می دانیم از میان شاخصه های رشتهٔ علمی، قدما بیشتر به «موضوع» و متأخران به «روش» توجه دارند. در این میان، کتاب روش شناسی علم کلام با تلفیقی از خوانش اصولی و برخی آرای تفکیکیان، عهده دار بیان اصول استنباط و دفاع از عقاید در قالبی نو است. این اثر، که در قالب سه بخش سامان یافته، می کوشد فضای جدیدی برای علاقه مندان به مباحث کلامی بگشاید؛ اما در عین بی رقیب بودن، به لحاظ مقاصد مؤلف محترم، از حیث محتوا...

موضوع این مقاله پاسخ گویی به این سؤال اساسی است که چرا جامعة روان شناسی و تعلیم و تربیت ایران به اندیشه های نو در روش شناسی تحقیق نیاز دارد. برای پاسخ به این سؤال، نویسنده از برخی نتایج پژوهش خود در مورد بررسی «روش شناسی پژوهش در روان شناسی و علوم تربیتی در ایران»، با هدف آزمون چندین فرضیه از جمله این که «متون و منابعی که در کلاس های درسی دانشگاهی روش تحقیق در روا ن شناسی و علوم تربیتی مورد است...

در تضاد نشان داده شده میان سبک غربی پژوهش سیاسی و جایگزین اسلامی آن در این جا، نه تنها به روشن‏سازی کاستی‏های ذاتی اولی کمک می‏کند؛ بلکه مهم‏تر از آن، مجموعه خاصی از ویژگی‏های ذاتی دومی را برجسته می‏سازد. تصویری که ظهور یافته، آن است که روش‏شناسی و معرفت‏شناسی علم سیاست غربی، به عنوان آخرین دست آورد، پیرامون قدرت ظاهرا نامحدود علوم طبیعی بنا شده است. طبیعت ذهنی و ایدئولوژیک علم سیاست از ناحیه چ...

این مقاله با هدف پیشبرد ادبیات بحث علم دینی، به ویژه در زمینۀ روش شناسی علم دینی و با بهره گیری از روش تحلیل عقلی به معرفی روشی تلفیقی می پردازد که بر استفاده از ظرفیت های اجتهاد (روش تخصصی فهم و تفسیر متون دینی) و روش های علوم اجتماعی در جهت افزایش تعامل میان آنها در مقام نظریه پردازی استوار است. نتیجۀ این تحقیق، ارائه روشی شش مرحله ای برای نظریه سازی دینی در علوم اجتماعی است که دو راهبرد استق...

با نزول وحی بر رسول گرامی اسلام (ص)، تمامی علوم به بحث و بررسی در ابعاد گوناگون آن پرداختند تا از ابعاد مختلف و در حد توان بشر، کلام الهی را مورد شناسایی قرار دهد. علم بلاغت که شامل معانی، بیان و بدیع می شود به دلیل غایت و هدفی که دارد (معرفت قرآن کریم) از اشرف علوم به حساب می آید. علم معانی، علمی است که متکلم را قادر می سازد تا آنچه در ذهن می پروراند به مخاطب القاء نماید. زیبایی های قرآن کریم ...

نظریه و گرایش علمی مدنی فارابی، با توجه به برخورد بنیادین، فراگیر، نظام مند و غایی در عرصه عین یا پدیده مدنی، ذهن یا تعقل مدنی و علم یا یافته های مدنی و حتی عمل یا روابط و رفتار مدنی، ظرفیت بالایی برای باز سازی دوران جدید و پیش روی دارد و کارآیی روزافزونی می یابد. این نظریه با رویکردی مستقل و معتدل، قابلیت والایی برای ورود به چالش علمی سیاسی، اجتماعی معاصر و پاسخ گویی به نیازهای علمی و عملی حاض...

تمایز پوزیتیویستی علم و فلسفه: تمایز فلسفه سیاسی و علم سیاست، بر اساس تعریف آگوست کنت از معرفت علمی که آن را معرفتی اثباتی و آزمون پذیر می داند، تمایزی روش شناختی است. تعریفی پوزیتیویستی و اثباتی از علم خصوصآ نسبت به موضوعات اجتماعی و سیاسی، پدیده ای نوظهور است که در مقطعی خاصی از دوران مدرن یعنی قرن نوزدهم بروز می یابد و پس از گذشت یک سده نیز گرفتار تزلزل و تردید می شود.کنت براساس تعریفی که از...

هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین ماهیت، ابعاد و مؤلفه های علم تربیت دینی است تا بتواند سهمی در افزایش دانشهای بنیادین در این حوزۀ معرفتی داشته باشد. روش: این پژوهش از نوع بنیادی- کاربردی و روش مطالعۀ توصیفی- تحلیلی از نوع (اسنادی) است. یافته ها: در این پژوهش مراد از علم تربیت دینی؛ علم تجربی یا انسانی است که از جهت گیری الهی برخوردار باشد و در راستای اهداف و انگیزه های دینی قرار گیرد. با این تعریف از...

هدف: هدف از نگارش این مقاله، بررسی جامعه شناس بودن یا نبودن ابن خلدون است که علاوه بر روشن کردن یک حقیقت تاریخی، از حیث چیستی علم و روش دستیابی به آن، اسلوب درستی را برای قضاوت در مورد اینگونه مسائل به دست می دهد که از این منظر هم حائز اهمیت است. روش: در این تحقیق با رجوع به نظریات روش شناختی دورکیم، چارچوب مفهومی در تبیین نظری سؤال تحقیق ارائه شده است. ملاکها و معیارهای جامعه شناس بودن (موضوع،...