طبیعت در فرهنگ و هنر و به ویژه نگارگری ایرانی نقش و جایگاه مهمّی دارد. به همین دلیل، این پژوهش با مطالعه منابع مکتوب و تاریخی، به تحلیل و بررسی جایگاه و چگونگی تغییر سیر زیبایی شناختی طبیعت، به منزله یکی از ارکان نگاره های ایرانی در مکتب اصفهان می پردازد. پیش فرض این پژوهش نیز این بوده است که طبیعت در تک نگاره های مکتب اصفهان، تا حدّ زیادی کارکرد سابق خود را ازدست می دهد و در بسیاری از نگاره ها ا...

این نوشته پس از اشاره ای که به نقوش و نمادهای نو یافته تیمره و مضامین این نقوش دارد، می کوشد به پرسش های بسیاری که در ذهن بیننده این نقوش یا خوانندگان چنین گزارش های برانگیخته می شود، پردازد. در کل، آدم از چه زمانی و برای چه و چگونه به هنرورزی ، از جمله نقاشی و کنده کاری روی سنگ پرداخته است؟ نگارگران نقوش صخرهای تیمره چه کسانی بوده اند؟ آیا این تصور غالب که این نقوش کار چوپانان ، کاروانیان، رهگ...

نگارگران تحت تأثیر فرهنگ و طبقه مسلط اجتماعی یعنی اهل فتی، نگاره‌هایی خلق کرده‌اند همچون دو نگاره هارون الرشید در حمام اثر بهزاد و هنرمند گمنام از مکتب مشهد. هدف این پژوهش تحلیل اصول اهل فتی در دو نگاره یادشده است. جمع‌آوری داده‌ها با روش کتابخانه‌ای و روش تحقیق تحلیل جامعه‌شناسی است. یافته‌ها گویاست که نگارگر با نگاه خاصی که در جامعه جاری بوده، اشاره‌ای نمادین به اهل جوانمردی و آئین تشرف داشته...

عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، و مذهبی دوران صفوی بر حضور زنان در جامعه تأثیرگذار بود. در ساختارهای جدید، نقش زنان بر اساس جایگاه اجتماعی آن ها شکل می گرفت. همچنین، با برپایی آرامش، کودکان در جوار مادرانشان، از امنیت و آموزش و پرورش بهتری برخوردار شدند. این عوامل نگارگران را به ترسیم بیشتر تصویر زنان و کودکان در نگاره هایشان ترغیب کرد. هدف مقالۀ حاضر شناخت جایگاه اجتماعی زن و کودک در دورة شاه طه...

این مقاله با توجه به آثار مکتوب و تصویری باقی مانده از هنر ساسانی و سغدی که در زمان امپراتوری ساسانی در دوره هایی زیرمجموعه این پادشاهی بوده است ـ به بررسی تأثیرات هنر ساسانی بر دیوارنگاره های سغدی می پردازد؛ جامعه آماری مورد بررسی 3 نمونه از نقش -برجسته ها و نقاشی دیواری های ساسانی و 6 نمونه از نقاشی دیواری های سغدی می باشد. روش تحقیق، توصیف و تحلیل نگاره ها ست و هدف بازشناسی تأثیرات نگاره های...

نگاره معراج در «فالنامه تهماسبی» در عهد صفوی و با بیانی نمادین، به روایت‌ تصویریِ شیعی از این واقعه می‌پردازد. این نگاره، با ارائه تصویری متفاوت از معراج، برای اولین بار از آیکون ترکیبی «شیر و خورشید» برای نمایش پیامبر(ص) و امام علی(ع) بهره برده است. «آیکونولوژی» با اتخاذ رویکردی نظام‌مند، منطقی و چندوجهی، معانی نهفته در آثار هنری را تفسیر می‌‌کند. این پژوهش با همین رویکرد به تحلیل سه‌مرحله‌ای ج...

بسیاری از نگارگران به طور معمول، از فضاهای واقعی و عینی برای طراحی آثار خود استفاده کرده اند و متناسب با موضوع اثر، از فضاها و تزئینات معماری بهره برده اند . با توجه به تعداد زیاد این گونه نگاره ها ، در این مقاله سعی شده تا به بررسی و مطالعه برخی از نگاره های کمال الدین بهزاد در مکتب هرات و صفوی ، که در آنها تزئینات معماری اسلامی وجود دارد ، پرداخته شود. آیا بهزاد با دیدن آثار معماری معاصرش ، ف...

این مقاله تحلیلی نشانه شناختی و ساختارگرا بر نگاره "مرگ ضحاک" رقم سلطان محمد در شاهنامه طهماسبی است. با استفاده از منابع کتابخانه ای و روش تحلیل محتوا با کمک "الگوی کنشی گریماس"؛ یکی از ابزارهای مفید در شناسایی ساختار روایت؛ به بررسی انطباق این ساختار در نگاره پرداخته شده است؛ مطابق این الگو و بر مبنای محور همنشینی و تقلیل عناصر روایت به سه دسته زوج تقابلی، زمینه تحلیل نگاره بر اساس ساختار روا...

استفاده از نگاره گاما در تعیین سکانس‏های رسوبی در مخازن کربناته به سبب دامنه تغییرات کم این لاگ در این مخازن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه از نگاره گامای مربوط به سه چاه برای تعیین مرزهای واحدهای سکانسی سازندهای کنگان و دالان بالایی (پرمین- تریاس) در میدان گازی پارس جنوبی استفاده شده است. هر داده نگاره گاما از متوسط داده ها در کل چاه کسر گردید و سپس مقادیر به دست آمده با یکدیگر ج...