مینی مالیسم جریانی است با مولفه ها و ویژگی های خاص خود که قابلیت تطبیق و تحلیل با بسیاری از حکایات و قصص کوتاه ادبیات کلاسیک فارسی را داراست. از طرفی مثنوی مولوی نیز به دلیل اشتمال بر حکایات اخلاقیِ کوتاه تا حد زیادی دارای قابلیت های مینی مالیستی است و می توان حکایت های کوتاه آن را با ویژگی های داستان های مینی مال سنجید. ویژگی هایی چون ساده، کوتاه و کم حجم بودن، داشتن زبان تصویری، واقع گرایی، مح...

این مقاله در پی نمایاندن محوری‌ترین و کانونی‌ترین تصویر در جهان ذهن و اندیشۀ مولوی است. نویسنده درصدد است با تجزیه و تحلیل این تصویر پویا و پرابهام در مثنوی با تکیه بر دلالت‌های سادۀ زبانی و صورت‌های بلاغی، الگوی اندیشگی شاعر را بررسی کند. مولوی چه آن زمان که در بلخ (خراسان) می‌زیست و چه وقتی که در معرض آفتاب شمس در قونیه قرار گرفت، محو تابناک‌ترین تجلی حق بود. در این پژوهش، ضمن اینکه به ویژگی...

چکیده : شطح واقعیت و حقیقت اعتقادات صوفیه است که در حال مستی به نا خواست بر زبان آنها جاری می شود و به کمال و تمام برخی در ظاهر و باطن ، برخی در ظاهر و برخی در باطن مخالف شرع مقدّس اسلام می باشد اما شطّاحان در حال هوشیاری همین شطحیّات و رموز را در پوشش داستان ها و حکایات و تمثیل ها و مثل ها و تأویل ها بیان می کنند تا نامحرمان بر اسرار آنها مطّلع نشوند و تکفیرشان ننمایند و اذیّت و آزارشان نکنند و ب...

سیمای مسیح در مثنوی مولوی مطابق نقل قرآن مطرح شده است . مولانا ضمن بیان داستان ولادت مسیح ودر گهواره سخن گفتنش ‘ از آنچه برمریم مادر او که بی داشتن همسری به امر الهی بر مسیح باردار شده است و مورد سرزنش مردم واقع گردیده‘سخن به میان می آورد و پس به ذکر احوال زندگی مسیح و معجزات او چون زنده کردن مردگان و شفای بیماران و بینا کردن کوران و درخواست رسیدن مائده (غذای آسمانی ) می پردازد ودر عین حال مولا...

در شروح مثنوی، شارحان در بسیاری موارد، نخست زمینة متن (Context) بویژه زمینة تاریخی را کاویده‌اند، آن‌گاه به جنبه‌های دیگر متن پرداخته‌اند. می‌توان گفت یکی از دلایل فروزانفر در تألیف قصص مثنوی نیز تبیین چنین زمینه‌ای بوده است. امّا گاهی اوقات شارحان بی‌توجه به شگردهای مولوی دربارة زمینة متن، هم در تشخیص زمینة تاریخی و هم در شرح متن گمراه و سرگردان شده‌اند. بر این اساس، در پژوهش حاضر، زمینة تاریخی...

چکیده اخلاق از مباحثی است که از گذشته تاکنون همواره همراه بشر بوده، هست، وخواهدبود، چرا که کسب فضایل اخلاقی یکی از راه-های سعادت و کمال بشر است. بیان اصول اخلاقی در هر دوره در آثار ادبی، یکی از اهدف اصلی شعرا و نویسندگان است، از این¬رو این علم در ادب فارسی نمود و رنگ ویژه¬ای داشته و هریک از شعرا به¬شیوه¬ی خاصّ خود به ترویج فضایل اخلاقی و منع از رذایل آن پرداخته¬اند. اگر نگاهی به آثار بزرگ ادبی ...

چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): اطناب به معنای طولانی کردن کلام است و در اصطلاح علم معانی همان دراز کردن سخن است که اگر به مقتضای حال مخاطب باشد، مفید است. اطناب همچون ایجاز یکی از مهم ترین صنایعی است که کلام را بلیغ، رسا و موثر می سازد و آن را به مقتضای جال مخاطب و مناسب با احوال و در خور موضوع بحث می گرداند، در بحث اطناب به موارد: ایغال، تکرار به جهت ...

مثنوی معنوی اثری گران سنگ است. انسان متفکر می تواند با تعمق در این کتاب علاوه بر مفاهیم بلند عرفانی، منابع سرشاری از حکمت و فلسفه و جهان بینی های مترقی بشری را جستجو کند. یکی از زوایای پنهان اندیشه مـــولوی، توجه دقــیق او به روش شناسی است که یکی از شاخه های اصلی معرفت شناسی به شمار می آید. هدف این مقاله ورود به موضوع روش شناسی در اندیشه مولوی است که به نظر می رسد تاکنون به آن پرداخته نشده است....

توجه به زبان یکی از آراء و اندیشه‌های مولوی در مثنوی معنوی است. در تفکر عرفانی مولوی، حقیقت زبان نه چیزی از جنس لفظ که از جنس معنا است و آن معنا که سرچشمة اصلی کلمات است، "بانگ حق" است.بر اساس آنچه که در سنت عرفانی «زبان در مقام تحلیل» نامیده می‌شود، مولوی خلافِ بسیاری از متفکران مسلمان دربارة زبان رویکردی صرفاً ظاهری و مبتنی بر قرارداد اتخاذ نمی‌کند، زیرا چنین تفسیری بیرون از عرصة آرا و اندیشه‌ه...

معرفت در مثنوی مولوی و اوپانیشادها یکی از پراهمیّت ترین مفاهیم است. ماهیت این مفهوم در تفکّر عرفانی از سنخ شهود و مکاشفه است نه ظنّ و استدلال. معرفت شهودی در مثنوی مولوی و اوپانیشادها نقش بسیار مهمّی در رسیدن انسان به نجات دارد، برخلاف معرفت ظاهری (معرفت فروتر) که به امور و مسائل سطحی این جهان مادی مربوط است و در نهایت نتیجه آن گمراهی و سمساره است. به هر حال در مثنوی مولوی و اوپانیشادها رسیدن به ن...