ملاّصدرا یکی از فیلسوفان بزرگ عصر صفوی است که صوفیان و دانشمندان صاحب‌قدرت این روزگار را در قالب آثار مختلف خود توصیف، ترسیم و نقد می‌کند. وی مانند بسیاری از حکما و فلاسفة شیعه در این دوره، مشربی ذوقی و صوفیانه اتّخاذ می‌نماید و در مقام دفاع از تصوّف و ردّ و انکار تشرّع خشک ظاهری و فقهای منسوب به حکومت برمی‌آید و با تلفیق و ترکیب متناسبی از براهین عقلی و کشف و شهودهای عرفانی موجد حکمت صدرایی و عرفان...

تفسمیر بالرأی را به ذوقی و غیر ذوقی تقسیم می کنند. در تفسیر بالرأی ذوقی، مفسر بدون در نظرگرفتن علوم مقدماتی و شرایط و مراحل لازم، قرآن را تفسیر میکند که این عمل مورر نهی واقع شده است. اما در تفسیر بالرأی غیر ذوقی، تفسیر مبتنی بر لحاظ علوم مقدماتی مورد نیاز و شرایط و مراحل لازم است و مفسر از اندیشه خود به عنوان جزئی از عوامل موثر در تفسیر استفاده می کند.

سیری در تألیفات و آثار شیخ شهاب‌الدین سهروردی معروف به «شیخ اشراق» جامعیت او را در دو حکمت «استدلالی» و «کشفی و ذوقی» نمایان می‌سازد، هم‌چنین تنوع و برخورداری آثارش را از تحرک و پویایی آشکار می‌کند، آثار سهروردی به سبک‌های متفاوت مشایی، عرفانی و اشراقی نوشته شده است. رسائل رمزی او دسته مهم و ارزش‌مندی از تألیفاتش است که راه سالکان و موانع آن‌ها و اهداف سالکان را مشخص می‌سازد رسائلی مانند عقل سر...

وحدت وجود یکی از مهم ترین مدعیات عرفاست که همواره با بحث ها و چالش های فراوانی همراه بوده است. در میان نظام های فلسفی در جهان اسلام، ملاصدرا، که توجه خاصی به آرای عرفانی داشت، بر این باور بود که اولین کسی است که توانسته وحدت وجود را تبیین فلسفی کند. اما بعدها در شرح مراد ملاصدرا اختلافاتی پدید آمد؛ در اینکه وی توانسته بود وحدت تشکیکی وجود را اثبات کند، بحثی نبود، اما بحث بر سر این بود که آیا وح...

شیخ اشراق دارای رساله‌های مستقلی در زمینة دعا و نیایش است. همچنین در لا به لای آثار فلسفی وی مناجات‌هایی ذکر شده‌اند که در مجموع می‌توان آنها را به دو دستة نیایش (دعا و صلوات) و ستایش (تسبیح و تقدیس و سلام) تقسیم نمود. در این مقاله با بررسی انواع مناجات‌های بکار رفته در آثار شیخ اشراق علت توجه یک فیلسوف به دعا و نیایش مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور به توصیه‌های شیخ اشراق نسبت به خواندن د...