مولانا محمدبن یحیی سیبک نیشابوری ، ازشاعران و نویسندگان قرن نهم هجری است، وی کتاب «حُسن و دل» را به سال 840 هـ ق ، ساخته است. حُسن و دل داستانی است غنایی که به زبان سمبولیک وبا نثری مسجع نوشته شده و دارای تازگی ها و لطایف ویژه ای است.چنان که از متن داستان برمی آید انگیزه ی این تصنیف، نمایش ِتلاشی است پُرحادثه برای دستیابی به « آب حیات» که نویسنده پس از عرض تأویلاتی بسیار و در مسیر این تلاش ها آدمی ...

چکیده تحقیق حاضر به بررسی و تحلیل سه نمونه ی شاخصِ داستان کوتاه مدرن ایرانی، دهه ی1380 می پردازد و نظام روایی در رویکرد نشانه - معنا شناختی نوین را در تحلیل متون در نظر دارد. در این تحقیق بعد از ارائه ی پیکره ی آن، که شامل سئوالات و فرضیه ها است، به تعاریف و توضیحاتی از نظر زبان شناسان از جمله، پیرس، گرمس، پراپ، بارت و تولان پرداخته می شود و سپس پیشینه ای از روایت شناسی در ایران ارائه می گردد. ...

نگاه روایت­شناسانه، با تأکید بر ساختار روایت می­کوشد با عبور از رویه یا سطح و ساختار متن، به لایه­های درونی آن دست یابد. در حقیقت، نویسنده با ایجاد نوع خاص روایت و راوی در داستان خود، سلسله­ای زنجیروار از «نویسنده، پیام و گیرنده» را به کار می­گیرد. در این پژوهش، تلاش شده است تا به روش توصیفی - تحلیلی، از یک سو با استفاده از فرضیه مدل کنشی گریماس، ارتباط میان شخصیّت­های داستانی و از سوی دیگر به ی...

جلال آل احمد (1302- 1348 ه.ش) نویسنده ای متعهّد، آرمانگرا و عملگراست که داستان نویسی را با نگارش داستان های کوتاه از سال 1323 شروع کرد و تا پایان عمر ادامه داد. آنچه در داستان های آل احمد چشمگیر به نظر می رسد شیوه های حضور نویسنده در این آثار است که گاه شکل مداخله گرانه به خود می گیرد و گاه نیز این حضور به صورت غیرمستقیم است و در هر حال برآمده از نگرش خاص نویسنده و الزاماتی است که این نگرش بر دا...

بررسی و تحلیل آثار داستانی این حوزه می تواند زمینه ای فراهم آورد تا نویسندگان بهتر با ویژگی های برجسته و کاستی های آثار خود آشنا شوند. گفتنی است از شش رمان یاد شده سه رمان مربوط به وقایع انقلاب اسلامی و سه رمان در پیوند با وقایع جنگ تحمیلی است. این رساله، شامل شش فصل است: فصل اوّل آن، مقدمه، طرح مسأله، اهداف پژوهش، پرسش های پژوهش، روش پژوهش و پیشینه ی پژوهش است. فصل دوّم، شامل نگاهی کوتاه به عن...

رساله ی پیش رو به تحلیل و بررسی عناصر داستان در رمان «شرق المتوسط» اثر عبدالرحمن منیف می پردازد.عبدالرحمن منیف یکی از برجسته ترین رمان نویسان ادبیات عربی است.او در رمان هایش و از جمله در «شرق المتوسط» در پی آن است تا به رسالت خویش به عنوان اندیشمندی که از دردها و رنج های مردم جامعه ی خویش آگاه است عمل کند و برای رسیدن به این هدف ناگزیر «کلمه» را حداقل در شرایطی که در آن می زیست بهترین اسلحه می ...

در این مقاله، سعی شده است که عناصر داستانی قصّه­ی شیر و نخچیران در دفتر اول مثنوی بررسی شود. همچنین، مقایسه ای بین این داستان در مثنوی با اصل آن در کلیله و دمنه انجام بگیرد. این تحقیق نشان می دهد که هر چند مولانا قصّه را از منبع دیگری در مثنوی آورده است، اما او یک مقلّد صرف نیست؛ بلکه عناصری به این قصّه افزوده است که نه تنها آن را زیباتر کرده، بلکه با به کار بردن این عناصر در قصّه، آن را به داستان ه...

جلال آل احمد نویسنده دورانی است که روشنفکران و نویسندگان از نتایج حاصل از کودتای بیست و هشت مرداد هزارو سیصدو سی و دو دچار یاس و شکست شده بودند. آنچه داستان های این نویسنده متعهد را حائز اهمیت می کند، تلاش های او برای غلبه بر چنین فضایی است. او دارای قلم و سبکی منحصر به خود می باشد. در این پژوهش به بررسی سبک شناسانه ی ساختار روایت در داستان های کوتاه او پرداخته شد. با انتخاب عناصری از داستان که...

ساختگرایی در زمینه داستان بیشتر به بررسی عنصر روایت می‌پردازد. روایت‌شناس ساختگرا درصدد تدوین ساختار منسجم و واحدی از حوزه‌های گوناگون داستان است. نوشته حاضر، مطابق برخی نظریات ساختگرایی ـ که در متن آمده است ـ به بررسی ساختار قصه امیرارسلان، آخرین بازمانده مهم نسل قصه‌های بلند عامیانه فارسی می‌پردازد. با توجه به دیدگاه ژرار ژنت، ساختار قصه امیرارسلان در دو سطح «روایتگری» و «روایت» جای بررسی دار...

یکی ازشاهکارهای ادبیّات فارسی هندوستان دردورۀ جهانگیر- پادشاه مغول- داستان «عصمت نامه» یا «مینا و لورک» اثر عبدالحمید کلانوری است. تبیین چگونگی و تحلیل ساختار عناصر داستانی در این منظومه، از پرسش های محوری پژوهش حاضر است. در این مقاله که با روش توصیفی و تحلیل محتوا به انجام رسید ضمن ارائۀ تعاریف روشن و جامع از عناصر تشکیل دهندۀ ساختار داستان چون پیرنگ و اجزای آن، شخصیّت پردازی، درون مایه، زاویه د...