این گفتار به مبانی فکری استاد شهید، مرتضی مطهری، و نگرش او به حقوق فردیواجتماعی زن در جامعه می پردازد. در این نوشتار با تکیه بر برخی نوشته ها،سخنرانی ها و یادداشتهای این معلم بزرگوار، جایگاه انسانی زن، بویژه هویتاجتماعی او، مورد بررسی قرار گرفت. بررسی ها نشان می دهد که از دیدگاهاستاد، در گذشته به « انسان » بودن زن توجه نمی کردند و فقط متوجه «زن » بودناو بودند و از طرف دیگر در دوره مدرن به خاطر ...

عقل در معتزله‌ با تعابیری چون علم، منع، فکر، نظر، راه رسیدن به علم و درک واجبات تعریف شده است. ایشان اولین گروه از اهل سنت بودند که از عقل نظری در شناخت دین بهره گرفتند و از طریق عقل عملی بر حسن و قبح افعال استدلال و فعل قبیح را از خدا رد و به انجام تکلیف استدلال کردند. در مدرسۀ امامیۀ بغداد، شیخ مفید و سید مرتضی ، عقل را بر قوه‌ای اطلاق کرده‌اندکه اقتضای تمییز دارد و شیخ طوسی عقل را مجموعۀ علو...

با افول مدرسه کلامی امامیه در کوفه از نیمه سده سوم هجری، گروهی از متکلمان امامی و معتزلیان شیعه‌شده که چندان به نام شناخته نیستند، نمایندگی کلام امامیه را بر عهده گرفتند و با گرایش به اندیشه‌های معتزله از کلام امامیه در دوران حضور فاصله گرفتند. این پژوهش با تکیه بر مقالات الاسلامیین ابوالحسن اشعری ـ تألیف دهه آخر سده سوم ـ برخی از اندیشه‌های کلامی این جریان فکری را بازیابی کرده و رویکرد متکلمان...

چکیدهپژوهش حاضر با هدفِ یافتن ژرف‌ساخت‌های تمرکززدایانه به‌سراغ افسانه‌های عامیانه‌ی ایرانی رفته‌است تا با کنکاش در آن‌ها این ظرفیت‌های نهفته را آشکارسازد. بنابر یافته‌های پیاژه، تمرکززدایی- تمرکزگرایی اصلی‌ترین ژرف‌ساخت ذهنی کودک است که بنابر پیشنهاد خسرونژاد در قالب شگردهایی ویژه در ادبیات کودک نمودمی‌یابد. ضرورت این پژوهش، در ادامه‌ی نظریه‌ی معصومیت و تجربه، تسهیل روند ‌استقلال‌بخشیدن به ماهی...

هدف این جستار، بازنگری مفهوم و کارکرد پارودی در کتاب تصویری‌داستانی منم موش گرسنه/ می‌خورمت درسته است. با چنین نگرشی و در کنار معنای کلاسیک پارودی، امکان پارودی‌شدن متن واژگانی توسط متن تصویری و برعکس، در این اثر به‌آزمون برده‌شده؛ هم‌چنین جایگاه پارودی در تغییر ساختار قدرت نهادینه‌شده در ادبیات کودک به بحث گذاشته می‌شود.پژوهش‌گر ابتدا بر پایه‌ی روش قیاسی به بررسی شگردهای پارودی‌پردازی در کتاب ...

سید مرتضی از عالمان به نام امامیه در قرن پنجم در زمره دانشمندانی است که جنبه ی عقلانیت در آثار آنان بسیار قوی بوده و همین قوت عقلانیت، نقش بسزایی در مخالفت جدی وی با خرافات داشته که آن هم ریشه در جهل و نادانی بشر دارد. باورهایی از قبیل اعتقاد به فال بد یا طیره و نیز شوم بودن برخی موجودات. عقلانیت نزد سید مرتضی تا بدان حد از اهمیت است که وی افرادی که از سر تقلید و بدون تعقل معتقد به حق بوده و مب...

فلات مرکزی یا به تعبیری دیگر مرکز فلات ایران از مناطق حائز اهمیت در دوره پیش از تاریخ و آغاز ایلامی است. با توجه به مواد فرهنگی مشاهده شده در بازدید های اولیه، ضرورت بررسی روشمند محوطه احمدآباد کوزه گران بر نگارنده آشکار گردید. از اهداف مهم بررسی این محوطه شناسایی توالی دوره های فرهنگی و وسعت احتمالی این استقرارگاه از طریق نمونه برداری، طبقه بندی و گونه شناسی مواد فرهنگی این محوطه در جهت غنی تر...

از جمله دغدغه های اساسی متفکران مسلمان تبیین رابطه ی میان عقل و وحی بوده است. بر مبنای تقسیم بندی مهمی که اغلب متفکران بر آن اتفاق نظر دارند رابطه میان عقل و وحی به چند نحو قابل تصور است : یکی برتری وحی که خود به دو دیدگاه افراطی و معتدل قابل تقسیم است، دوم برتری عقل و سوم هماهنگی میان عقل و وحی . شیخ مفید وحی را نیازمند عقل و جدایی ناپذیر از آن می داند و از تقلید کورکورانه برای پذیرش احکام و آ...

احیاء فکر دینی به معنی تصحیح فهمدینی و اصلاح چگونگی دینداری است ، مسائل مربوط به احیاء فکر دینی شامل تمامی مسائل مربوط به دین میگردد. در این پژوهش پس از تعریف و تبیین احیاء تفکر دینی به بررسی وتحلیل برخی از موارد احیاء تفکر دینی که مهمترین آنها عبارتند از : جهان بینی وایدئولوژی ،عدالت، حکومت ،آزادی تفکر و عقیده ، ازنگاه سید قطب وشهید مطهری پرداخته شده است. سید قطب و شهید مطهری معتقدند که اولی...

در میان مسائل انسان شناختی، مسئلۀ ماهیت و ساحت های وجودی انسان در مقایسه با دیگر مباحث، اهمیت بیشتری دارد. در این مقاله دیدگاه سید مرتضی علم الهدی، متکلم برجستۀ شیعه در قرن چهارم، دربارۀ ماهیت و ساحت های وجودی انسان بررسی شده و تأثیر نوع نگاه وی در تبیین برخی آموزه های دینی مرتبط با مرگ و معاد همچون حقیقت مرگ، عالم برزخ و عذاب قبر، علم و آگاهی مردگان و کیفیت معاد نشان داده خواهد شد.