چکیده شیخ محمدعلی موذّن سبزواری خراسانی فرزند فرّخ، از شعرای عهد صفویه و از مشایخ بزرگ سلسلهی ذهبیّه است. او در عهد سلطنت شاه عباس دوم صفوی (1052 ـ 1077) میزیست. موذّن بیشتر در قصیده و غزل طبع آزمایی کرده و در سرودن اشعارش به شیوهی شاعرانی چون مولوی، حافظ، سنایی و سعدی نظر داشته است. وی در قصاید، به نعت رسول اکرم(ص) و منقبت و مرثیه سرایی معصومین(ع) میپردازد و در غزلیات خود عشق و عرفان و دین را در...

چکیده در این پایان نامه بیست غزل که حافظ از سعدی اقتفاکرده، با بیست غزل مورد اقتفای سعدی، از نظر مقوله های علم معانی بررسی و سپس با هم مقایسه شده است. زبان سعدی «سهل ممتنع» است و زبان حافظ از لحاظ معنی نهفته در آن، سنگین و دشوار است. استفاده زیاد از جملات کوتاه به شیوه محاوره در غزل سعدی باعث شده است که معنی های ثانوی، و نیز مسندالیه و مسند و همچنین فصل و وصل های به کار رفته در غزل وی، از نظر...

حسان بن ثابت انصاری از جمله شاعران مخضرمی است که اشعار زیادی در دوره جاهلی و اسلامی از وی به یادگار مانده است. اشعار هر دو دوره از زندگانی شاعر دارای شاخص ها و مشخصه هایی است که هر دو دوره از اطوار شعری شاعر را از یکدیگر متمایز می کند. نگارندگان در این مقاله دو قصیده جاهلی و اسلامی از شاعر را بر پایه مکتب ساختارگرایی مورد بررسی قرار داده اند، و ثابت کرده اند که قصیده جاهلی شاعر از نظر اسالیب هن...

بزرگان ادب فارسی همواره سعدی را به زبان شیرین، فصیح وساده‌اش می‌ستایند. این نوشته قصد دارد تا با بررسی زبان غزل‌های سعدی، در حد بضاعت خود، به راز زیبایی و سادگی کلام سعدی پی ببرد. به این منظور زبان غزل‌های او را از ابعاد مختلف تحلیل کرده است. درابتدا ویژگی‌های کلام سعدی درسطح واژگانی و نحوی و شیوه جمله‌بندی بررسی شده است؛ در ادامه پیرامون دیگر اجزای زبان سعدی یعنی طرز کار‌برد حروف، حذف و ایجاز ...

چکیده: این پژوهش با عنوان «بررسی مضامین اجتماعی در شعر انوری ابیوردی» به انجام رسیده است. رابطه ی بین ادبیات و جامعه بسیار تنگاتنگ و ناگسستنی می باشد. اثر ادبی که بسیاری از آداب، رسوم، فرهنگ و اندیشه جامعه را با خود همراه دارد، خود پدیده ای اجتماعی است که ساختاری مشابه با ساختار جامعه ی زمان خود دارد. آفریننده ی اثر ادبی نیز شخصیت اجتماعی خویش را مدیون جامعه است، او با پیوستن به گروه یا طبقه...

خاقانی یکی از بزرگترین شاعران سبک آذربایجانی است. استفادۀ او ­از علوم رایج زمان، اصطلاحات علمی خاص و­ استعارات و تشبیهات غریب در تصویرسازی، شعر او را دیر­یاب کرده­است. او با امتزاج ترکیب­آفرینی و تصویرسازی، تصاویرتازه­ای با بن­مایه­های تلمیحی می­سازد که در شعر او بازتاب گسترده­ای دارد. از­آنجا­که خاقانی از پشتوانۀ­ فرهنگی وسیعی برخورداراست و احاطۀ­ کامل بر آیات و احادیث دارد بسیاری از ترکیبات ت...

ظهیر‏فاریابی یکی از نام‏آوران عرصه شعر فارسی به‏ خصوص غزل است. او نقش عمده‏ای در شکل‏ گیری، تحول و اعتلای غزل فارسی داشت ‏است. این مقاله، بر اساس نرم افزار آماری spss و با استفاده از آزمون‏ های آماری همچون anova به دنبال این پرسش است که مهم ترین جلوه‏ های موسیقی (بیرونی و کناری) در غزل‏ های ظهیر چگونه به‏ کار‏ رفته‏ اند و مهم‏ ترین عوامل تحول و اعتلای غزل او کدام اند و از مقایسه این موضوع با قص...

در این جستار، شیوه سخنوری دو مشاعر بزرگ ایرانی و فرانسوی: سعدی و لا فونتن سنجیده و بر رسیده آمده است؛  برپایه یکی از افسانه های لا فونتن که برگرفته از حکایتی است در گلستان سعدی و نشان داده شده است که حکایت سعدی چگونه پخته تر و استوارتر و هنری تر از فسانه لا فونتن است.

تحقیقات وسیعی دربارة سعدی و غرب تا به حال انجام شده است، اما سهم سعدی در آثار ولتر، این فیلسوف روشنگر که امروز حتی به نام پیش کسوتِ تساهل و تسامح شناخته شده است و تمام دوران طولانی زندگیش را برای بهبود جوهرة وجود انسانی چه از طریق حکایات (معروف ترین آن ها زدیگ یا صادق) و چه از طریق تحقیقات تاریخی (تاریخ شاهان یا تتبع بر اخلاقیات) صرف کرد بسیار است. فیلسوفی چون ولتر در سعدی همان آنی را پیدا کرد ک...

آموزه­های تعلیمی از مضامین رایج در قصاید نظامی است که در کنار خمسة او،  تا کنون از نظر مغفول مانده­است. در فرایند خوانش این قصاید، مشخص می­شود که نظامی در بیان مسایل تعلیمی، سبکی اقناعی به کار می­گیرد؛ به این معنی که با روش­هایی چون انذار، تبشیر، اسلوب استفهام و اسلوب شرط سعی در قبولاندن مفهوم مورد نظر خود و یا تغییر نگرش مخاطب دارد. البته؛ گاهی از شگردهای بلاغی چون: تکرار، تلمیح، تمثیل و اسلوب...