چکیده«نخودی» از افسانه های معروف سحر و جادو ایرانی است که ده ها روایت آن در مناطق مختلف وجود دارد. در این قصّه، موجودی نیمه و کوچک با کمک حیوانات وحشی موفق می شود حق خود را از شاه بگیرد. جز روایت های ایرانی، ده ها روایت در ادبیات کودک جهان از این داستان دیده می شود و معادل تیپ 700 و 715 جهانی آرنه تامسون است. تمام روایت ها آغازی واحد دارند که تولد قهرمان است و با کنش های متفاوت ادامه می یابند. د...

«رئالیسم جادویی» از شیوه‌های جدید داستان‌نویسی است که در آن نویسنده از شاخصه‌هایی همچون «سحر و جادو» و «وهم و خیال» در بستر «واقعیت»، چنان ماهرانه استفاده می‌کند که شخصیت‌ها و رخدادهای داستان برای خوانندگان کاملاً طبیعی و باورپذیر می‌نماید. «غلامحسین ساعدی» و «نجیب محفوظ» از جمله پیشگامان این سبک داستان‌نویسی در ادبیات داستانی فارسی و عربی به شمار می­روند. رمان­های «عزاداران بیل» ساعدی و «شبهای ...

چکیده ندارد.

روییدنی ها همواره سهم بزرگی در ابعاد گوناگون حیات بشری داشته اند؛که از جمله ی آن ها تجلّی تصاویر نباتی در ادبیات ملل بوده است. از آن جا که ادبیات فارسی نیز از این تأثیر به دور نمانده است در این پژوهش به بررسی جایگاه روییدنی ها در یکی از بزرگ ترین آثار ادب فارسی،شاهنامه ی فردوسی،پرداخته ایم. این پژوهش در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اوّل به کلّیاتی درباره ی پژوهش اختصاص یافته است. فصل دوم؛ مقدمات ن...

پیروان دین زرتشت از گذشته های دور در تفسیر و ترجمه متون دینی همّت گماشته اند. بخش هایی از این تلاش که امروزه در دسترس است، ترجمه و تفسیری به زبان پهلوی از اوستاست که زند نامیده می شود. متن زند گرچه تقریباً ترجمه واژه به واژه از اوستا ارائه می دهد، ولی گاه برداشت شخصی و تفسیرموبدان را نیز نشان می دهد. آنچه به عنوان تفسیر برآن افزوده شده، خالی از ابهام نیست وگاه حتّی فهم آن ناممکن می شود. از آنجا که...

بیماری و مرگ و میر بر اثر بیماری های واگیردار و ناشناخته یکی از واقعیت های اجتماعی دوره قاجار محسوب می شود. ادراک ابتدایی انسان پیشامدرن از بدن و زمینه های زیستی ابتلا به بیماری ها ریشه در باورهای عامیانه مردمان و منعکس کننده بخشی ساختار اجتماعی و فرهنگی جامعه آن روز بود. مقاله حاضر به بررسی باورهای عامیانه و کنش های متعاقب آن در مواجهه با بیماری ها بعنوان واقعیت اجتماعی پرداخته و درصدد پاسخ گو...

پژوهش انجام شده به بررسی سحر و جادو تحت عناوینی می پردازد که به بیان آنها به صورت خلاصه اشاره می کنیم بحث مقوله ی سحر به لحاظ لغوی اصطلاحی همچنین واقعیت داشتن آن را آوردیم و نیز برای درک بهتر این مسئله لازم به نظر می آمد که معجزه و تفاوت آن با سحر مورد توجه قرار گیرد علاوه بر این نگاهی گذرا به سحر و جادو در عصر حاضر داشته بیان حرمت سحر از منظر قرآن و روایات و در نتیجه به اثبات رسیدن عدم مشروعیت...

اساساً عنصر خیال در تار و پود ادبیات بافته شده است و ادبیات نمایشی به دلیل خاستگاه آیینی که دارد به این خیالات و خرق عادات زندگی می بخشد. ادبیات در ایران پر است از مضامین جادویی و خرق عادت. به طور مثال هزار و یک شب که ریشه ای هندو-ایرانی دارد و شاهنامه فردوسی که تاریخ منظوم ایران باستان است در جای جای خود از عنصر جادو و جادوگری بهره گرفته است. جادو در اساطیر، باورهای اعتقادی و فرهنگ ما تنیده شده...

سیر تحول مفهوم حرز در فرهنگ اسلامی :از انواع ادبیات دعایی جهان اسلام خاصه عالم تشیع، دعاهای حرز هستند. مطالع? این متون خواه از جهت بازشناسی تاریخ ادب دعایی، و خواه از جهت درک تحولات کلان تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، و خواه به منظور دست یابی به ابزاری مفهومی برای تاریخ گذاری روایات تاریخی کهن، شایان توجه است. نخستین گام در این مسیر به دست آوردن درکی واضح از مفهوم «حرز» است. این مطالعه در صدد است ا...

برخی آثار باستانی، حامل ارزش ها و پیام های نهادینه ایست که بر اساس باورها و اعتقادات بشر کهن، در قالب آثار هنری و در تار و پود نقش های آن ها، تجسم یافته اند و برای درک معنایی این نقوش کهن، نیاز به شناخت مؤلفه های نمادینی است که زمانی، چون زبان کلامی، معنایی مشخص در فرهنگ های کهن داشتند و به نوعی بازنمودی از باورهای اسطوره ای بودند. در این راستا آیکونولوژی می کوشد تا مؤلفه های نمادین را که به صو...