روش تفسیر قرآن به قرآن یکی از کارآمدترین روشهای تفسیری است که سابقه ای به قدمت عصر نزول قرآن کریم دارد. حال، مسألة مهمّی که با آن مواجه هستیم این است که آیا قرآن کریم بدون لحاظ روایات معصومان (ع) به تنهایی و با تکیه به خود، قابل فهم است و اگر چنین است جایگاه روایات در تفسیر قرآن چیست؟ در این پژوهش، با بررسی دیدگاه مفسّر بزرگ علّامه طباطبایی (ره) در صدد اثبات این مطلبیم که قرآن کریم بتنهایی و بدون ...

نویسنده، پس از بیان رویکردهای گوناگون قرآن پژوهان غیر مسلمان نسبت به قرآن با عناوین: رویکرد تاریخی، زبان شناسانه، متنی، معنایی یا معنی شناسانه و اسطوره ای، به معرفی ایزوتسو به عنوان قرآن پژوهی که با رویکرد زبان شناختی به مطالعه قرآن روی آورده پرداخته است. زندگی، مسافرتهای علمی، عضویت در مجامع علمی، آثار و تألیفات ایزوتسو، عناوینی است که در این مقاله مطرح شده است. در پایان نویسنده به توضیح نوع ک...

در دو سده ی اخیر، اسلام و قرآن از موضوعاتی است که به صورت آکادمیک، در کانون توجه خاورشناسان بوده است. از ویژگی های این دوره از خاورشناسی، لزوم ارائه ی نظریات در قالب روش های علمی معتبر و آمادگی برای پذیرش نقد علمی از سوی نظریه های رقیب است. از این رو، قرآن پژوهی خاورشناسان، با تحوّلی چشم گیر نسبت به گذشته همراه بوده است. یکی از محورهایی که قرآن پژوهان غربی درباره ی آن آثاری را پدید آورده اند، می...

این پژوهش در پی یافتن نظام اخلاقی قرآن است. تبیین های مختلف از اصول اخلاق یونانی و نظام اخلاقی قرآن از منظر برخی قرآن پژوهان مسلمان، بخش های درآمدی این نوشتار را سامان داده است. بخش اصلی این پژوهه، جست وجوی دلیل برای اثبات ادعای نگارنده است مبنی بر اینکه نظام معرفتی قرآن بر توحید، و نظام اخلاقی قرآن بر بنیاد تقوا بنا شده و فراخنای مفهومی تقوا و در نقطه مقابل آن فجور، تمامی فضایل و رذایل اخلاقی ...

شهیدین در شمار فقهایی قرار دارند که در جای جای آثار خویش شماری از دانش های قرآنی را به بحث گرفته اند. برخی از این دانش ها عبارتند از: دانش اعجاز قرآن در ابعاد نظم، فصاحت، بلاغت و روش دانش نسخ از قبیل: نسخ حکم، نسخ حکم و تلاوت و نسخ تلاوت دانش عام و خاص و دانش تفسیر شهیدین در تفسیر آیات وحی از تفسیر قرآن به قرآن ، قرآن به سنت و قرآن به عقل سود می برند.

مطالعۀ مضامینِ داستان، شیوه های داستان گویی و اهداف و فوائد هر یک یا هر چه از این قبیل، از دیرباز در علوم ادبی مهم تلقی می شده است. خاصّه، عالمان نقد ادبی کوششهای فراوانی بدین منظور کرده اند. روایت شناسی همچون یکی از گرایشها در نقد ادبی، رویکردی نوین برای تحلیل فرم داستانها ست. از آنجا که یکی از شیوه های قرآن برای بیان معارف، داستان پردازی است، مطالعۀ حاضر با هدف کاربرد رویکرد روایت شناسی برای نق...

ظهور اسلام، باعث دگرگونی مبانی اعتقادی اعراب جزیرهالعرب و تغییر آداب و عادات مرسوم ایشان گردید؛ این تغییر به ادبیّات مردمان آن دیار نیز سرایت کرد. یکی از فنون ادبی آن زمان، خطابه بود و خطبای دوره اسلامی که از معروف ترین آنان علی(ع) می باشد؛ به خطبه های خود صبغه دینی داده و از ادبیّات قرآن بهره جستند. حضرت علی(ع)- که پیوند عمیقی با قرآن داشت و علم و آگاهی وی به شأن نزول و زوایای مختلف آیات قرآنی و...

از جمله آداب تلاوت قرآن کریم مسأله ترتیل است. ترتیل که در لغت به معنی منظّم و مرتّب ساختن است در اصطلاح، به مفهوم خواندن آیات قرآن با تأنّی و نظم لازم و ادای صحیح حروف و تبیین کلمات و دقّت و تأمّل در مفاهیم آیات و اندیشه در نتایج آن است. بدیهی است چنین قرآن خواندنی می تواند به سرعت به آدمی رشد و نموّ معنوی و تقوی و پرهیزگاری ببخشد.

پژوهشی ککه از نظر خواننده گرامی می گذرد ، تحقیق جالب و جدیدی است پیرامون « اعجاز قرآن کریم» : این بحث که توسط استاد محمود شاکر انجام گرفته است از مقدمه کتاب جاویدان و ارزشمند نویسنده بلندآوازه الجزایری ، « مالک بن نبی» ( به نام « الظاهرة القرآنیه = پدیده ای به نام قرآن ) برگرفته شده است. نویسنده ضمن بررسی اثر گرانقدر مزبور ، فصل جدیدی از اعجاز قرآن را مورد ارزیابی قرار داده است که ذیلاً ملاحظه م...