ایده‏پردازی و سیاست‏گذاری در خصوص منبع و شیوه برقراری امنیت و تأمین آن، از جمله عناصر هر نظریه امنیتی و یا راهبرد امنیت ملی است و راهبرد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست.مقاله حاضر در این چارچوب، به درک منابع و شیوه‏های تأمین امنیت در اندیشه امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب و جمهوری اسلامی ایران می‏پردازد و سعی در تبیین رویکرد ایشان در این حوزه دارد. بر...

این مقاله به‌دنبال بسط و توسعه روش­شناسی مطالعات حوزه امنیت است. پژوهش حاضر از نظر هدف تحقیق، توسعه­ای و از لحاظ ماهیت از دسته پژوهش­های اکتشافی است. روش جمع­آوری داده­ها، میدانی و ابزار آن مصاحبه با خبرگان بوده است.     با استفاده از روش تحقیق کیفی و به‌منظور کشف موضوع، مصاحبه­های هدفمند با بیست نفر از خبرگان و آگاهان کلیدی، به روش نمونه­گیری گلوله برفی انجام و سپس با به‌کارگیری راهبرد دلفی و ...

مهم ترین تحول راهبردی در منطقه ی خاورمیانه شکل گیری مصادیق انتقال و تمرکز استراتژیک امریکا از خاور میانه به آسیا پاسفیک است.حوزه آسیا پاسفیک با برخوداری از نقش مهم و رو به رشد در معادلات و رقابت های جهانی به یکی از مهم ترین مراکز ثقل استراتژیک جهان تبدیل شده است . این منطقه بر مبنای ویژگی های اقتصادی، سیاسی ، و امنیتی آن ، محل تلاقی سیاست قدرت های بزرگی چون ایالات متحده و چین می باشد. بر این مب...

تحولات راهبردی در منطقه خلیج فارس؛ رویکردی سیاسی- امنیتی دکتر احمد جالینوسی* چکیده: بعد از پایان دوران صلح بریتانیایی و شروع عصر صلح آمریکایی، ایالات متحده نقش اساسی و مهمی در ساختار امنیتی خلیج فارس و ادارۀ ترتیبات آن به عهده گرفت و همچنان تلاش کرده پس از جنگ اول و دوم خلیج فارس، نفوذ و حضورش را تقویت کند؛ به ویژه اینکه در جریان اشغال کویت توسط عراق، کویت به عنوان یک عضو شورای همکاری خلیج فارس...

با پایان یافتن رقابت ژئوراهبردی واشنگتن و مسکو در بسیاری از مناطق جهان بعد از جنگ سرد، چنین به‌نظر میرسد که در حوزه آسیای مرکزی و قفقاز این رقابت‌‌‌ها تازه آغاز شده است. رقابت میان قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای‌ با هدف کسب برتری‌های ژئوپلیتیک، توانایی شکل‌دهی به ساختارهای امنیتی، تسلط بر منابع انرژی و توسعه حوزه نفوذ است. مقاله پیش‌رو با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی منافع و الگوهای رفتاری ق...

با وجود اینکه مطالعات امنیتی در ایران، طی دوران کوتاه شکل‏گیری و حیات خود، فراز و نشیب‏های بسیاری را تجربه کرده و هنوز هم ضرورت‏های توسعه کمّی و کیفی این حوزه غیرقابل انکار است، اما به هرحال، مطالعات امنیتی در ایران، در شرایط کنونی، به مرحله‏ای از تکوین رسیده که ضرورت توجه به مطالعات امنیتی ایرانی به عنوان رویکرد بومی را اجتناب‏ناپذیر ساخته و تلاش‏های مختلفی را برای دست‏یابی به این مهم دامن زده ...

چکیده غالباً در مطالعات روابط بین­الملل، امنیت کنش­گران به­خصوص در عرصه منطقه­ای به­عنوان یکی از اصول مسلم در سیاست­خارجی کشورها انگاشته می­شود؛ به­ویژه آنکه مسائل سیاسی- امنیتی بعد از تحولات بیداری اسلامی در منطقه، نوعی بهم پیوستگی در میان بازیگران منطقه به­وجود آورده است که این مسئله بر تشدید دغدغه­های امنیتی در خاورمیانه افزود. به­همین دلیل، امروزه بازیگران منطقه­ای در خاورمیانه که دارای منا...

به‌رغم گذشت بیش از هشت سال از سقوط طالبان در افغانستان از طرف ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا نه‌تنها مشکلات این کشور کاهش پیدا نکرده، بلکه بدان افزوده نیز شده است. مسائل امنیتی مرتبط از قبیل گسترش فقر، افزایش قاچاق مواد مخدر و رشد افراط‌‌گرایی هنچنان گستره وسیع دارد. این عوامل باعث شده‌اند تا دولت اوباما اقدام به طراحی راهبردی جدید برای مقابله با معضلات موجود و بازبینی عملکرد دولت سابق آمریک...

در این مقاله، به ترتیبات و الگوهای امنیتی در خلیج ‏فارس، از آغاز شکل‏گیری این مجموعه امنیتی و اضلاع سه‏گانه آن توجه شده و ضمن اشاره به ناکافی‏بودن نظریه‏های وابستگی و امپریالیسم برای توضیح این ترتیبات، ضرورت توجه به دوآلیسم برخاسته از الهامات واقع‏گرایی و لیبرالیسم مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا نویسنده به رویکرد دو قدرت مداخله‏گر انگلیس و آمریکا در تنظیم ترتیبات امنیتی خلیج ‏فارس پردا...

ارایه تعاریف جدید از مفاهیم امنیتی همچون امنیت دریایی، امنیت انرژی، مبارزه با تروریسم، حفظ محیط زیست، مبارزه با سلاح های کشتار جمعی، دفاع موشکی و... رویکردهای جدید نهادهای بین المللی و منطقه ای به این مقولات و به تبع آن ارایه تعاریف جدید از ماموریت ها و حوزه اقدام آن ها شرایطی را ایجاد کرده که کشورهای مناطق استراتژیک ازجمله حوزه خلیج فارس باید در پی راهبرد و راهکارهای مناسب دراین زمینه باشند. د...