فقه سیاسی بخشی از «علم مدنی» عام است که در احصاء علوم دوره میانه، با عنوان «فقه مدنی» تأسیس و شناخته شده است. فقه مدنی /سیاسی، قسیم «حکمت مدنی» است. معلم ثانی، فقه را، همانند فلسفه، به دو قسم نظری و عملی تقسیم می‏کند و آنگاه فقه سیاسی را، در مجموعه فقه عملی، چونان دانشی معرفی می‏کند که با توجه به ویژگی‏های فرهنگی ـ زبانی جامعه اسلامی، به ارزیابی عمل سیاسی مسلمانان می‏پردازد، و با تکیه بر زبان‏ش...

ابن عساکر (د. 571 ق) دانشمند نامدار مسلمان، همانند دیگر دانشمندان مسلمان، برای یافتن علم و گردآوردی مواد مورد نیاز پژوهش‏های خویش، بیش‏تر سرزمین‏های پهناور اسلامی را درنوردید. بهره‏گیری از مکاتب مختلف علمی و حوزه‏های گوناگون در سرزمین‏های متفاوت اسلامی، نه فقط مدیون نبود مرزهای امروزین، بلکه مدیون همت دانشمندانی بود که کسب علم را در چین، و صید دانش را حتی در دل منافق و دشمن، از واجبات دینی خود ...

تحلیل نگره های جغرافی دانان ایرانی در شکل گیری علم جغرافیا در تمدن اسلامی از آغاز تا قرن نهم هجری تاریخ دفاع 10/12/89 این پژوهش به بررسی تحلیل نگره های جغرافی دانان ایرانی در شکل گیری علم جغرافیا، در تمدن اسلامی از آغاز تا قرن نهم هجری خواهد پرداخت. در این پژوهش مسائل عمده ای هم چون: بررسی زمینه های علم جغرافیا در تمدن اسلامی، وضعیت علم جغرافیا در ایران باستان و مولفه های آن و تحلیل مول...

در این مقاله چگونگی تصویرپردازی از مؤلّفه های فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در فیلم های ایرانی برنده شده در جشنواره های بین المللی بررسی شده است. روش بررسی، تحلیل محتواست و جامعۀ آماری، 20 فیلم بلند داستانی را شامل می شود. یافته ها نشان می دهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلّفه های فرهنگ ایرانی ـ اسلامی پررنگ تر بازنمایی شده و در سایر فیلم ها، نمایش این مؤلّفه ها، کم رنگ تر بوده است. همچ...

بعد از شکل گیری حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) در مدینه و گسترش قلمرو آن به سراسر جزیرة العرب و سپس به مناطق مهم تحت سلطه دو امپراتوری روم شرقی و ایران ساسانی، ایجاد و توسعه تشکیلات اداری و مالی منسجم و گسترده ضروری بود. به گواه اطلاعات مندرج در منابع تاریخی، میراث دیوانی ایرانی از طریق دبیران ایرانی بیش از میراث رومی وارد دیوانسالاری اسلامی شد. مسأله اصلی مقاله این است که زمینه ها و عوامل...

هژمونی آموزه های علمی سیاسی مدرنیستی وفرامدرنیستی غربی پارادایم غالب علمی وآموزشی سیاسی دانشگاه ها وحتی تدریجاً مراکز علمی، آموزشی وپژوهشی حوزوی را در می نوردد. بحرانی بودن وبحران زایی دانش سیاسی جدید، از سویی، پیشینه وپشتوانه مدنی ایرانی واسلامی، از سوی دیگر ونیز هوشمندی، نوگرایی وباورمندی نیروها ونهادهای ایران اسلامی، تجدید یا تأسیس دانش سیاسی را ایجاب می کنند. اصلاح ساختار سیاسی وعلمی کشور هم...