محمدکریم پیرنیا، از برجسته ترین تاریخ پژوهان معماری ایران، دو دستاورد بزرگ به نام اصول معماری ایران و سبک شناسی معماری ایرانی داشت. در این مقاله، به بررسی اصول پیشنهادی او برای معماری ایرانی پرداخته شده است. به این منظور، ابتدا چگونگی تکوین و تکمیل اصول پنج­گانۀ او در طی زمان نشان داده شده، سپس سخن او دربارۀ یکایک اصول­ها که در منابع گوناگون پراکنده است، از منابع اصیل جمع­آوری و به زبانی منسجم ...

این مقاله به بررسی طرح معماری گنبد آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، یکی از آثار به جا مانده از اواخر دوران تیموری و اوایل دوران صفوی در لاهیجان، می پردازد. فرضیه پژوهش حاضر این است که طرح گنبد مورد اشاره، بر مبنای روابط و ترسیمات هندسی دقیقی شکل گرفته است و هدف از پژوهش حاضر آن است که از این هندسه پنهان پرده بردارد. در این مقاله پس از اشاره به اهمیت مطالعه طراحی گنبد هرمی خاص این بنا و نیز اشاره به جای...

تحقیق حاضر با عنوان تاریخ شناسی معماری ایران بر مبنای نارسائیهای موجود در مطالعات تاریخ نگاری معماری ایران با هدف بررسی این امر و دستیابی به رویکردی مناسب در جهت رسیدن به شرایط مطلوب شکل گرفته که درقالب سه بخش مطالعاتی انجام شده است. با توجه به مسئله عدم شناسایی و معرفی تاریخ معماری به عنوان یک نظام علمی در ایران، با بررسی وجوه مختلف این معرفت اجتماعی-انسانی براساس چهارچوبی تاریخی و با در نظرگر...

تیمچه صدر اعظم یکی از بناهای تاریخی ارزشمند بافت تاریخی تهران بوده که متاسفانه امروزه با توجه به الحاقات نابجا و تصرف در ساختار معماری بنا دیگر اصالت و هویت اولیه معماری بنا در خطر فراموشی می باشد . در این رساله سعی شده طرح مرمت و احیای تیمچه صدر اعظم در قالب فصول زیر جهت نیل به بازگرداندن هویت و اصالت اولیه معماری بنا به ترتیب فصول زیر ارائه گردد. در فصل اول کلیات طرح شامل پروپوزال رساله ، در ...

با توجه به بناهای ایجاد شده در تهران می‌توان بیان نمود که در حال حاضر معماری مدرن فراگیرترین سبک معماری در این کلان‌شهر شده است. اگرچه از آغاز معماری مدرن بیش از یک سده می‌گذرد ولی نقطه آغازین این شیوه در ایران و پایتخت آن تهران مشخص و تحلیل نشده است. در تحقیق حاضر دو پرسش پژوهش مطرح است: (1) خاستگاه ورود نهضت معماری مدرن به تهران در چه زمانی بوده است؟ و (2) نمونه‌های اولیه معماری سبک مدرن در ت...

در عصر صفوی و با رونق گرفتن هنر و معماری، معماران عصر صفوی کوشیدند تا با حفظ ویژگی­های معماری ایرانی‌، نوآوری‌هایی را در زمینه معماری به انجام برسانند. از جمله این ویژگی­ها می­توان به افزایش بار بصری در تدوین فضای شهری، دادنِ نقش نمادین ‌به بناهای دارای کاربرد همگانی و گسترش ارتفاع بناهای عمومی و بخشیدن بار بصری ویژه به آنها اشاره نمود. در این مقاله به بررسی نشانه شناختی مکتب اصفهان در شهرسازی و...

در عصر جهانداری مغول ها یا دوره ایلخانی، پدیده نوینی در عرصه های معماری و شهرسازی موسوم به ابواب البر معمول می گردد که در این طرح مقبره بانی به عنوان عنصر سازمان دهنده سایر فضاهای اقماری مجموعه مشهود است. دو شهرک اقماری در قرن هفتم هجری در دو طرف تبریز بر اساس یک ایده منطقی شهر سازی احداث می گردد که یکی شنب غازان در سمت غرب و دیگری رشیدی در شرق تبریز است. وضعیت ساختمانی شنب غازان به رغم شهرت...

این مقاله در پی آن است که با استناد به کیفیت رابطة امروز انسان و طبیعت، ضرورت طرح ‘سرشت فضای معماری’ را بیان نماید. بنابراین به ضرورت ها و رویکردهای اصلی اشاره خواهد شد که در درک این مفهوم مؤثر هستند. در سه بخش اصلی، نخست ضرورت های اصلی تفکر در این موضوع بیان می شوند و به طور چکیده به تحول معنایی طبیعت در دوره‏های تاریخی اشاره خواهد شد. در ادامة این بحث نسبت واژة سرشت با طبیعت بیان می شود و در ...

دیرزمانی است که نشر معماری با مشق معمار عجین شده و موضوع کاربردی و کثیرالرّوایت «اسکیس » همواره همچونطراحی مورد توجه بوده است. فراگیر معماری معمولاً در روندی آموزشی-تربیتی فاصله تصوّر، صورت و تصویر را با توسعۀمهارت های خود در «ترسیم » مشق می نماید و با «اسکیس کردن » است که به نشراندیشه و خیال پردازی می پردازد. اینچرخه در فرایند آموزش، سلسله مراتب اسکی سهای حصولی، حضوری وخلّق است که در ادبیات رایج آ...

معماری بخشی از میراث فرهنگی است که از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد، همان طور که آثار معماری گذشتگان به عنوان میراثی فرهنگی به نسل امروز انتقال یافته، آثار معماری معاصر نیز می توانند به نسل آینده انتقال یابند. بر اساس چنین رویکردی، آثار درخشان معماری معاصر بخشی از تاریخ معماری جهان است و به اندازه آثار گذشتگان، لیاقت ثبت شدن به عنوان یک میراث ملی و جهانی را دارا می باشد و م یتواند بی کم و کاس...