هدف این مقاله بررسی نگرش کانت دربارة سوژة استعلایی است و دست‌آورد مهم آن شرح و توضیح شاخصه‌های سوژة استعلایی بنابر ملاک‌های نقد عقل محض است. نگارنده نشان می‌دهد که سوژه، هیچ گاه از مقام سوژه‌ای خویش به ابژه بودن تنزل نمی‌یابد و پیوسته یک مفهوم تنظیمی محض و بسیط است و اصلی صوری و منطقی باقی می‌ماند. برجسته‌ترین نتیجه حاصل آمده این است که هویت سوژه چیزی نیست جز کنش ترکیب محتواهای متکثر شناختی بر ...

تحولات اجتماعی سال های اخیر در ایران، به تدریج، ابعاد متفاوتی به خود گرفته اند و نه تنها ارزش ها که رفتارهای افراد را مشمول تغییر قرار داده اند. یکی از این تغییرات در حوزة روابط جنسی پیش از ازدواج و در مناسبات با جنس مخالف روی داده است. نتایج تحقیقات متعدد نشان می دهد که روابط جنسی پیش از ازدواج، در سال های اخیر، میان جوانان افزایش یافته است. اما بیان «رشد» این روابط همة ماجرا نیست؛ چرا که افزا...

فوکو بر این باور است که انسان غربی در عصر مدرن تبدیل به سوژه منقاد شده است. وی برای یافتن سازوکارهای شکل گیری این سوژه منقاد به سراغ سه شیوه ابژه سازی می رود. بر طبق تحلیل فوکو، انسان ها از طریق سه شیوه ابژه سازی، تبدیل به سوژه منقاد می شوند. آنچه ما در این مقاله به آن می پردازیم، تنها دومین شیوه ابژه سازی انسان است که مربوط به کردارهای تقسیم گر می شود. ما قصد داریم نقش این کردارها را در چگونگی...

تأثیراتی که شعر پسامدرن ایران از مکاتب ادبی و فلسفی اواسط قرن بیستمِ غرب پذیرفته‌ نیازمند بررسی موشکافانه‌تر است. پژوهش حاضر، پسامدرنیسم را در شعر دهة هفتاد ایران و در راستای یکی از برجسته‌ترین جنبش‌های شعر پسامدرن آمریکا، «شعر زبان»، تحلیل می‌کند. هدف از این مقاله بررسی  دو مفهوم کلیدی در بوطیقای «شعر زبان» است که تأثیری انکارناپذیر بر شعرپردازی پسامدرن ایران داشته‌است:‌ »روایت» و «روزمره‌پرداز...

سوبژکتیویسم یکی از بنیادی ترین زیرساخت های فلسفه جدید است. در فلسفه جدید، جایگاه سوژه در منظومه معرفت بشری رنگ و بوی دیگری به خود می گیرد. سوژه در برخی نگرش های فلسفی جدید نه تنها معیار معرفت تلقی می شود بلکه شأن هستی بخشی نیز پیدا می کند. سوژه است که به غیر خود تعین می بخشد و موجودیت غیر سوژه مبتنی بر ابژه بودن آن برای سوژه می گردد. این نوشتار به تبیین جایگاه سوژه در منظومه معرفتی ویتگنشتاین م...

در این مقاله با مقایسه دو ویژگی به ظاهر متناقض در شخصیت های داستان پسامدرن، سعی در ریشه یابی این تناقض در وضعیت اجتماعی پسامدرن شده است. شخصیت های داستان پسامدرن، شخصیت هایی شورشی گری و طبق اصلاحات داستان نویسی «فضول» هستند. این شخصیت ها بر مقدرات خود و اثر، حاکم هستند و گاه مسیر داستان را برخلاف میل نویسنده رقم می زنند. این امر با ویژگی دیگر این شخصیت ها، یعنی بی هویتی و یا چند هویتی بودن آنان...

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از منظر مطالعات جامعه‏شناختی، زمینه‏های بسیار زیادی برای تحقیق و مطالعاه دارد. ابعاد جامعه‏شناختی جنگ تحمیلی به حدی گسترده و مهم است که نگاه ویژه‏ای را برای مطالعه این حوزه طلب می‏کند. در این مقاله، به ساختار معنایی سوژه رزمنده طی سال های جنگ پرداختیم چرا که سوژه ای مهم و اثرگذار در تنازعات گفتمانی پس از انقلاب بوده است. ازاینرو بررسی ساختار معنایی سوژه رزمنده طی سال ...

در این مقاله با مقایسة دو ویژگی به ظاهر متناقض در شخصیت‌های داستان پسامدرن، سعی در ریشه‌یابی این تناقض در وضعیت اجتماعی پسامدرن شده است. شخصیت‌های داستان پسامدرن، شخصیت‌هایی شورشی‌گری و طبق اصلاحات داستان نویسی «فضول» هستند. این شخصیت‌ها بر مقدرات خود و اثر، حاکم هستند و گاه مسیر داستان را برخلاف میل نویسنده رقم می‌زنند. این امر با ویژگی دیگر این شخصیت‌ها، یعنی بی‌هویتی و یا چند هویتی بودن آنان...

چکیده این رساله درباره غزل معاصر فارسی است. موضوع محوری آن سیر تطوّر قالب غزل در سه دهه 60، 70 و 80 است. از آنجا که بسیاری از مولّفه هایی که در فرایند شکل گیری غزل این سه دهه دخیل است و دگردیسی و صیرورت غزل امروز منتزع از آن مولّفه هاست؛ ریشه در سالهای قبل از دهه شصت دارد؛ نخست کلیّاتی در مورد غزل فارسی، چگونگی پیدایش، وجوه تمایز آن با تغزّل و سیر تکوینی این قالب در دوره های مختلف تاریخ ادبیات فارس...

داستان «همنوایی شبانه ارکستر چوب­ها»  اثر رضا قاسمی یکی از شاخص­ترین داستان­های پسامدرن ادبیات فارسی است. این داستان زندگی گروهی از مهاجران و تبعیدی­های ایرانی ساکن فرانسه را روایت می­کند که هنوز هم گرفتار مشکلات ناشی از فرهنگ و اعتقادات اولیه خود هستند. نظریه آشوب که یکی از نظریه­های شناخته‌شده و پرکاربرد در علوم فیزیک و هواشناسی است در این داستان تجلی پیدا کرده است. ازآنجا که این داستان پسامد...