جوهره ناب شعری در سخن شاعران بزرگ امری است بدیهی که در کمال آن مسایل و تکنیک های ادبی تأثیری فراوان دارد. شعر شاعرانی چون حافظ و سعدی از چنین جوهره ای ناب و والا برخوردار است و در مقایسه با شعر مولانا شاید بتوان گفت که شعر تر است. لیکن آن چه به شعر مولانا تشخص و والایی می بخشد عشق خاص و نوع بیان احساس مافی الضمیر مولاناست. بطور کلی دو عامل اصلی موسیقی و عشق در القا نمودن احساسات پاک مولانا به خ...

«شعر علوی» یکی از شاخه‌های اصلی شعر آیینی به‌شمارمی‌آید که تاکنون مورد بررسی همه‌جانبه و علمی قرار نگرفته‌است و در اندک پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه بیشتر به محتوا و درون‌مایة آن پرداخته‌شده‌است. رسالت دینی و کارکرد مذهبی این اشعار در گرو تأثیرگذاری عمیق این اشعار در مخاطب است. موسیقی یکی از عناصر سازندة شعر است که نقش مهمّی در زیباسازی کلام و تأثیر آن بر مخاطب دارد. در این جستار، سطوح چهارگ...

پروین اعتصامی بانوی برجستۀ شعر فارسی قرن اخیر در سرودن قطعات گوی سبقت از هم عصران ربوده و در مناظره صاحب سبک است. در تحقیق حاضر شعر وی را از منظر موسیقی شعر بررسی شد تا ابعاد ماندگاری و محبوبیت سخن او نشان داده شود. موسیقی شعر به بررسی هماهنگی و انسجام کلام در چهار سطح بیرونی، کناری، درونی و معنوی پرداخته است. اوج شکوهمندی و اقتدار شعر پروین اعتصامی در سطح معنوی و روابط معنایی اجزای کلام است. ر...

موسیقی، یکی از اسباب و علل مقبولیت شعر نزد خواننده و شنونده است. این پدیده در شعر جهانی، که در بیشتر زبان های دنیا شناخته شده، به چشم می خورد. هر شعری، به عنوان یک پدیده ی جهانی و در عین حال ملی و محلی، میزان توفیق و ماندگاریش بستگی به میزان بهره مندی آن از موسیقی دارد. موسیقی شعر، دارای دامنه ی پهناوری است. وزن و منشاء آن در میان ملل مختلف ممکن است سرچشمه های گوناگون داشته باشد، چنانکه در شعر ...

نادر نادرپور، شاعر بزرگ معاصر ایران است، در حالی که پژوهش‌هایی اندک دربارة کلام وی بانجام رسیده است. این پژوهش، زیر عنوان موسیقی بیرونی (وزن) در شعر نادرپور، به بررسی جلوه‌ای از موسیقی در شعر او می‌پردازد. برای انجام این مهم، پس از آوردن مقدماتی در باب شعر و موسیقی، ابتدا بحثی در اطراف موسیقی بیرونی، طرح و تمام بحرهایی که نادرپور در قالب آن‌ها شعر سروده، با ذکر یک یا دو نمونه معرفی شده است. سپ...

در این مقاله به بررسی هماهنگی موسیقی و محتوا در شعر شاعران معاصر خواهیم پرداخت و شعر آنان را از این دیدگاه، مورد بررسی قرار خواهیم داد. در آغاز درباره اهمیت، هماهنگی و تناسب اجزای شعر و زیبایی که از این طریق، ایجاد می‌شود، مباحثی را بیان خواهیم کرد و سپس به اهمیتی که شاعران معاصر به مولفه هماهنگی موسیقی و محتوا، در شعر خود می‌دادند و اعتقادی که به این هماهنگی داشتند و در سخنانشان نیز این اعتقاد...

هوشنگ ابتهاج (ه.ا.سایه)، از جمله شاعران برجسته ی معاصر است. که آشنایی او با علم موسیقی موجب گردیده، توجه ویژه ی به موسیقی شعر خویش داشته باشد. به گونه ای که می توان موسیقیِ شعر سایه را، ستون فقرات شعر او دانست. در این پایان نامه جلوه های گوناگون موسیقی شعر سایه، در دو مجموعه ی «سیاه مشق» و «تاسیان»، به صورت کامل و جامع بررسی شده است، که می توان به موسیقی بیرونی(وزن)، موسیقی کناری(قافیه و ردیف)...

موسیقی شعر،ضرباهنگ اصلی ذات شعر است که درک زیبایی شعر را امکان­پذیر می­سازد. این مساله در شاهکارهای ادبی نشان از سبک خاص خالق اثر دارد که مورد توجه صاحب نظران و ادیبان قرار گرفته است. در این مقاله به منظور درک ظرافت­های موسیقایی در شعر دو حماسه سرای بزرگ، بخش­هایی از   گشتاسب­نامه سروده شده توسط دقیقی و بخشی از شاهنامه فردوسی، از نظر موسیقی شعر مورد ارزیابی و  مقایسه قرار گرفته است. منظور از مو...

چکیده عماد فقیه کرمانی از شاعران قرن هشتم هجری قمری است. وی همچون معاصرانش: خواجوی کرمانی، سلمان ساوجی، کمال خجندی، ناصر بخارایی و ... در ردیف شاعران گروه تلفیق قرار می گیرد. این دسته از شاعران مضامین عاشقانه را با مضامین عارفانه در هم آمیخته اند. زبانِ شعری عماد فقیه در بسیاری موارد هنری، تصویری، نو و تازه است. شاعران، شعر را از گذشته ها تا کنون در هر زمینه و با هر انگیزه ای که سروده اند؛ موج...

صنعت های بدیعی افزون بر کارکردهای زیباشناسانه ی خود تأثیرات گوناگونی بر کلام می گذارند. موسیقی درونی یکی از اثرات صنایع بدیعی است که می تواند نقش مهمی در زیباسازی کلام و تأثیر آن بر مخاطب داشته باشد. منظور از موسیقی درونی، موسیقی ای است که با استفاده از صنایع بدیع لفظی به وجود می آید. صنایعی که باعث می شوند کلمات به وسیله ی تشابه و تجانس هر چه بیشتر مصوتها و صامتها به یکدیگر وابسته شوند و بین آ...