با توجه به تأثیر برنامه درسی پنهان و اهمیت دروس معارف اسلامی در آموزش عالی، پژوهش حاضر در صدد کشف و شناسایی تجربه زیسته دانشجویان و اثرات تلویحی و ضمنی ناخواسته برنامه درسی پنهان برای دروس معارف می باشد  این پژوهش با رویکرد تحقیق کیفی با روش پدیدارشناسی هرمنوتیک (تفسیری) به روش اسمیت انجام شده، جامعه آماری تحقیق شامل دانشجویانی است که در ترم‎های پنج، شش، هفت مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز مشغول به...

سابقه و هدف: مجلات علمی نمادی از حیات علمی هر حوزه علمی از جمله علوم انسانی هستند. در وضعیت کنونی کشور، توجه به مسائل اقتصادی مخصوصا "اقتصاد مقاومتی" در میان مجلات علوم انسانی به طور مستقیم یا غیر مستقیم بیانگر توجه جامعه علمی به موضوعات مذکور می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت انتشار مقالات با موضوع اقتصاد مقاومتی در مجلات علوم انسانی کشور انجام پذیرفت. مواد و روش ها: این مطالعه مقطع...

هدف از این مطالعه بررسی ریشه‌های عرفی‌گرایی در روش‌شناسی علم و کشف برخی موانع تحول در علوم انسانی است. مفروضات تحقیق شامل: یک. درهم‌آمیختگی علم و ارزش، دو. انتقال منطق و ارزش‌های علوم طبیعی به علوم انسانی، سه. تبادلات ارزشی میان جامعه و علم، چهار. ضرورت پیگیری تحولات ارزشی جامعه ایران در پروژه‌های علوم انسانی و پنج. نقش روش‌شناسی در بازتولید مبانی فلسفی علم است. روش این تحقیق توصیفی ـ تحلیلی اس...

هدف: هدف بررسی وضعیت کمی پایان‌نامه‌ها و رساله‌های حوزه علوم انسانی با رویکرد اسلامی در دانشگاه فردوسی مشهد به‌منظور تعیین نقش این دانشگاه در تولید علم اسلامی بود. روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، پژوهش حاضر در حوزه علم‌سنجی قرار می‌گیرد که با رویکرد توصیفی- تحلیلی انجام شد. در ترسیم نقشه علمی نیز از هم‌رخدادی واژگانی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه پایان‌نامه‌ه...

اختیار یکی از مباحث فلسفی است که در علوم انسانی، کارکردهای مهم و قابل توجهی دارد و یکی از مبانی نظری علوم انسانی به حساب می‌آید. تقریرهای مختلفی از اختیار ارائه شده است؛ هر یک از این تقریرها در علوم انسانی آثار و کارکردهایی دارند که با کارکردهای تقریرهای دیگر کاملاً متفاوت است. یکی از این کارکردها، به‌کارگیری نظریه‌های حقوقی دربارۀ مجازات متخلفین است. در این مقاله پس از معرفی اجمالی تقریرهای مخت...

بسیاری از دیدگاه­های موجود در علم دینی در سطح نظری تلاش کرده‌اند تبیینی از روش­شناسی علم دینی ارائه نمایند؛ اما مشخص نکرده‌اند چگونه می‌توان به صورت عملیاتی، یک پژوهش را اجرا نمود؟ هدف پژوهش حاضر تبیین سه مؤلفه از مدل روش­شناختی الگوی علوم انسانی اسلامی مختار است: 1) موضوع­شناسی؛ 2) نظام مفاهیم پایه؛ 3) جهت‏داری علوم و دلالت­های روش­شناختی آن برای علوم انسانی اسلامی. پژوهش حاضر به احصای دو مسیر...

اسلامی‎سازی علوم انسانی، نیازمند تغییرهای اساسی در زیرساخت‌های علمی و فرهنگی کشور و مؤسسات آموزشی در راستای تمدن‌سازی نوین دینی بر پایه آموزه‌های ناب وحیانی است؛ فرایند عمیق وگسترده‌ای که با هزینه‌های بسیار همراه است؛ ازاین‎رو برای تبدیل علوم انسانی سکولار به علوم انسانی اسلامی، افزون بر اثبات نواقص آنچه موجود است، باید قوت و برتری آنچه باید جایگزین گردد ...

مقاله حاضر تلاش دارد تا ابتدا به‌تشریح مبانی توسعه معرفت علمی و سپس بر اساس آن به آسیب‌شناسی توسعه معرفت علمی در حوزه علوم انسانی ایران بپردازد. تولید و توسعه معرفت علمی در علوم انسانی مبتنی بر مفاهیم انتزاعی، معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی و روش‌شناختی شکل می‌گیرد. بدون توجه به این مبانی که تعیین‌کننده اسلوب معرفتی می‌باشند، علم شکل نمی‌گیرد و توسعه معرفت ایجاد نمی‌شود. بر اساس این مبانی، جهان‌بینی...