عرفان شیعی، عرفان ناب اسلامی است که برگرفته از متن قرآن کریم و سنّت و سیره علمی و عملی اهل بیت علیهم السلام می باشد و عرفانی جامع و کامل است. در واقع شیعه حقیقی، عارف واقعی و عارف حقیقی شیعه واقعی خواهد بود. طی بررسی های این پژوهش بسیاری از سخنان عرفا و اهل بیت در مورد شاخصه های عرفان شیعی با یکدیگر مشترک هستند. شاخص های مطرح شده (همچون شریعت محوری، توحید محوری، تمایز خدا و عقل، و...) با عرفان ا...

چکیده بررسی سیر تاریخی کاربرد معنوی و عرفانی از موسیقی، علاوه بر صحه گذاردن بر قدمت تاریخی «موسیقی عرفانی»، کاشف از تفاوتی است آشکار میان نگاه عرفان اسلامی و عرفان­های دیگر به موسیقی. موسیقی عرفانی در عرفان اسلامی، حاصل سیطره تفکرات عرفانی و شهودی بر عالم ادبیات و در پی آن، آمیختگی «عرفان ادبی» با عالم موسیقی است. واسطه پیدایش این نوع موسیقی، در حقیقت عرفان ادبی است. از آن جا که «موسیقی عرفانی...

فیض کاشانی یکی از معدود عالمان شیعی است که با داشتن دیدگاهی مبتنی بر حدیث در فقه (اخباریگری)، بینش فلسفی با گرایش به حکمت متعالیه و عرفان و تصوّف دارد. این مقاله پس از بررسی مکتب فلسفی او، به پاسخ این سؤال می پردازد که چگونه فیض میان اخباریگری و حکمت متعالیه و عرفان و تصوّف جمع کرده است. آیا او شخصیتی چند وجهی است یا به گونه ای میان رشته ای بین حکمت و عرفان و اخباریگری عمل کرده و از هر یک از آنها...

یکی از پرسش های بسیار مهم در عرصه هنر پژوهی و بلکه اساسی ترین آن ها پرسش از زیبایی و مبانی آن به عنوان پایه گفتمان هنری و زیبایی شناسانه است. با توجه به اینکه هر مکتبی بنا بر چارچوب فکری خود مبانی ویژه ای برای زیبایی شناسی مطرح می کند در این پژوهش تلاش شده مبانی زیبایی شناسی بر اساس دستگاه عرفان اسلامی استخراج و سازماندهی شوند. از آنجایی که وجود و شناخت زیبایی ارکان و مقوم های اصلی زیبایی شناسی...

آثار ماندگار عرفانی چه در حوزه شعر و چه در نثر اغلب با استفاده از هنرهای بیانی و زبانی و به شیوه ادبیات شکل گرفته­ است. اشعار و امثال و گفتار و کلمات قصار و تمثیلات و تلمیحات و تعبیرات بسیار جذّاب و زیبا و حکایت­های بسیار کوتاه و پر معنا از ویژگی­های مشترک ادبیات و عرفان است. صرف نظر از تفاوت در نوع نگرش و سویه نگاه به پدیده­ها در ادبیات و عرفان، اساس کنش­ها و روش­ها در هر دو غالباً همسان است و ب...

عرفان اسلامی سرشار از آموزه‌های اخلاقی و تعالیم الهی است. این عرفان با پشتوانة دین و معنویت می‌تواند گره‌گشای بسیاری از مشکلات و مسائل روانی و اخلاقی بشر معاصر باشد. در این مقاله، با‌توجه‌به خاستگاه مشترک عرفان و روان‌شناسی مثبت، رویکردهای روان‌درمانی و مباحث اجتماعی آن در متون عرفانی بررسی می‌شود و نمونة آشکار و عملی ایده‌ها و نظریه‌های روان‌شناسان با احوال و سخنان عارفان مقایسه می‌‌گردد. مقای...

مقالة حاضر در پی مقایسة تلقی کلی و تعریف عرفان و جایگاه آن در اندیشة امام خمینی و برخی عارفان مسیحی است و به وجوه عام عرفان مسیحی نظر دارد و می‌کوشد تا با نگاهی پدیدارشناسانه ضمن ارزیابی اجمالی به وجوه تشابه و تفاوتهای این دو نوع نگاه و نگرش به عرفان، تجربة عرفانی و زندگی معنوی بپردازد.

 بررسى نقش و جایگاه معارف قرآنى در اندیشه عرفانى امام خمینى است. عرفان امام خمینى که سنگ بناى سایر تفکرات او به شمار مى‌رود، هر چند ادامه مکتب دیرپاى عرفان اسلامى است با این حال مجموعه‌اى از ویژگى‌ها، آن را از عرفان سایرین متمایز گردانیده است. نویسنده بر این باور است که تمامى اندیشه‌ها و افکار امام خمینى برساخته بر شالوده اندیشه عرفانى او است و اینکه اندیشه عرفانى امام خمینى هر چند پیوست‌هایى ب...

نام خاقانی، سخنور بزرگ ادب فارسی، در کنار نام حکیم نظامی، بلافاصله بعد از فحول اربعه ادبیات ایران (فردوسی، مولانا، سعدی و حافظ) در ردیف بزرگترین شاعران سرزمین ما جای دارد...