نتایج جستجو برای: فلسفۀ تاریخ
تعداد نتایج: 28482 فیلتر نتایج به سال:
شناخت «آیندۀ تاریخ» یا «غایت تاریخ» از دیرباز اندیشه اهل نظر را به خود مشغول داشته و آنان را با این پرسش اساسی روبرو کرده است که با فرض غایت مندی تاریخ، چه آینده ای فراروی بشر قرار دارد؟ البته، این پرسش، اذهان توده مردم را نیز می خلد، اما آنان با خوش بینی یا متأثر از سنت های رایج و یا تحت تأثیر آموزه های دینی و فرهنگ غالب، کم و بیش به ارضاء نیاز خود فائق می شوند، اما متفکران به آسانی با آن پیون...
نوشتار حاضر که به بحث از تواناییهای فلسفة اسلامی در حوزۀ سیاست میپردازد، این پرسش را محور قرار میدهد که آیا فلسفۀ اسلامی استعداد و قابلیت ورود به حوزۀ سیاست یا پرداختن به مباحث فلسفۀ سیاسی را دارد؟ در این راستا، ضمن تبیین معنا و مفهوم «فلسفۀ سیاسی اسلامی» و اشاره به جایگاه فلسفه اسلامی در میان دانشهای اسلامی، نسبت فلسفۀ اسلامی و تاریخ تمدن اسلامی بهویژه در ایران، مورد بحث قرار گرفته است. ...
بیتردید ابن خلدون یکی از متفکران بزرگ جهان اسلام و بلکه کل جهان است. اندیشههای بی بدیع و خلاق و مبتکرانۀ وی در تاریخ جامعه شناسی، فلسفۀ تاریخ، دولت وحکومت، نسبت به متفکران پیش از وی قابل قیاس نمیباشد، به حق میتوان وی را پایه گذار و مؤسس جامعهشناسی نوین و فیلسوف تاریخ نامید. آنچه در این مقاله مشاهده مینمایید، تفکر و اندیشۀ وی در باب فلسفۀ نوسان قیمتهاست. نویسنده تلاش کرده تا دیدگاه این متفکر را ...
از پیش گامان عرفان نظری در جهان اسلام، حکیم ترمذی است؛ محدث، فقیه، و مفسر ایرانی سدۀ سوم قمری/ نهم میلادی که در میان عامۀ مسلمانان از یک سو، با اثر مشهور حدیثی اش، نوادر الاصول، و از سوی دیگر، همچون یک صوفی و حکیم شناخته می شود. با تکیه بر آثار پرشمار باقی مانده از وی، می توان دریافت که خواسته است شیوه های سلوک معنوی رایج در ایران باستان و تمدن های همسایه را با تکیه بر منابع اسلامی، نظریه مند و...
یکی از موضوعات بحث برانگیز و قابل تأمل در حوزۀ علوم، بالاخص علوم انسانی و از جمله تاریخ، مبحث فلسفۀ علم است. صاحبنظران و متفکران بسیاری در این عرصه گام نهادهاند. ابن خلدون نیز یکی از آنهاست. او با مباحث ارزندهای که در باب فلسفۀ علم ارائه کرده، توجه شمار زیادی از پژوهشگران را به خویش جلب نموده است. نویسنده، در این نوشتار به معرفی شخصیت و آثار ابن خلدون، خصوصاً مقدمه که مهمترین کتاب در باب ان...
در مقاله ی حاضر یکی از منابع اولیه ی تاریخ نگاری فیلسوفان یونانی در جهان اسلام، با عنوان آراء الفلاسفة، یا اختلاف الأقاویل فی المبادی، معرفی شده است که از آن نسخه ی خطی منحصر به فردی باقی مانده است. در سده های نخستین اسلامی آراء الفلاسفة را، به غلط، ترجمه ی عربی اثری از آمونیوس می پنداشته اند، اما اهمیت و تأثیر این رساله در استنادها و اقتباسهایی که دانشمندان برجستۀ اسلامی نظیر بیرونی و شهرستانی...
مقااله با هدف پاسخ به چیستی تعریف فلسفۀ فقه و چگونگی دستهبندی مسائل آن نگاشته شده و در بحث تعریف فلسفۀ فقه، در نهایت به برگزینی آخرین تعریف ارائهشده پرداخته است که در فرایند آخرین بازخوانی نظریۀ فلسفۀ فقه وجود دارد؛ از اینرو فلسفۀ فقه با توجه به سه لایۀ مبانی عام پارادایمی و کلیات فلسفۀ فقه و مبانی خاص فلسفۀ آن، دانشی است که در راستای مبانی معین پارادایمی به تحلیل، نقد و پیشنهاد دامنۀ مفهومی...
فلسفه پزشکی با این پرسش اساسی شروع شده است که چه نسبتی میان فلسفۀ علم و فلسفۀ پزشکی برقرار است. اگر در این ربط و نسبت مداقه کنیم در اصل، پرسش از چیستی پزشکی است. به بیان دیگر پرسش این است که آیا پزشکی علم است یا نه؟ در پاسخ به این پرسش فیلسوفان پزشکی به دو گروه تقسیم شدند. دستۀ اول را گروه علم گرا می نامیم که قائل به این بودند که پزشکی علم است. این گروه تلاش کردند با بهره گرفتن از دستاوردهای فی...
بسیاری از مکاتب فکری در جهان، خواه فلسفی یا دینی، تعبیر و رویکردی ویژه به مفهوم تاریخ و زمان ارائه کردهاند. از اینرو، فلسفههای تاریخ و الهیات تاریخی گوناگون و چندمنظری در این زمینه شکل گرفتهاست. ایرانیان باستان نیز به همینگونه، قائل به فلسفة خاصی از تاریخ بودهاند که برداشتهای دینی و جهانبینیشان در آن منعکس میشد. این فلسفة تاریخ، حاصل یک زمان مشخص یا متأثر از واقعهای خاص نبودهاست، بل...
مسئلۀ محرک تاریخ از جمله مباحث چندوجهی فلسفۀ تاریخ است که با مباحث دیگر آن درمیآمیزد. این مسئله در دیدگاه علامه طباطبایی با شناخت ادوار تاریخ گره خورده است. تاریخ مورد اشارۀ علامه، تاریخ انسان و ملتها است که در منظومۀ فکری وی به سه دورۀ بساطت و سادگی، وحدت ملتها و حس و ماده تقسیم میشود. فطرت بهمثابه محرک تاریخ در هر سه دوره نقش ایفا میکند. در دو دورۀ اول، فطرت خود را در قالب خاصیت استخدام...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید