این مقاله به بررسی کارکرد اصلی مهم در تحلیل گفتگو می پردازد که به فیلسوف معاصر پل گرایس تعلق دارد. او معتقد است مکالمة میان افراد، علاوه بر رد و بدل کردن اطلاعات، بر پایة همکاری میان آنها است و در همین راستا اصلی به نام «اصل همکاری» را مطرح می کند که شامل قواعدی دربارة زیربافت متون است. از آنجا که اصل همکاری گرایس در رابطه با گفت وگو مطرح شده، می توان آن را در تحلیل متون نمایشی به کار برد. در ا...

تجربه زمان مثل هرچیز دیگری در جهان می تواند در هر متنی نمود پیدا کند. عنصر زمان، عنصر سازه ای متن به شمار می آید. مختصه روایت به این است که در آن، زمان مؤلفه اصلی ابزار بازنمایی (زبان) و شی ء بازنموده به شمار می آید. بنابراین، زمان در پرتو روابط گاهشماری میان داستان و سخن بازنموننده آن معنا می یابد. با تحلیل زمان داستان و زمان سخن بازنموننده آن، نشان داده می شود که در هر چهار نمایشنامه مورد برر...

ارسطو درباره فن شعر، انواع آن و اهدافی که از هر یک انتظار می­رود سخنانی دقیق ابراز کرده است که امروزه علیرغم باورهای متنوع و متفاوت در این قلمرو، هم­چنان از اهمیت و ارزشی والا برخوردار است. یکی از مباحثی که او با تکیه و تمرکز بسیار بدان پرداخته است، مقوله تراژدی است. در نگاه او تراژدی در فضایی سرشار از هم­دردی و هراس که حاصلش پالایش از احساسات منفی و تزکیه نفس است بانجام می­رسد. در این مقاله در...

بن‌مایه‌های راهبرد هرمنوتیکی گادامر متأثر از فلسفه یونان و به‌ویژه دیالوگ و گفتگوهای افلاطونی است. اما درحالی‌که به عقیدۀ افلاطون، حقیقت از راه روش و آن هم از طریق دیالکتیک قابل حصول است، به عقیدۀ گادامر حقیقت با اینکه از راه دیالکتیک حاصل می‌شود از راه روش به‌دست نمی‌آید. در این مقاله تلاش خواهیم کرد تا از رهگذر اندیشه هرمنوتیکی گادامر به تأثیرپذیری وی از اندیشه افلاطون و نقاط اشتراک و افتراق ...

تلاش اصلی این مقاله، بررسی نحوه ی بازنمایی نقش های جنسیتی و چگونگی بهره گیری از رمزگان های اجتماعی و فنی در نمایش زن و مرد در قالب نقش های خانوادگی و اجتماعی است. برای نیل به این مقصود، از میان سریال های پربیننده ی سال 1387، دو سریال «ترانه ی مادری» و «مرگ تدریجی یک رویا» را با استفاده از روش نشانه شناسی مورد بررسی قرار دادیم. نتایج به دست آمده نشان می دهد که تغییرات زاویه دوربین، نوع نما و نور...

چکیده عمق میدان در سینمای ایران کارکردهای فراوانی داشته است اما تا کنون کمتر پژوهشی را می توان یافت که به چگونگی مواجه ی فیلمسازان ایرانی با عمق میدان پرداخته باشد. این پژوهش تلاش میک ند تا با نگرشی تحلیلی-توصیفی به چگونگی برخورد کارگردان های ایرانی با سطوح متفاوت تصویر در دهه ی 80 بپردازد. در گام نخست شش فیلم از سینمای ایران به عنوان جامعه ی آماری انتخاب شده است: شب های روشن )فرزاد مؤتمن، 1381...

چکیده : علی حاتمی یکی از تاثیرگذارترین شخصیت های سینمای ایران است که روایت های هنری وگفتگوهای منحصر به فرد دارد. ردپای گفتگوهای فیلم های وی را باید در حوزه ی ادبیات جستجو کرد. از تاریخ بیهقی گرفته تا نثر دوره ی قاجار، از شاهنامه تا اشعار مشروطه خواهان، از اقتباس داستان های مثنوی تا کنایه و ضرب المثل و اشعار و ترانه های جاری در ادبیات فولکلوریک، همه وهمه به خوبی در تمامی آثار او مشهود است. ردیا...

یکی از کارکردهای اصلی تئاتر، جنبهی سرگرم کنندگی آن است. در سیرک، به شکل سنتی و عامیانهی خود، جنبهی سرگرم کنندگی اصلی بنیادین است. اما در تحولات اجرایی سیرک مدرن، علاوه بر استفادهی حداکثری از امکانات متداول و متعارف؛ بکارگیری فناوری جدید در خلق صحنههای بدیع و خارقالعاده، تلاش بر این است تا با استفاده از تکنیکهای تئاتری، مخاطب را بیش از پیش با خود همراه کند. نمونهی بارز این کاربرد را میتوان در سی...

چکیدهروایت شناسی و به ویژه مقولۀ زمان در روایت از دانش های جدید نقد ادبی و روایی در چند دهه اخیر است. ژرار ژنت فرانسوی موفّق ترین نظریه پرداز زمان روایی است که نظریۀ خویش را در سه قالب «نظم، تداوم و بسامد» مطرح کرده است. هم چنین ژولیوا کریستوا نیز بر این عقیده است که می توان زمان داستان های روایی را با تحلیل زمان روایی و زمان متن مورد بحث به دو گونه زمانمندی یادواره ای و خطی تقسیم کرد. در واقع ز...

دیالوگ‌های افلاطون همواره در حوزه فلسفه بستر مطالعه و بررسی بوده‌، اما در حوزه درام، کمتر توجهی به ویژگی‌های دراماتیک این دیالوگ‌ها شده‌است. به‌ویژه آنکه افلاطون از مخالفان هنرهای محاکاتی به‌ویژه تئاتر و درام بوده، و همین امر موجب تفوق عنصر روایت در آثار او شده بود. ازاین‌رو می‌توان دیالوگ‌های او را با معیارهای درام‌های روایی بررسی کرد. درام‌های روایی در دوره مدرن در اروپا رونق یافت و تحت عنوان...