یکی از برجسته‌ترین نمادهای شیعی، واقعة کربلاست. بازتاب این واقعه در جوامع شیعی، در طول تاریخ به گونه‌های مختلف رخ نموده است. مردم گیلان به منظور پاسداشت حماسة عاشورا، مضامین این واقعة عظیم را بر دیوارهای بقاع نقش می‌زدند. شیعیان منطقه، مصایب کربلا را متعلق به خود می‌دانستند و در پیوندی عمیق با آن، در به‌تصویر کشیدن مجالس آن همت می‌گماشتند. نقش زدن بر در و دیوار بقعه، نوعی حرمت‌گذاری و ارادت به...

شعر شیعی در بسیاری از دوره های ادبیات عرب، به عنوان بهترین نمونه‏های عربی که توسط شاعران متعهد شیعه سروده شده، درخشیده است. شاعران شیعه تنها، برای اطاعت از دستورات قرآن کریم و پیامبر گرامی اسلام به مدح اهل بیت? پرداخته اند. شعر شیعی در بسیاری از دوره‏ها، بازتاب و پژواکی از عقاید حقه شیعیان نسبت به خاندان گرامی پیامبر? می باشد. در عصر مملوکی تعدادی از شاعران به مدح و ستایش اهل بیت? پرداختند و شع...

مضامین اسلامی و شیعی، جایگاه ویژه‌ای در میان شاعران مسلمان دارد. ادیبان اندلس نیز در سایة دولت‌هایی با گرایش شیعی هم‌چون بنی‌حمود و موحدین، به این مذهب گرایش داشته و در شعر خود از مضامین آن بهره گرفته‌اند. ابوالعباس احمدبن‌شکیل، یکی از شاعران اندلس در دورة موحدین بود که اندیشه‌های شیعی در شعر وی، بیش از مضامین دیگر بازتاب داشت. بهره‌گیری از آیات قرآن و اشاره به رویدادهای تاریخ اسلام، از جمله جا...

صفویان با استفاده از فرصت های تاریخی توانستند حکومت مقتدر و یکپارچه ای تشکیل دهند که یکی از مهم-ترین ارکان آن اعلام تشیع به عنوان مذهب رسمی در ایران بود، این مهم بر همه ی ارکان زندگی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و هنری ایرانیان تأثیر نهاد و در پیوند با زیبایی شناسی هنر ایرانی، گاه به عنوان بستر ارزیابی اثر هنری قرار گرفته، کارکرد آن را تداوم بخشید و شکلی از هنر با محتوای هنر شیعی را تثبیت کرد. این دو...

کتیبه ها به عنوان عناصر معنایی و تزئینی در معماری اسلامی از ابزارهای مهم در جهت گسترش عقاید و سیاست های مذهبی حکومت ها بر مردم به شمار می روند و، به لحاظ ماهیت مکتوب خود، بیانگر ایده ها و اندیشه های هر عصرند. مسجد گوهرشاد مشهد به عنوان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی اسلامی از تزیینات و کتیبه های مختلفی با مضامین دینی برخوردار است که در دوره های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته ...

اندلس، سرزمینی است پهناور با موقعیت جغرافیایی مناسب و طبیعتی بکر که مسلمانان در سال 92 هجری، موفّق به فتح آن شدند و توانستند نزدیک به هشت قرن در این منطقه، حکمرانی کنند. با تصرّف اندلس توسّط مسلمین، شیعیان نیز به این سرزمین هجرت کردند و در گوشه و کنار آن به فعّالیت های تبلیغاتی پرداختند؛ امّا زمینه ی ظهور اعتقادات شیعی و به تبع آن، پیدایش ادبیات و شعر شیعی با تشکیل دولت حمودیان در اوایل قرن پنجم هجر...

تغییرات نوشتاری و مضامین روی سکه­ های ایرانی، با سقوط و تأسیس حکومت­ها، دچار تغییرات محتوایی می­گردید. فرمان­روایان این سرزمین ـ به ­ویژه از سقوط صفویه تا ابتدای قاجاریه ـ به دلایل مختلفی موجبات این تغییرات و تحولات را فراهم می­نمودند. نمونه­ای از این مضامین را بر روی سکه­ های آزاد­خان افغان می­توان مشاهده کرد. مسأله پژوهش، هدف و انگیزه آزادخان سنی مذهب در استفاده از نام صاحب­الزمان(عج) </...

شعر شیعی یکی از شاخه های مهم و بارز شعر به حساب می­آید که از زمان پیدایش آن یعنی صدر اسلام تا به امروز، نقش مهمی در تعبیر و بیان احساسات شاعران نسبت به عقاید مهم مرتبط با شیعه، ایفا نموده است. در عصر حاضر با توجه به مسائل مهمی از قبیل تبلیغات وسیع نسبت به این مکتب و بیداری اسلامی، سرعت قابل توجهی در انتشار و افزایش این نوع شعر به وجود آمده است. معروف عبدالمجید، شاعر مصری تبار معاصر، از جمله افر...

کتیبه‌ها به‌عنوان عناصر معنایی و تزئینی در معماری اسلامی از ابزارهای مهم در جهت گسترش عقاید و سیاست‌های مذهبی حکومت‌ها بر مردم به شمار می‌روند و، به‌لحاظ ماهیت مکتوب خود، بیانگر ایده‌ها و اندیشه‌های هر عصرند. مسجد گوهرشاد مشهد به‌عنوان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی‌اسلامی از تزیینات و کتیبه‌های مختلفی با مضامین دینی برخوردار است که در دوره‌های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته‌...

شیعه(دوازده‌امامی) به‌واسطه بیان یک‌سری از باورها، آموزه‌ها، ارزش‌ها و روایت‌ها، نظام معناییِ خاصی برای شیعیان می‌سازد و از این طریق، به کلیه رفتارهای فردی، اجتماعی و آیینی آنان، شکل ویژه و جلوه متفاوتی می‌بخشد. ازآن‌جاکه، هنر در جوامع سنتی از سایر شئون زندگی جدا نیست و هر مذهبی با در اختیار گرفتن ذهن افراد، در تمامی جنبه‌های زندگی آنان خودنمایی می‌کند، پس، می‌توان انتظار داشت که نگاره‌های شیعی ...