حکمت متعالیه صدرالمتألهین، نویسنده کوشیده است با توجه به مبانی فلسفی او را در هستی شناسی و معرفت شناسی حقیقت انسان از حیث جسم و جان یا روح و بدن معرفی کرده و تعامل نفس و بدن را از جهت هستی شناختی، یعنی پیمودن مراتب وجود و از حیث معرفت شناختی، یعنی جایگاه نفس و قوای حسی در معرفت و تأثیر معرفت بر نفس بررسی کند.حاصل این بررسی تعیین نقش معرفت در تکامل نفس و رسیدن به ...

پراگماتیسم،به مثابه یک نظریه ی فلسفی و روش دستیابی به حقیقت،دیدگاه تقریبا ًجدیدی است که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی در آمریکا رواج پیدا کرد. پراگماتیسم بر این اصل استوار است که درباره ی هر نظریه یا آموزه ای بایدبرپایه ی نتایجی که ازآن به دست می آید،داوری کرد. به نظرپراگماتیست ها،اگرعقیده ای به نتیجه ی خوب وکار آمدبرای انسان بیانجامد،بایدآن راحقیقی قلمدادکرد. ...

انسان جستجوگر همواره به‌دنبال ناشناخته‌ها وکشف رموز وامور پنهانی است. در این میان، آنچه از همه مرموزتر به‌نظر می‌رسد،گستره وجودی و قابلیت‌های انسان است. ازنظر عرفا، جهان دائماً نوشونده و دارای حقیقت واحد و متحد با انسان است؛ زیرا او تنها مخلوقی ‌است که به‌دلیل آفرینش خاصخودمی‌تواند احاطه دانشی و کنشی بر عالم هستی داشته باشد.در این علم، محاط و محیط دارای وحدت وجودی و ارتباط تنگاتنگی هستند. با وجو...

پراگماتیسم را شاید بتوان یکی از کاربردی ترین مکاتب فلسفی قرن نوزدهم و حتی مکاتب پیش از آن دانست. این مکتب با تغییر زمینه ی فلسفه از متافیزیک و مطلق گرایی از سویی و نفی برخی جنبه های مکاتب عقل گرا و طبیعت گرای محض از سوی دیگر، به جایگاهی میانه دست یافته و انسان را به عنوان عامل شناخت حقیقت به تجربه و تفکر دعوت می کند. این پایان نامه سعی دارد با بررسی زمینه های اصلی ارزش شناسی، معرفت شناسی، ج...

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی و در بستر اندیشه­ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی به واژگان و زبان، مسائل سنتی فلسفه را تحلیل و نقد کند. بر اساس خوانش وی از تاریخ فلسفه، مسأله­ ی حقیقت، به‌عنوان ژانر اصلی تاریخ فلسفه، به مثابه مطابقت میان باورها در اذهان­مان و فکت­ها در بیرون تعبیر شده است. وظیفه ­ی فیلسوفان این بود که با ارائه ­ی بهترین استدلال­ها و ارائه ­ی یک روش دقیق و یک زبان ...