دراسة فی علاقات إیران والهند فی العصر الصفوی وانطباعتها على حجّ الإیرانیّین عبر الهند السیّد محمود السامانی[1] ملخّص المقال: إیران والهند من البلدان العظمى ویربطهما تاریخ عریق فی الجوار، کما لهما قواسم مشترکة فی العرق والتاریخ، ومنذ الماضی السحیق کانت علاقاتهما حسنة فی الغالب. اتّسع هذا الترابط اتّساعًا...

هدف اصلی این نوشتار، بررسی چشم‏انداز و افق روابط کشورهای عرب با عراق جدید می‏باشد. عراق جدید جایگاهی متفاوت با عراق دوران صدام حسین در سیاست خارجی کشورهای عرب پیدا کرده است؛ چرا که این کشور در تاریخ، هویت و فرهنگ عربی جایگاه منحصر به فردی دارد. امروزه، امنیت هستی‏شناختی عربی به طور محسوسی با تحولات عراق جدید، دستخوش تغییرات عمده‏ای شده که این روند حساسیت رهبران عرب سنی و عرب‏گرا را...

هدف اصلی این مقاله، نقد و بررسی اشعار عربی خاقانی و یافتن آبشخورهای فکری و هنری آن است که تاکنون کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این مقاله نشان داده ایم که میان اشعار عربی خاقانی و معلقات سبع، ارتباط هایی وجود دارد و در پاره ای موارد این ارتباط ها، ماهیتی تقریباً تقلیدی پیدا می کند، به طوری که اشعار وی بازسرایی و باز آفرینی معنایی از پیش گفته شده در معلقات است که در شکل و بافتی تقلیدی ب...

آموزش هر زبانی، موانع و ویژگی­های خاص خود را دارد، بدون شک، آموزش زبان عربی در مدارس ایران از این قضیه مستثنی نیست. برخی از موانع یادگیری زبان عربی، به نحوة سازمان دهی محتوای کتاب­ها باز می­گردد؛ به ویژه، آموزش زبان عربی در پایة اول دبیرستان، بنا به برخی دلایل از جمله وارد شدن دانش­آموز به یک مقطع جدید، کار دشواری به نظر می­رسد. در صورتی که اگر اجزای مختلف محتوای کتاب­ها شناخته و دسته بندی شود؛...

طبقات­الصوفیه یکی از متون کهن فارسی نوشته شده در حوزة هرات (قرن پنجم هجری) است. این کتاب حاصل املای سخنان خواجه عبدالله انصاری در مجالس وعظ است که به دست یکی از شاگردانش نوشته شده است. بررسی زبان این متن می­تواند برخی نکات زبانی ناگفته دربارة گویش کهن رایج در آن حوزة جغرافیایی را آشکار کند. در این مقاله به «اثرپذیری زبان طبقات از زبان عربی»، به عنوان بهره­ای از مسائل زبانی موجود در این متن پردا...

شعر آزاد به عنوان راهکاری نوین برای به تصویرکشیدن احساسات شعرا از اهمیت به سزایی برخوردار است. میان ناقدان، اختلاف دیدگاه فراوانی دربارة تاریخ دقیق پیدایش آن و عیب ها و برتری های آن در مقایسه با شعر سنتی وجود دارد. برخی عقیده دارند شعر آزاد زبان عربی ریشه در موشح- نوعی شعر عامیانه که در آندلس پیدا شد- دارد. عده ای دیگر معتقدند ریشة شعر آزاد به «بند»- اگرچه پیدایش دقیق بند نیز مشخص نیست- می رسد،...

غدیر یکی از مهمترین سرچشمه های جوشان و الهام بخش شاعران و ادیبان در طول تاریخ به­شمار می آید و شاعران زیادی در این زمینه بیتها سروده و شعرها گفته­اند که هر یک بیانگر میزان ارادت ایشان به آستان مقدس امام علی (ع) می­باشد. شعر عربی نیز از این قاعده مستثنی نیست  و موضوعات و دستمایه­های غدیریه­های عربی، چنان وسیع است که محدود به  بحث خاص و یا شاعری خاص نمی­شود. با توجه به اهمیت والای موضوع غدیر و با...

حرف "که" در کتاب های دستور فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و در جملات انواع گوناگون و کاربرد های متنوعی دارد، از این رو شناسایی معادل های آن و ترکیبات حاصل از آن در زبان عربی تأثیر به سزایی در ترجمه درست آن ها توسط دانشجویان دارد و در کاهش بسیاری از خطاهای شایع آنان در انتخاب معادل برای این حروف کمک می کند. در نتیجه به دلیل اهمیت و نقش عمده و تأثیر معنایی این حرف و ترکیبات حاصل از آن در پی...

بررسی های آوایی زبان عربی در نیمه­ی قرن دوم هجری همراه با تالیف کتاب «العین» به دست خلیل بن احمد تبیین گردید. مقاله­ی حاضر، پژوهشی است در حوزه­ی توصیف واج های عربی و اندام های صوتی بر اساس اندیشه های آواشناختی خلیل بن احمد و با تاکید بر این نکته که این ادیب برجسته­ی نحوی به مثابه­ی بنیان گذار دانش آواشناسی زبان عربی به طرح مباحثی پرداخته که تجوید پژوهان در قرون پسین، همگی تحت تاثیر اندیشه های و...