ایکات یا دارایی یکی از پارچه های سنتی بسیار زیبای ایران است که امروزه تنها در شهر یزد تولید می-شود که در سال های اخیر سطح تولید آن از نظر کمی و کیفی بسیار پایین آمده به طوری که حیات فعال خود را از دست داده است و چنان چه برای حفظ و احیای آن چاره ای اندیشیده نشود، به زودی در خطر نابودی کامل قرار خواهد گرفت. این پژوهش درصدد است تا با شناخت پیشینه ی ایکات در جهان و ایران و همچنین با شناخت ویژگی های...

آثار هنری همواره در دل خود نقش های و رمز و رازهای فراوانی دارند که حکایت از اعتقادات مردمان گذشته دارد . در میان آثار هنری ایران ، مهرها از کهن ترین اسناد مستند و ارزنده تاریخ ایران باستان را تشکیل می دهند که با مجموعه بی نظیری و بی پایانی از انواع نقش مایه ها تزیین شده اند. نقوش روی این مهرها در دوره های مختلف تاریخی تغییر و تحول می یابد و ترکیبات آنها نمادی از تخیلات ، اساطیر ، مذهب و افسانه...

چکیده نقوش چلیپایی در ادوار پیش از اسلام برای تزیین هنرهای مختلف بکار رفته است و این نقوش در تزیینات معماری دوره اسلامی نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این مقاله به بررسی مفاهیم، زیبایی شناسی و سیر تحول این نقوش در تزیینات معماری دوره اسلامی ایران از آغاز تا پایان دوره زند و قاجار پرداخته شده است. هنرمندان متفکر دوران اسلامی از همان ابتدا به اهمیت نمادگرایی و زیبایی شناسی این نقوش پی برد...

هنر فرشبافی از هنرهای اصیل ایران است. نقشمایه و نقش، سازنده ی این هنر بومی – ملی است. برای بررسی هنری همچون فرش، هویت مکانی و زمانی، شناسایی طرح و نقشمایه های آن لازم است. در بدو امر اهداف پایان نامه برمبنای دو موضوع طرح و نقشمایه مطرح شد و برای تحقق این امر و دسترسی به اهداف پژوهش، مبنا و اساس بر اصل مقایسه و قیاس، با در نظر گرفتن جداول و نمودار ها صورت پذیرفت. از دستاوردهای این جست وجو، دسته ...

یکی از دوره¬های پرشکوه فلزکاری ایرانِ بعد از اسلام دوره سلجوقی می¬باشد. در میان آثار فلزی این دوره فارغ از فرم آن-ها نقوش دارای اهمیت ویژه¬ای می¬باشند. از میان نقوش متنوع موجود بر فلزکاری کتیبه¬ها جایگاه شاخص¬تری را دارا هستند. عمدتاً این کتیبه¬ها به خط رایج دوره سلجوقی، یعنی خط کوفی نوشته شده¬اند. از دلایل استفاده گسترده از این خط، تنوع خط کوفی و آشنایی دیرینه هنرمندان به ویژگی¬های بصری آن می-با...

طرّاحی آرایه های متنوّع در فضای معماری آیینی ایران، از دورترین ایام تاکنون همواره مورد توجّه تصویرگران، به ویژه هنرمندان عامیانه بوده است. ترسیم نقوش در اغلب بناهای سنّتی، از جمله تکایای مازندران که نوعی معماری آیینی تلقّی می شوند، در نوع خود چشمگیر است. مطابق پژوهش انجام شده، تصاویر به­جا مانده در این تکایا، در پیوند با اندیشه­ی اساطیری ایران و تفکّر دینی پس از اسلام و نیز مبتنی بر باورهای قومی این ...

در زمینه نقوش شکار در دوره عیلام نو و نمونه های هم زمانِ بین النهرینیِ آن همواره خلأ پژوهش وجود داشته است؛ به همین دلیل و با توجه به این ضرورت، مدارک و منابع موجود بررسی شد. این تحقیق دوره زمانی 650-1000 ق. م را دربر می گیرد و با نگرشی بر مهرهای استوانه ای و نقوش برجسته هم زمان در این مناطق انجام شده است. با مطالعه 29 مهر استوانه ای و 18 نقش برجسته به وجود اشتراک هایی در صحنه های حیوانات شکارشده،...

فرش‌های روستایی ایران منابع مهمی برای مطالعۀ هنر و فرهنگ روستایی ایران به شمار می‌روند. کاربرد نقوش و رنگ‌های به‌کاررفته در این فرش‌ها بازتاب فرهنگ، آداب و رسوم، هنر و تجربۀ زیست مردم منطقه است. حضور وجوه مشترک در نقوش به‌کاررفته در قاب‌های فرش‌های خشتی و رنگ آن‌ها حاکی از روح حاکم بر این آثار، تحت تأثیر معاشرت با طبیعت است. در این فرش‌های خشتی، تفاوت‌هایی از لحاظ ظاهری و تکنیکی وجود دارد که بر...

یکی از هنرهای رایج در شهر زنجان ملیله‌کاری بوده که شاخه‌ای از هنر فلزکاری است و در ساخت آن اکثراً از فلز نقره با عیار بالا استفاده می‫شود. در ملیله‌کاری شمش‫های نقره را با دستگاه نورد به شکل مفتول‫های چهارپهلوی باریک در‫آورده و نقش‫های کوچک را با آن می‫سازند، سپس آنها را کنار هم قرار داده و لحیم می‫کنند. هدف از این جستار پس از معرفی ملیله‌کاری، شناساندن نقوش و رایج در ملیله‌کاری زنجان، میزان تأث...

یکی از رازآمیزترین و گسترده ترین تزیینات آثار معماری دوره اسلامی به ویژه مساجد، نقوش هندسی است. مطالعه پیشینه پیدایش نقوش هندسی در هنر ایران سابقه شش هزار ساله را نشان می دهد. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که ریشه های تاریخی پیدایش نقوش هندسی در آثار دوره اسلامی چیست و این نقوش می تواند حاوی چه مفاهیمی رمزی و سری باشد. هدف از تحقیق، بیان پیشینه تاریخی نقوش هندسی در هنر ایران و بررسی مفا...