این مقاله در چارچوب الگوی نظریة انتقادی به تبیین تحولات انقلابی کشورهای عربی خاورمیانه پرداخته و به این نتیجه رسیده است که این تحولات صبغة اسلامی دارد. پس می توان آن را بیداری اسلامی نامید. از این روی، جهان عرب با ابتنا به عقلانیت فرهنگی نهفته در دین اسلام به سنت اسلامی جاری و دستاوردهای غرب به دیدة انتقاد نگریسته و با استفاده از ظرفیت رهایی بخش اسلام علیه نظام حاکم شوریده است. هر چند امکان داش...

انقلاب اسلامی ایران، نهضتی بیدارگرانه است که بی شک در بیدارگری بسیاری از نهضت های اسلامی و جنبش های دینی، اصلی ترین و اصیل ترین نقش را در دهه های اخیر ایفا کرده است. تنها انقلاب حقیقی دینی که بر اساس اندیشه ها و آموزه های اسلام ناب محمدی پیدایی گرفت. ازاین رو، انقلاب اسلامی ایران را نمی توان با انقلاب های مدرن سنجید، زیرا از لِحاظ مبادی و غایات نظری و نیز ماهیت عملی خود بی بدیل است. این نوشتار ب...

اهمیت دو موضوع کسری بودجه و کسری حساب جاری به دهة 1980 برمی‎گردد، که کسری خارجی و بودجه در ایالات متحده به طور چشمگیـری افزایش یافت. در مورد دو کسری دو نظریه مطرح می‎شود: نظریة کینزی و برابری ریکاردویی. مطابق نظریة کینزی، کسری بودجه در بخش داخلی و خارجی اقتصاد اثر می‎گذارد، اما دیدگاه برابری ریکاردوئی وجود هر گونه رابطة میان کسری بودجه با سایر بخش‎های اقتصادی، اعم از داخل و خارج را رد می‎کند. ...

در این مقاله، ابتدا به بررسی تحولات نظام پولی بین‎المللی و معرفی نظریه‎های متفاوت جریان‎های سرمایه پرداخته می‎شود. بر این اساس، نظریات مهم تحرک سرمایه، از جمله نظریة جریان سرمایه، نظریة پورتفولیو و در نهایت روش پولی تراز پرداخت‎ها مورد بررسی قرار می گیرد. سپس این مقاله یک حالت خاص از نظریة تحرک سرمایه (نظریة فلداشتین- هوریوکا) را مطرح کرده و به بررسی آن در 16 کشور در حال توسعه در طول دورة 2003...

محمد بن موسی خوارزمی ریاضی دان بلندآوازة ایرانی در قرن سوم هجری علمی را برای نخستین بار صورت بندی و تدوین کرد که خود آن را «جبر و مقابله» نامید؛ علمی که تمام شرایط یک دانش واقعی را داشت، یعنی همان که ارو‏پاییان از آن به «ساینس» تعبیر می‏کنند. این ریاضی دان با استفاده از این دانش نو‏پا توانست همة‏ معادلات درجه دوم زمانش را حل و راه را برای حل معادلات درجة‏ بالاتر هموار کند. بر اساس الواح بابلی...

رویکرد «نظریه محور» در باب شک دکارتی1این مقاله به دنبال تحقیق در شک دکارتی و پی افکندن نگاهی دیگر به این موضوع است. در این نوشتار پس از تعیین روش شناسی تحقیق در فلسفة دکارت و تفکیک دو مقام رویکرد و روش در دو منظر درونی و بیرونی، به این نکته پرداخته می شود که تا حال در نزد بیشتر دکارت پژوهان با دید حداقلی به موضوع شک نظرشده است؛ درحالی که آرای دکارت نشان از این دارد که می توان با دید حداکثری نیز...

همان گونه که سنگ بنای استدلال داروین در انتزاع انتخاب طبیعی، توارث صفتی مؤثر در ادامه ی حیات یک جاندار مستقل از والد به سلاله بوده است؛ می توان هر کدام از نهادهای سلسله ی زیستی را با توجه به سلسله مراتب شناخته شده از ژنم تا اجتماعی از موجودات، موضوع انتخاب طبیعی نهادهای متناسب تر قلمداد کرد. به این ترتیب اندیشه ی انتزاع انتخاب طبیعی در چند سطح به ویژه با شواهد زیستی ایثارگرانه در زندگی اجتماعی ...

پس از ترجمة آثار باختین در ایران و استقبال روزافزون از نظریة منطق مکالمه و چندآوایی او، دیده می شود که متون ادبی کلاسیک و معاصر با رویکرد باختینی بررسی می شوند. در مواردی، کلی گویی و ساده انگاری این نظریه در تحلیل روایت، باعث شده است که زوایا و ژرفای نظریة باختین به درستی نمایانده نشود و تحلیل روایت در بیش تر موارد، به نقدی توصیفی یا برجسته کردن موارد صوری فروکاسته شود. در این نوشتار، نگارنده ...