از عوامل مؤثر در شکوه و زیبایی معماری ایران، به ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایش بناها می توان اشاره کرد. در این میان، مسجدـ مدرسۀ آقابزرگ و مسجدـ مدرسۀ امام خمینی از شاهکارهای معماری دورۀ قاجار در شهر کاشان، از لحاظ تزیینات و به خصوص نقوش کاشی کاری حائز اهمیت هستند. بررسی و مطالعه در نقوش کاشی کاری این دو بنا می تواند باعث بازشناسی هویت فرهنگی این دو بنا شود. با توجه به خلأ نسبی علمی ـ ت...

بسیاری از بناهای ایران در طی روزگاران به سبب های گوناگون از میان رفته یا «نوع» آنها منقرض شده است. خانقاه یکی از این انواع است. از راه های شناخت معماری خانقاه بررسی بناهایی است که بر سر نوع آنها اختلاف است. بنای معروف به «مسجد جامع رشت خوار» در راه زاوه به خواف در زمرۀ این بنا هاست. تحقیق هایی که دربارۀ این بنا انجام گرفته متکی بر اصول معماری خانقاه و کاوش های باستان شناسی نبوده است. این مقاله ...

در این مقاله تلاش شده است تا مفهوم بینامتنی بودن مفاهیم سنتی و نوین در جهان بینی منبعث از سنت و جریانات نحله های فکری دوران جدید- تجدد، فراتجدد، واسازی و فولدینگ- با رویکرد نشانه شناختی در آثار شهرسازی و معماریِ معمار اندیشمند پیتر آیزنمن، با رجوع به آثارش و تحلیل دقیق نشانه شناختی هر کدام، مورد اشاره قرار گیرد. روش تحقیق مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی است که از روش استدلال منطقی با ابزار گرداوری اط...

بنای تاریخی شاسوسا در میان اراضی زراعی دشت ملاحبیب در حدود دو کیلومتری شهر کاشان و در کنار جادۀ قدیم آران وبیدگل، پشت خط راه آهن کاشان قرار گرفته است. ساختار بنا یک چهارطاقی است با پوشش کلنبو به عنوان طاق، و گوشواره های طاق از نوع سه کنج است. این بنا یک بنای خشتی است و مصالح آجر تنها در قسمت رینگ طاق آن به کار رفته است. اندود گچ و کاهگل دو اندود اصلی هستند که به ترتیب در بدنه های داخلی وخارجی ب...

حکمت عملی از حوزه‌های نسبتاً مغفول در مطالعه مبانی فکری هنر اسلامی است. یکی از مقوله‌های اساسی در رساله‌های حکمت عملی، که می‌تواند مبنایی برای بحث در باب جمال‌شناسی و صناعت باشد، «عمل» انسان و ربط آن با موضوع «عدالت» و یا به تعبیری دیگر «اعتدال» است. در رساله‌های متقدّم حکمت عملی همچون تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق نوشته مسکویه رازی، اعتدالْ محور اصلی مباحث اخلاقی است. در اخلاق ناصری نوشته خواجه ن...

تحلیل اصول و روش‌های مختلفی که امروزه در قالب نظام‌های مدیریت در سراسر جهان شناخته‌شده‌اند و مورداستفاده قرار می‌گیرند و ارزش‌ها و تعالیم معنوی هنروران و صنعتگران ایرانی در عصر صفوی نسبت‌هایی را میان این دو برملا می‌سازد. به‌ویژه وقتی از این تحلیل‌ها چنین برمی‌آید که نخست، عامل اصلی پدید آمدن دوره‌های اوج و شکوفایی در تاریخ هنر و صنعت ایران، جایگاه قدسی صناعت نزد پیشه‌وران و هنرمندان سنتی و تغذ...

آرامگاه ها در فرهنگ و تمدن بشری همواره جایگاه والایی داشته اند و بخش اعظمی از روند تکامل معماری در گذر تاریخ در آن ها قابل مشاهده است. شک لگیری و هویت این ابنیه اغلب در پیوند با شخصیت های مذهبی و یا بزرگان محلی و منطقه ای تبیین می شود. آرامگاه سید داود فهلوی در روستای خرقه در فیروزآباد فارس واقع است. این بقعه که در مجاورت قبرستان منطقه بنا شده، از قداست خاصی در میان ساکنان این منطقه برخوردار اس...

بنای تاریخی شاسوسا در میان اراضی زراعی دشت ملاحبیب در حدود دو کیلومتری شهر کاشان و در کنار جادۀ قدیم آران‌وبیدگل، پشت خط راه‌آهن کاشان قرار گرفته است. ساختار بنا یک چهارطاقی است با پوشش کلنبو به عنوان طاق، و گوشواره‌های طاق از نوع سه‌کنج است. این بنا یک بنای خشتی است و مصالح آجر تنها در قسمت رینگ طاق آن به کار رفته است. اندود گچ و کاهگل دو اندود اصلی هستند که به ترتیب در بدنه‌های داخلی وخارجی ب...

بقاع متبرکه و اماکن آرامگاهی همواره از جایگاه ویژه ای در معماری ایران برخوردار بوده اند. یکی از مهم ترین عناصر و پدیده های معماری دوره صفویه در مشهد، بنای آرامگاهی گنبدسبز می باشد. نفاست و ویژگی های هنری و معماری بنای مذکور که جلوه ای خاص به آن بخشیده است از جنبه های گوناگون تاریخی، هنری، مذهبی و اجتماعی قابل بحث و بررسی می باشد. شاخصه هایی چون عناصر معماری ممتاز و تزیینات آن به فراخور اهمیتی ک...

هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت جانمایی بنا و مناسب سازی اماکن و مجموع های ورزشی شهرستان ارومیه با استفاده از استانداردهای ملی و بین امللی استخراج شده می باشد. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر نوع جمع آوری داده های تحقیق، توصیفی – تحلیلی بوده که به روش میدانی اجرا شده است. جامعة آماری این تحقیق کلیه اماکن و مجموعه های ورزشی اداره تربیت بدنی شهرستان ارومیه را شامل شده است. نمونة آمار...